Το ελληνικό πρόβλημα γίνεται τώρα βασικό «εργαλείο» και όπλο επικράτησης στην κλιμακούμενη αντιπαράθεση ΕΕ-ΔΝΤ για τον τρόπο διαχείρισης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, πίσω από την οποία κρύβεται μία ευρύτερη σύγκρουση γερμανικών-αμερικανικών στρατηγικών επιλογών. Από την έκβαση της αναμέτρησης θα κριθεί και η μορφή που θα πάρει μελλοντικά η «τρόικα» – το χρηματοδοτικό σχήμα που υπαγορεύει τώρα την οικονομική πολιτική και όλες τις σημαντικές κυβερνητικές επιλογές στην Ελλάδα.
Υιοθετώντας εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές και πρακτικές, οι δύο πλευρές βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης, καθώς μάλιστα διαπιστώνουν ότι οι συμβιβασμοί δεν οδηγούν πουθενά, αλλά τελματώνουν την κατάσταση και επιδεινώνουν το πρόβλημα.
Ευρωπαίοι και ΔΝΤ – που «σιγοντάρεται από την Ουάσιγκτον – προσπαθούν να ανάψουν το ελληνικό «φυτίλι», προλαβαίνοντας την άλλη πλευρά και δίνοντας την επιθυμητή τροπή στις εξελίξεις.
Το τι μέλλει γενέσθαι θα εξαρτηθεί από το ποια πλευρά θα αποκτήσει προβάδισμα και κατά πόσο θα μπορέσει να επιβάλει τις επιλογές της. Τα σενάρια για την επόμενη μέρα είναι δύο:
– Αν επικρατήσει το ΔΝΤ πυροδοτώντας πρώτο και υπό τους δικούς του όρους την έκρηξη και εκτροχιάζοντας το ελληνικό πρόγραμμα, τότε οι Ευρωπαίοι θα οδηγηθούν εκόντες-άκοντες σε βίαιη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, με τη συμμετοχή του επίσημου τομέα (κούρεμα ομολόγων που κατέχουν η ΕΚΤ και κεντρικές τράπεζες, καθώς και δανείων που έχουν χορηγήσει χώρες της ευρωζώνης).
– Αν οι Ευρωπαίοι αναγκάσουν το ΔΝΤ να αναγνωρίσει το χρηματοδοτικό κενό – και άρα να παγώσει τη βοήθεια προς την Ελλάδα – πριν το θέμα φτάσει στη Σύνοδο Κορυφής ή στο Eurogroup, τότε θα αναλάβουν εξ ολοκλήρου την επίλυση του προβλήματος. Θα καλύψουν το μερίδιο συμμετοχής του Ταμείου, αποφεύγοντας παράλληλα ριζοσπαστικές λύσεις και εμπλοκή της ΕΚΤ και του επίσημου τομέα.
Εν πάση περιπτώσει, η τρόικα υπό τη μορφή που έχει τώρα δεν πρόκειται να .. μακροημερεύσει. Στις Βρυξέλλες πληθαίνουν ήδη οι φωνές που τη θεωρούν ξεπερασμένο σχήμα και προτείνουν να αναλάβει μόνη της η Ευρώπη τη διαχείριση της κρίσης, βγάζοντας εκτός παιχνιδιού το ΔΝΤ. Το είπε χθες ξεκάθαρα η Λουξεμβουργιανή επίτροπος Βίβιαν Ρέντινγκ, διευκρινίζοντας μάλιστα ότι η τρόικα πρέπει να καταργηθεί μέσα στους αμέσως προσεχείς μήνες. Με την άποψη αυτή συντάσσεται και ο Σόιμπλε, αλλά η γερμανική κυβέρνηση προτιμά να μη θέσει άμεσα προς συζήτηση αυτό το θέμα.
Επικρατέστερο λοιπόν φαίνεται το δεύτερο σενάριο – η κατάργηση της τρόικας και η διαχείριση του ελληνικού προβλήματος από τις Βρυξέλλες, χωρίς άμεση εμπλοκή του ΔΝΤ.
Κατά πόσο αυτή η εξέλιξη συμφέρει την Ελλάδα, είναι μάλλον νωρίς να γίνει οποιαδήποτε εκτίμηση…
Χ. Νιάκας, Χ. Φράγκου