Αποτυπώνεται στον τραπεζικό κλάδο η «επιτυχημένη» διαπραγμάτευση της κυβέρνησης και τα κόκκινα δάνεια αυξάνονται σταθερά από την αρχή του έτους ενώ τα νέα μέτρα αναμένεται να οδηγήσουν τις τράπεζες σε επιπλέον επισφάλειες αφού οι πολίτες δεν αντέχουν τα πρόσθετα βάρη.
Γράφει η Gillian Rothschild
Από τις αρχές του έτους, οι τράπεζες βλέπουν να πραγματοποιείται το χειρότερο σενάριο: να αυξάνονται τα κόκκινα δάνεια που με το ζόρι πέτυχαν να φρενάρουν στη διάρκεια του 2016.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξάνονται πλέον με σταθερό ρυθμό, μήνα με το μήνα, γεγονός που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στις διοικήσεις των τραπεζών.
Τον Απρίλιο δημιουργήθηκαν, σύμφωνα με πληροφορίες, 500 εκατ. ευρώ νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, εκ των οποίων 250 εκατ. δάνεια ιδιωτών και 250 εκατ.ευρώ δάνεια επιχειρήσεων και η αυξητική τάση συνεχίζεται και τον Μάιο.
Εκτιμάται ότι ο μήνας θα κλείσει με αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 300 εκατ. ευρώ ακόμη.
Ετσι, εάν στα ποσά του Απριλίου και του Μαΐου προστεθούν και τα 2 δισ. ευρώ του πρώτου τριμήνου, τότε ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 2,8 δισ. ευρώ.
Οι διοικήσεις των τραπεζών προβληματίζονται έντονα καθώς τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και ήδη θεωρούν «χαμένο» το πρώτο εξάμηνο του 2017. Εχοντας την υποχρέωση να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια κατά 7,5 δισ. ευρώ στη διάρκεια του έτους, θα υποχρεωθούν σε πιο δραστικές κινήσεις.
Τόσο το 2017 όσο και τα επόμενα χρόνια έχουν δεσμευτεί σε συγκεκριμένη μείωση των προβληματικών δανείων, την ίδια στιγμή που τα επώδυνα μέτρα που μόλις ψηφίστηκαν, θα πιέσουν δραματικά το διαθέσιμο εισόδημα και δεν θα επιτρέψουν ακόμη και στους σημερινούς συνεπείς δανειολήπτες να εξυπηρετούν τα δάνειά τους.
Ο χρονικός περιορισμός που έχουν οι τράπεζες σε συνδυασμό με την πίεση που αναμένεται να ασκήσουν τόσο η Τράπεζα της Ελλάδος όσο και ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός τους επόμενους μήνες, με αποκορύφωμα τους ελέγχους του τελευταίου τετραμήνου του 2017, προκαλούν αναστάτωση στο σύστημα και επίσπευση λύσεων όπως: οι μακροχρόνιες ρυθμίσεις για όσους πληρούν τις προϋποθέσεις, η άμεση μεταφορά προβληματικών δανείων στις εταιρείες διαχείρισης και αναδιάρθρωσης, η αύξηση των διαγραφών και η επιτάχυνση των πλειστηριασμών κυρίως σε βάρος των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Ενδεκτικό του προβλήματος είναι ότι η κατηγορία δανείων που εμφανίζει με σταθερό ρυθμό αύξηση των κόκκινων δανείων από τον Νοέμβριο του 2016, με ιδιαίτερη όμως ένταση από τις αρχές του 2017, είναι τα στεγαστικά και ακολουθούν τα δάνεια μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (ατομικών, ελεύθερων επαγγελματιών).
Στα στεγαστικά δάνεια, η αδυναμία των δανειοληπτών φαίνεται να αποκτά μόνιμα χαρακτηριστικά, εξέλιξη που αποδίδεται στις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές σε συνδυασμό με τους φόρους.
Στεγαστικά δάνεια έχουν πάρει οι επιστήμονες, γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι αποτελούν την ομάδα που σήμερα πλήττεται περισσότερο από όλους από τις ασφαλιστικές εισφορές, και η εικόνα αυτή δίνει το στίγμα της οικονομικής κατάρρευσης και απαξίωσης που έχει υποστεί η έως πρόσφατα μεσαία εισοδηματική τάξη.
Τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια πλησιάζουν τα 30 δισ. ευρώ από το σύνολο των 61,2 δισ. ευρώ.
Στην δεύτερη θέση «επικινδυνότητας» βρίσκονται τα δάνεια μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, οι ιδιοκτήτες των οποίων αδυνατούν να πληρώσουν τις μηνιαίες δόσεις. Και αυτή η κατηγορία τόσο από φόρους και εισφορές όσο και από την μείωση της κατανάλωσης. Τα κόκκινα δάνεια των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων υπερβαίνουν σήμερα τα 20 δισ. ευρώ.
Το Δημόσιο είναι ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής των τραπεζών και έχει στεγνώσει από ρευστότητα την αγορά: «βάζει χέρι» στις καταθέσεις, έχοντας μειώσει αισθητά το ακατάσχετο όριο, δεν πληρώνει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους προμηθευτές του, τραβά καταθέσεις από τους φορείς.
Σε αυτό το πλαίσιο ο τραπεζικός κλάδος και η οικονομία θα πιεστούν το επόμενο διάστημα με απρόβλεπτες συνέπειες αφού για τις τράπεζες το να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια είναι θέμα επιβίωσης.