Κατάσταση αρνησιδικίας επικρατεί στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον πίνακα επιδόσεων του 2013 για τα εθνικά συστήματα δικαιοσύνης στην ΕΕ, που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Συγκεκριμένα, βάσει των στοιχείων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η Ελλάδα έρχεται 98η ανάμεσα σε 144 χώρες παγκοσμίως, όσον αφορά την αντίληψη των πολιτών για την ανεξαρτησία των συστημάτων δικαιοσύνης στη χώρα τους. Βάσει των ίδιων στοιχείων, η Ελλάδα κατατάσσεται 24η στην ΕΕ, όσον αφορά την αντίληψη περί «ανεξαρτησίας» των δικαστικών συστημάτων και ακολουθούν η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Σλοβακία. Η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία, η Γερμανία και η Σουηδία κατατάσσονται ανάμεσα στις 10 χώρες με τα πλέον «ανεξάρτητα» δικαστικά συστήματα παγκοσμίως.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον πίνακα επιδόσεων που δημοσιεύει η Επιτροπή, το 2013, ο χρόνος εκδίκασης δικαστικών υποθέσεων, στην Ελλάδα, εξαιρουμένων των ποινικών υποθέσεων, ήταν κατά μέσο όρο 510 ημέρες. Σε ό,τι αφορά το σύνολο των δικαστικών υποθέσεων, ο χρόνος εκδίκασής τους στην Ελλάδα ανέρχεται, κατά μέσο όρο, σε περίπου 190 ημέρες. Ο χρόνος εκδίκασης δικαστικών υποθέσεων στην ΕΕ κυμαίνεται από 50 ημέρες στη Λιθουανία και 120 ημέρες στην Τσεχία και την Αυστρία, έως 500 ημέρες στην Ιταλία και την Κύπρο και 850 ημέρες στη Μάλτα.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, ο πίνακας επιδόσεων για τα εθνικά δικαστικά συστήματα στην ΕΕ παρέχει αντικειμενικά, αξιόπιστα και συγκρίσιμα στοιχεία σχετικά με τη λειτουργία των δικαστικών συστημάτων στα 27 κράτη-μέλη.
Σε γενικές γραμμές, τα βασικά συμπεράσματα από τον πίνακα επιδόσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα δικαστικά συστήματα στην ΕΕ είναι τα εξής:
1. Η διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ. Το ένα τρίτο των κρατών-μελών έχουν διάρκεια δικαστικών υποθέσεων τουλάχιστον δύο φορές μεγαλύτερη από την πλειονότητα των κρατών-μελών. Τα προβλήματα είναι διάφορα, ενώ επισημαίνεται ότι τα χαμηλά ποσοστά επίλυσης των υποθέσεων οδηγούν σε αυξημένο αριθμό εκκρεμών υποθέσεων.
2. Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση βοηθά στη βελτίωση της ταχύτητας και της ποιότητας της δικαιοσύνης. Τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης, όμως αρκετά κράτη-μέλη υστερούν στον τομέα αυτόν.
3. Οι εναλλακτικές μέθοδοι για την επίλυση των διαφορών, όπως η διαμεσολάβηση, μειώνουν τον φόρτο εργασίας των δικαστηρίων. Οι εναλλακτικές μέθοδοι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ευρύτερα.
4. Η αντίληψη των πολιτών περί «ανεξαρτησίας» των εθνικών συστημάτων δικαιοσύνης ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό στα κράτη-μέλη. Παρά το γεγονός ότι ορισμένα κράτη-μέλη είναι στην κορυφαία δεκάδα παγκοσμίως, όσον αφορά την αντίληψη της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, υπάρχει ένα μάλλον χαμηλό επίπεδο από τους πολίτες ορισμένων κρατών-μελών.
Καταλήγοντας, η Επιτροπή τονίζει ότι η βελτίωση της ποιότητας, της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας των δικαστικών συστημάτων αποτελεί ήδη μέρος της διαδικασίας συντονισμού των οικονομικών πολιτικών της ΕΕ, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, το οποίο έχει ως στόχο να τεθούν οι βάσεις για την επιστροφή στην ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Η επίτροπος Δικαιοσύνης, Βίβιαν Ρέντινγκ δήλωσε τα εξής: «Ο νέος πίνακας επιδόσεων Δικαιοσύνης θα λειτουργήσει σαν ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και θα βοηθήσει την ΕΕ και τα κράτη-μέλη στις προσπάθειές μας για την επίτευξη μιας πιο αποτελεσματικής δικαιοσύνης στην υπηρεσία των πολιτών και των επιχειρήσεών μας».
Από την πλευρά του ο επίτροπος Οικονομίας, Όλι Ρεν τόνισε: «Η υψηλής ποιότητας, ανεξάρτητη και αποτελεσματική δικαιοσύνη είναι ουσιαστικής σημασίας για την ανάπτυξη ενός περιβάλλοντος φιλικού προς τις επιχειρήσεις. Ο νέος πίνακας επιδόσεων θα βοηθήσει τα κράτη-μέλη της ΕΕ να ενισχύσουν τα νομικά τους συστήματα, αυξάνοντας τις προσπάθειές τους για την τόνωση των επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας».