Οι εκλογές, οι υψηλές προσδοκίες και η διάλυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού προκάλεσαν κατάρρευση των εσόδων με αποτέλεσμα τον εκτροχιασμό του προϋπολογισμού και συνεπώς του Μνημονίου. Όλα αυτά παρά τις ρυθμίσεις των 100 δόσεων που πέρασε μονομερώς η κυβέρνηση και οι οποίες δεν αποδίδουν λόγω της εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας πολιτών και επιχειρήσεων και της έλλειψης ρευστότητας από την αγορά.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών η τάση δείχνει απομάκρυνση των οφειλετών από τη ρύθμιση των 100 δόσεων, τα μειωμένα έσοδα του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) και η ανακοπή από την τακτοποίηση χρεών στα ασφαλιστικά Ταμεία.
Πρόκειται για μία άτυπη στάση πληρωμών από τους πολίτες που περιμένουν τις πολιτικές εξελίξεις, δεδομένου ότι οι θέσεις των δύο κομμάτων στη φορολογία είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με: α) τον ΣΥΡΙΖΑ να καταργεί τον ΕΝΦΙΑ και να κάνει λόγο ακόμα και για σεισάχθεια στα κόκκινα δάνεια, ενώ β) η Ν.Δ. αναγνωρίζει μεν τις δυσκολίες, πλην όμως, και πέρα των μονομερών ενεργειών (ρύθμιση 100 δόσεων) αποφεύγει να ανοίξει ζητήματα που θα δημιουργήσουν μεγαλύτερα προβλήματα και δημοσιονομικές συνέπειες.
Χωρίς ρευστότητα στα ταμεία και με το δημοσιονομικό κενό να αυξάνεται πιστωτές και ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαστούν να παραδεχθούν αφενός ότι το Μνημόνιο είναι εκτός στόχου, οι ρυθμίσεις δεν λύνουν το πρόβλημα και ότι θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες λύσεις, ενώ στο εν τω μεταξύ θα πρέπει να βρεθούν τεχνικοί τρόποι για την ελάφρυνση του βραχυχρόνιου χρέους, ώστε να δοθεί χρόνος στις διαπραγματεύσεις.
Ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός είναι αδρανοποιημένος, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξάνονται λόγω της αναμονής που τηρούν οι φορολογούμενοι αλλά και του περιορισμού των ελέγχων, επισημαίνουν στελέχη του ΥΠΟΙΚ, συμπληρώνοντας ότι παραδοσιακά τα έσοδα ακολουθούν πτωτική πορεία σε προεκλογικές περιόδους, ωστόσο υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια αποκλίσεων. Προς το παρόν δεν υπάρχει ενημέρωση για το πότε θα γίνει η νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ για το 2015, τι θα γίνει με τις φοροαπαλλαγές αλλά και το πότε θα υποβληθούν οι νέες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος.
Εκκρεμότητες
1. Ενιαίος φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων. Σύμφωνα με τα ισχύοντα, ο φόρος καταβάλλεται σε έξι μηνιαίες δόσεις. Ωστόσο, μέχρι την εκλογή νέας κυβέρνησης είναι άγνωστο το πότε θα γίνει η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ για το 2015. Επίσης, είναι άγνωστο εάν θα μειωθεί περαιτέρω ο φόρος για όσους έχουν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα όπως έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει το ελληνικό Δημόσιο να βεβαιώσει από τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων έσοδα ύψους 3,2 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι σε περιόδους εκλογών είθισται να μην αποστέλλονται εκκαθαριστικά σημειώματα για πληρωμή των φόρων. Ανάλογη πρακτική είχε ακολουθηθεί το 2012, με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες ακινήτων να βρεθούν αντιμέτωποι με φόρους τριών ετών.
Πάντως, ο ΣΥΡΙΖΑ προτίθεται να καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ και να επαναφέρει τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας.
2. ΦΠΑ. Αγνωστο είναι εάν θα εφαρμοσθεί ο αυξημένος συντελεστής ΦΠΑ στα ξενοδοχεία. Πρόκειται για ένα από τα μέτρα που υποσχέθηκε στην τρόικα ο Γκ. Xαρδούβελης για τον περιορισμό του δημοσιονομικού κενού του 2015.
3. Φόροι κατανάλωσης. Mεταξύ των μέτρων που υποσχέθηκε στην τρόικα η κυβέρνηση είναι η αύξηση των φόρων στα τσιγάρα και τα ποτά, αλλά και η επιβολή φόρου πολυτελείας. Και αυτό το μέτρο είναι άγνωστο εάν και πότε θα εφαρμοσθεί.
4. Νησιά. H τρόικα έχει ζητήσει την κατάργηση των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠA που ισχύουν αυτή τη στιγμή στα νησιά του Aιγαίου, πλην Kρήτης. Oι συντελεστές αυτοί ανέρχονται σήμερα σε 5%, 9% και 16%. Στην περίπτωση που οι συντελεστές αυτοί καταργηθούν θα αντικατασταθούν από τους ισχύοντες σε όλη την υπόλοιπη Eλλάδα συντελεστές 6,5%, 13% και 23%
5. Φοροαπαλλαγές. H τρόικα απαιτεί την κατάργηση των περισσότερων από τις 700 φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα στη φορολογία εισοδήματος των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων, στις μεταβιβάσεις ακινήτων, στις κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές, στον Φόρο Προστιθέμενης Aξίας, στα τέλη ταξινόμησης αυτοκινήτων και στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Oι φοροαπαλλαγές αυτές κοστίζουν στο Δημόσιο 3,614 δισ. ευρώ
6. Φορολογικές δηλώσεις. Φέτος δεν αναμένονται αλλαγές στις φορολογικές δηλώσεις για τους περισσότερους φορολογουμένους, πλην όσων δηλώνουν κατ’ επάγγελμα αγρότες, όσων έχουν μπλοκάκια και είναι ταυτόχρονα και μισθωτοί καθώς και όσων έχουν εισοδήματα από ενοίκια. Οπως όλα δείχνουν, οι δηλώσεις των φυσικών προσώπων θα υποβληθούν μέχρι τις 30 Ιουνίου. Ο φόρος θα καταβληθεί σε 3 διμηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να καταβάλλεται στα τέλη Ιουλίου.
7. Ρύθμιση οφειλών. Μέχρι 31 Μαρτίου 2015 έχουν δυνατότητα οι οφειλέτες του Δημοσίου να υπαχθούν στη ρύθμιση για την τακτοποίηση των οφειλών τους. Μετά την ημερομηνία αυτή λήγει η προθεσμία ένταξης στη ρύθμιση έως και 100 δόσεις και όσοι χρωστούν στο Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά Ταμεία θα κάνουν χρήση των πάγιων ρυθμίσεων που οι δόσεις ανέρχονται σε 12.