Ενώ οι αναδιαρθρώσεις κινούνται με ρυθμούς χελώνας
Θα πρέπει να ανασκουμπωθούν οι τράπεζες, αν θέλουν να αρχίσει η ροή κεφαλαίων στα ταμεία τους
Τα μισά από τα δάνεια που έχουν παραχωρήσει οι τράπεζες δεν εξυπηρετούνται, ενώ μόνο ένα πολύ μικρό μέρος τους έχει αναδιαρθρωθεί. Η πικρή αλήθεια φαίνεται ξεκάθαρα από τους αριθμούς που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Κεντρική Τράπεζα, στην έκθεσή της για τις νομισματικές και χρηματοοικονομικές στατιστικές μέχρι και τον περασμένο μήνα Νοέμβριο. Κι επειδή όταν μιλούν οι αριθμοί δεν μπορεί να υπάρξει αμφισβήτηση, είναι ξεκάθαρο πως το τραπεζικό σύστημα της χώρας μας θα έχει μια πολύ δύσκολη και μπελαλίδικη χρονιά από αύριο κιόλας. Το προσωπικό των μονάδων αναδιαρθρώσεων κάθε τράπεζας θα πρέπει να ανασκουμπωθεί για τα καλά, αν θέλει να αρχίσει η ροή κεφαλαίων στα ταμεία, με μικρότερες έστω δόσεις, ή ακόμα και διευθετήσεις για πωλήσεις ακινήτων πελατών, οι οποίοι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε όλες τις υποχρεώσεις τους.
Λίγοι ενδιαφέρθηκαν, λόγω αφερεγγυότητας
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Κεντρικής, λίγοι είναι οι οφειλέτες οι οποίοι ενδιαφέρθηκαν να προχωρήσουν σε διευθετήσεις για τα δάνειά τους, αυτό όμως δεν οφείλεται μόνο στην απροθυμία τους. Τηρούν στάση αναμονής στην πλειοψηφία τους μέχρι την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου για την αφερεγγυότητα, ώστε να επωφεληθούν από τις όποιες διευκολύνσεις θα τους παρέχει η νομοθεσία σε περίοδο κρίσης. Το πολυνομοσχέδιο αναμένεται να σταλεί στη Βουλή ολοκληρωμένο το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου, αφού, όπως μας αναφέρθηκε από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, ήδη είναι έτοιμο το τέταρτο, το προτελευταίο δηλαδή νομοσχέδιο, ενώ το πέμπτο σκέλος τυγχάνει τελικής επεξεργασίας. Η ψήφιση του πλαισίου για την αφερεγγυότητα θα λύσει και το πρόβλημα με την αναστολή του νόμου για τις εκποιήσεις, αφού οι βουλευτές δεν δέχονται να τεθεί σε εφαρμογή, αν δεν προϋπάρξει το πλαίσιο. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως είναι γνωστό, προτίθεται να αναπέμψει τη νομοθεσία για την αναστολή, μέχρι όμως να γίνουν οι σχετικές διαδικασίες θεωρείται βέβαιο πως θα βρίσκεται στη Βουλή το πλαίσιο.
Μόλις 2 δισεκατομμύρια
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανήλθε στο τέλος Οκτωβρίου του 2014 στα €28,2 δισ., που αποτελεί το 48,96% των συνολικών δανείων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 2014 οι τράπεζες κατάφεραν να μαζέψουν μόλις 2 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 28,2 δις. Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι το γεγονός ότι από τον Ιούνιο του 2013, όταν η Κεντρική άρχισε να δημοσιεύει συνολικά στοιχεία για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, οι τραπεζικοί ισολογισμοί επιβαρύνθηκαν με πρόσθετα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 7 δισεκατομμυρίων.
Τους έδωσε εργαλεία, αλλά…
Η Κεντρική έχει εφοδιάσει τις τράπεζες με εργαλεία, τα οποία τις βοηθούν να προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις, όπως χρονικές επιμηκύνσεις, προσωρινές μειώσεις δόσεων, μειώσεις επιτοκίων, διαγραφές μέρους των επιβαρύνσεων κ.ά. Παρά ταύτα, όμως, ο ρυθμός με τον οποίο γίνονται οι αναδιαρθρώσεις δεν είναι ικανοποιητικός.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, από το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέχρι τον Οκτώβριο, αξίας 28,2 δισ. ευρώ, μόλις τα 3,1 δισ. έτυχαν αναδιάρθρωσης. Τα δάνεια που αναδιαρθρώθηκαν αποτελούν το 10,95% των δανείων που δεν εξυπηρετούνται – ποσοστό που αυξήθηκε οριακά από τον Οκτώβριο του 2013, όταν είχε φθάσει το 8%.
Μη ανακτήσιμα τα καταναλωτικά
Τα μεγαλύτερα ποσοστά αναδιαρθρώσεων παρατηρούνται στον τομέα των κατασκευών, αφού από το σύνολο των €7,6 δισ. μη εξυπηρετούμενων δανείων αναδιαρθρώθηκε το 24%. Στα δάνεια του ξενοδοχειακού τομέα αναδιαρθρώθηκε το 16%, ενώ στον τομέα των ακινήτων αναδιαρθρώθηκε το 15%. Στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια για αυτοστέγαση αναδιαρθρώθηκε το 9% και στα άλλα στεγαστικά δάνεια το 8%. Στα καταναλωτικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα πλείστα εκ των οποίων θεωρούνται μη ανακτήσιμα, το ποσοστό των αναδιαρθρώσεων ανήλθε στο 6,6%.
