Του Σπύρου Δημητρέλη
Με μια διάταξη που γέννα πλήθος ερωτημάτων τόσο για τη σκοπιμότητά της όσο και για το χρόνο κατάθεσής της στη Βουλή, οι καταθέτες της περιβόητης λίστας Lagarde, οι οποίοι δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τα ποσά που περιλαμβάνονται στα σχετικά αρχεία, αποκτούν τη δυνατότητα να γλιτώσουν το 80% των προστίμων και των προσαυξήσεων για την απόκρυψη του εισοδήματος. Πρόκειται για διάταξη που μεταφράζεται σε έκπτωση προστίμων και προσαυξήσεων εκατομμυρίων ευρώ καθώς με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία οι κυρώσεις για την απόκρυψη εισοδήματος είναι πολύ αυστηρές.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Οι φορολογούμενοι που ελέγχονται για προσαύξηση περιουσίας η οποία δεν δικαιολογείται από τα εισοδήματα που δήλωσαν στη φορολογική τους δήλωση, μεταξύ των οποίων και οι 2.059 που περιλαμβάνονται στη λίστα Lagarde, βρίσκονται αντιμέτωποι με πρόσθετο φόρο ύψους έως και 45%. Το εισόδημα που εντοπίζεται και δεν έχει δηλωθεί τοποθετείται στη φορολογική κλίμακα που ίσχυε κατά το έτος απόκτησής του και φορολογείται με βάση αυτήν. Εκτός από τον φόρο εισοδήματος, ο ελεγχόμενος επιβαρύνεται με πρόστιμα και προσαυξήσεις που ανέρχονται σε 1% μηνιαίως με μέγιστο ποσό προσαύξησης το 120% του πρόσθετου φόρου. Για παράδειγμα, ένας φορολογούμενος που το 2005 απέκρυψε εισόδημα ύψους ενός εκατ. ευρώ θα κληθεί να πληρώσει πρόσθετο φόρο έως και 450.000 ευρώ καθώς και προσαυξήσεις (για τα έτη 2005 έως 2012 που απέκρυψε το εισόδημα) ύψους 432.000 ευρώ, δηλαδή συνολικά 882.000 ευρώ.
Η υφιστάμενη φορολογική νομοθεσία (άρθρο 66 παράγραφος 9 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ) δίνει τη δυνατότητα στους φορολογούμενους που ελέγχονται για φορολογικές χρήσεις πριν το 1991 να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις για το εισόδημα που έχουν αποκρύψει και να γλιτώσουν το 80% των προστίμων και των προσαυξήσεων.
Ωστόσο, με διάταξη στα… ψιλά του νομοσχεδίου “Επενδυτικά εργαλεία ανάπτυξης, παροχή πιστώσεων και άλλες διατάξεις” που κατατέθηκε στις 28 Φεβρουαρίου στη Βουλή οι ελεγχόμενοι αποκτούν το δικαίωμα να γλιτώσουν το 80% των προστίμων και των προσαυξήσεων για εισόδημα που απεκρύβη έως και το οικονομικό έτος 2008, δηλαδή για τις χρήσεις έως και το 2007. Μια σύμπτωση: οι “καρτέλες” στη λίστα Lagarde αφορούν καταθέσεις που είχαν οι 2.059 Έλληνες καταθέτες κατά τα έτη 2005 έως και 2007. Η ακριβής προτεινόμενη διάταξη στο άρθρο 39 παράγραφος 2 του νομοσχεδίου είναι: “Στην περίπτωση αυτήν οι προβλεπόμενες κατά φορολογικό αντικείμενο προσαυξήσεις ή πρόστιμα μειώνονται στο 1/5 για υποθέσεις οικονομικού έτους 2008 και παλαιότερα”.
Πώς μπορούν να γλιτώσουν το μεγαλύτερο μέρος των προστίμων και των προσαυξήσεων; Όπως ομολογείται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου “παρέχεται κίνητρο στους φορολογούμενους πριν την έκδοση των πράξεων επιβολής του φόρου και λοιπών καταλογιστικών πράξεων να υποβάλουν αρχικές ή συμπληρωματικές δηλώσεις έχοντας λάβει γνώση των αποτελεσμάτων του ελέγχου καταβάλλοντας μειωμένες προσαυξήσεις και πρόστιμα σε σχέση με τις ισχύουσες διατάξεις”.
Πρακτικά η διάταξη αφορά όλους όσοι ελέγχονται την τελευταία τριετία για προσαύξηση περιουσίας που δεν έχει δηλωθεί έως και τη χρήση 2007. Όπως σημειώνουν πηγές από το ΥΠΟΙΚ σε αυτούς περιλαμβάνονται, εκτός από τους ελεγχόμενους της λίστας Lagarde, οι ελεγχόμενοι της λίστας του Λιχτενστάιν, της λίστας όσων αγόρασαν ακίνητα στο Λονδίνο καθώς και οι περίπου 5.000 φορολογούμενοι που από το ΣΔΟΕ έχει ζητηθεί το άνοιγμα των τραπεζικών τους λογαριασμών (ελεύθεροι επαγγελματίες, γιατροί του Κολωνακίου, δικηγόροι, κατασκευαστές κα).
Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι η προϊσχύουσα διάταξη που αφορούσε υποθέσεις πριν το 1991 είχε ουσιαστικά περιέλθει σε αχρηστία πριν από τουλάχιστον δέκα χρόνια και με την νέα διάταξη αναβιώνει προς όφελος των ελεγχόμενων για αδήλωτη προσαύξηση περιουσίας. Η επίσημη δικαιολογία για τη συγκεκριμένη διάταξη είναι, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση, η άμεση είσπραξη εσόδων από τις υποθέσεις που ελέγχονται.
Όσον αφορά στο παραπάνω παράδειγμα, ο ελεγχόμενος εφόσον σπεύσει να υποβάλει τροποποιητικές φορολογικές δηλώσεις για να δηλώσει το ένα εκατ. ευρώ που απέκρυψε θα γλιτώσει πρόστιμα και προσαυξήσεις ύψους 345.600 ευρώ.