Τα χαρτιά του για το ποιες αλλαγές σχεδιάζει στο τραπεζικό σύστημα της χώρας ανοίγει ο ΣΥΡΙΖΑ στο προεκλογικό του πρόγραμμα που δόθηκε στη δημοσιότητα. Να σημειωθεί ότι οι όποιες τομές γίνουν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα έχουν ως βάση όσα συμφωνήθηκαν με τους δανειστές στο τρίτο πρόγραμμα στήριξης, το οποίο έχει ψηφιστεί από τη Βουλή.
Μεταξύ των άλλων προβλέπονται αυξημένες αρμοδιότητες για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, καθώς θα είναι υπεύθυνο για την αξιολόγηση και την επιλογή των διοικήσεων και των ανώτερων διευθυντικών στελεχών, θέτοντας αδιάβλητα μετρήσιμα κριτήρια, όσο και για τις αμοιβές και τις λοιπές απολαβές, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες και τις ανάγκες της τραπεζικής αγοράς και της οικονομίας γενικότερα.
Παράλληλα όπως αναφέρεται στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ το ΤΧΣ σε συνεργασία με την ΤτΕ θα έχει διευρυμένες αρμοδιότητες στον έλεγχο των τραπεζών σχετικά με τη με τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Θα τεθούν συγκεκριμένα κριτήρια τμηματοποίησης των δανείων, θα οριστούν συγκεκριμένοι ποιοτικοί και ποσοτικοί στόχοι και θα υπάρχουν αυστηρά χρονοδιαγράμματα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι θα προστατεύονται οι ευάλωτοι και ότι δεν θα επαναληφθούν φαινόμενα διακριτικής μεταχείρισης φυσικών και νομικών προσώπων με χαριστικές αναδιαρθρώσεις και αναχρηματοδοτήσεις.
Όπως αναφέρεται βασικός στόχος αποτελεί η ουσιαστική ενίσχυση του ρόλου του ΤΧΣ που θα συμβάλει στη διασφάλιση των συμφερόντων του ελληνικού δημοσίου, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τον αποτελεσματικό έλεγχο της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών, ώστε να αποφευχθούν περιπτώσεις κακοδιαχείρισης, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο ενδεχόμενο νέων διασώσεων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στο μέλλον.
Το ελληνικό δημόσιο αποκτάει σημαντικό ρόλο στην επιλογή της διοίκησης του ΤΧΣ και των διευθυντικών στελεχών του μέσω μιας διαφανούς και αδιάβλητης διαδικασίας που θα επιβάλει η νεοσυσταθείσα επιτροπή σε συνεργασία με τους θεσμούς.
Η επίλυση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί κομβικό σημείο για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του τραπεζικού συστήματος και απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάκαμψη της οικονομίας, αναφέρει στο πρόγραμμά του ο ΣΥΡΙΖΑ. Η συμφωνία συμπεριλαμβάνει την ολιστική αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων στον τελικό υπολογισμό των κεφαλαιακών αναγκών των εγχώριων τραπεζικών ιδρυμάτων.
Σημαντικό στοιχείο της στρατηγικής για τα «κόκκινα» δάνεια είναι η μέριμνα για τους οικονομικά αδύναμους δανειολήπτες, μέσω της δημιουργίας ενός μόνιμου διχτυού κοινωνικής προστασίας, καθώς και η δυνατότητα συνυπολογισμού και διευθέτησης των συνολικών υποχρεώσεων προς τις τράπεζες, το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, που θα δώσει μια ουσιαστική ανάσα σε εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες.
Πρώτο δείγμα γραφής είναι οι πρόσφατες αλλαγές στο Νόμο 3869/2010 όπου δίνεται η δυνατότητα διαγραφής συνολικού χρέους (τράπεζες, δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία) έως 20.000 ευρώ για νοικοκυριά με μηδενικά εισοδήματα και μηδενική ακίνητη περιουσία. Σύμφωνα με τους αρχικούς υπολογισμούς, η νέα 14 ρύθμιση προσφέρει σε 35.000 χιλιάδες νοικοκυριά μια οριστική ανακούφιση από τα βάρη του παρελθόντος δίνοντας τους μια ουσιαστική ευκαιρία επανεκκίνησης. Συστήνεται μια νέα ανεξάρτητη αρχή, που με βάση ένα διάφανο θεσμικό πλαίσιο θα προσδιορίζει αντικειμενικά την πιστοληπτική ικανότητα και τη δυνατότητα αποπληρωμής, λαμβάνοντας υπ’ όψιν εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια καθώς και το σύνολο των υποχρεώσεων.
Εγκαθιδρύεται ένα δίκτυο ενημέρωσης δανειοληπτών για νομικά και οικονομικά ζητήματα. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η κοινωνική δικαιοσύνη και η ενεργή υποστήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, που δεν θα είναι μόνοι και απροστάτευτοι απέναντι στις τράπεζες. Την ίδια στιγμή α) η ενεργοποίηση του κυβερνητικού συμβουλίου ιδιωτικού χρέους και η ουσιαστική υποστήριξη του έργου του με τη σύσταση Ειδικής Γραμματείας, β) η βελτίωση και η εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας από τις τράπεζες υπό την εποπτεία της ΤτΕ, γ) η ταχύτερη δικαστική εξέταση των αιτήσεων για ένταξη στον Ν.3869/2010 (γνωστός και ως νόμος “Κατσέλη”) δ) η θέσπιση θετικών αλλαγών στον πτωχευτικό κώδικα, ε) η καθιέρωση του επαγγέλματος ειδικών συμβούλων θα συμβάλλει αποφασιστικά στην γρήγορη και αποτελεσματική επίλυση του προβλήματος των “κόκκινων” δανείων με κριτήρια κοινωνικά δίκαια και οικονομικά βιώσιμα. Αποφεύχθηκαν λύσεις όπως η ανεξέλεγκτη πώληση πακέτων δανείων σε επιθετικά κεφάλαια (hedge and vulture funds).
Τέλος εντός του 2015 θα ολοκληρωθεί ειδική μελέτη σχετικά με τη νομική θωράκιση των δικαιωμάτων των δανειοληπτών και την εξεύρεση των πλέον κατάλληλων μηχανισμών για τη μεταφορά των πιο προβληματικών μη εξυπηρετούμενων δανείων εκτός των ισολογισμών των τραπεζών.
Σε ό,τι αφορά στην ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος επισημαίνεται πως θα πραγματοποιηθεί μέσω του ΤΧΣ και θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Μέρος της συμφωνίας είναι η δυνατότητα για συμμετοχή στο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης εκτός των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και των υπολοίπων τραπεζικών ιδρυμάτων (Τράπεζα Αττικής και Συνεταιριστικές Τράπεζες), αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου, συμβάλλοντας έτσι στον ανταγωνισμό και στη στήριξη της τοπικής κοινωνίας και επιχειρηματικότητας.