Ανεπαίσθητη άνοδος καταθέσεων
Κι ενώ στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια το τοπίο παραμένει θολό, οι καταθέσεις σημείωσαν μικρή -μέχρι και ανεπαίσθητη- άνοδο τον Νοέμβριο. Όπως φαίνεται από την έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας, οι καταθέσεις αυξήθηκαν οριακά κατά 43,3 εκ. ευρώ τον Νοέμβριο στα 45,8 δισ. ευρώ, από 45,7 δισ. τον Οκτώβριο του 2014 και 47,2 δισ. τον περυσινό Νοέμβριο.
Πάντως σε ετήσια βάση, οι καταθέσεις Νοεμβρίου 2014 μειώθηκαν κατά 4,4%, έναντι μείωσης 4,9% τον Οκτώβριο του 2014 και μείωσης 21,7% τον Νοέμβριο του 2013.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η αύξηση των καταθέσεων προέρχεται από Κυπρίους. Σύμφωνα με την Κεντρική, οι καταθέσεις Κυπρίων αυξήθηκαν στα 32,2 δισ., από 32 δισ. τον προηγούμενο μήνα και 32,9 δισ. τον Νοέμβριο του 2013.
Οι καταθέσεις κατοίκων τρίτων χωρών παρέμειναν στα ίδια ακριβώς επίπεδα στα οποία ήταν και τον Οκτώβριο: 11,7 δισεκατομμύρια. Οι καταθέσεις των κατοίκων των υπόλοιπων χωρών της Ευρωζώνης που περιλαμβάνουν και την Ελλάδα μειώθηκαν στο €1,9 δισ. από €2,1 δισ. τον Οκτώβριο του 2014 και €2,6 δισ. τον αντίστοιχο περυσινό μήνα.
Δυσκολίες εκατέρωθεν
Η οικονομική κρίση αλλά και η αλλαγή νοοτροπίας σε σχέση με τον τρόπο διαχείρισης του οικογενειακού προϋπολογισμού, καθώς και η μη παραχώρηση δανείων από πλευράς τραπεζών με τον εύκολο τρόπο με τον οποίο μας είχαν συνηθίσει τα προηγούμενα χρόνια, φαίνεται καθαρά και από το γεγονός ότι οι Κύπριοι μείωσαν τα δάνεια για απόκτηση καταναλωτικών αγαθών.
Συγκεκριμένα, τα καταναλωτικά δάνεια σε κατοίκους Κύπρου μειώθηκαν κατά 3,9% έναντι μείωσης 4,7% τον Οκτώβριο ενώ στα στεγαστικά δάνεια η μείωση ανήλθε στο 2,6% από 2,9%. Αύξηση 0,2% σημειώθηκε στα επιχειρηματικά δάνεια έναντι μείωσης 0,1% τον προηγούμενο μήνα. Το σύνολο των χορηγήσεων στο σύστημα ανήλθε στο τέλος Νοεμβρίου του 2014 στα €58,7 δισ., από €59,5 δισ. τον Οκτώβριο και €63,4 δισ. τον Νοέμβριο του 2013. Τα δάνεια σε κατοίκους Κύπρου δεν παρουσίασαν μεταβολή έναντι μείωσης 0,4% τον Οκτώβριο και μείωσης 5,9 % τον περυσινό Νοέμβριο.
Μείωση δανείων και στην Ευρωζώνη
Χθες, στοιχεία για τον δανεισμό στις χώρες της Ευρωζώνης έδωσε και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Όπως φαίνεται, ο δανεισμός προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από τις τράπεζες της Ευρωζώνης μειώθηκε και τον Νοέμβριο, ενισχύοντας την ανησυχία ότι ο τελευταίος γύρος νομισματικής στήριξης από την ΕΚΤ μπορεί να μην είναι αρκετός για την αναθέρμανση της οικονομίας της περιοχής.
Τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΚΤ δείχνουν μείωση των δανείων στον ιδιωτικό τομέα κατά 0,9% σε σχέση με τον Νοέμβριο 2013 και έναντι μείωσης 1,1% που σημειώθηκε τον Οκτώβριο.
Ο δανεισμός προς τις επιχειρήσεις μειώθηκε κατά 11,4% στην Ιρλανδία, κατά 8,5% στην Ισπανία, 6,5% στην Πορτογαλία και 3,2% στην Ελλάδα. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ανέρχεται στο 0,3%, πολύ κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ, που είναι λίγο κάτω από το 2% και οι φωνές προς την ΕΚΤ να λάβει μέτρα δυναμώνουν, καθώς οι υπεύθυνοι για την πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας προβλέπουν ότι ο πληθωρισμός θα γίνει αρνητικός λόγω της βουτιάς των τιμών του πετρελαίου.