Αισιοδοξία για την εφαρμογή μίας αποτελεσματικής πολιτικής από τη νέα κυβέρνηση στο μέτωπο των κόκκινων δανείων, η οποία θα επιτρέψει την πλήρη εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών το αργότερο έως και το 2022, επικρατεί στα ανώτερα διοικητικά κλιμάκια των τεσσάρων συστημικών ομίλων. Μπορεί τα τριετή σχέδιά τους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά 54 δισ. ευρώ να βρίσκονται σε πλήρη εφαρμογή, ωστόσο οι αποφάσεις του νέου υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα και του υφυπουργού Οικονομικών, αρμόδιου για το χρηματοπιστωτικό σύστημα Γιώργου Ζαββού για τον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος, είναι πιθανό να αλλάξουν τα δεδομένα.
Κι αυτό διότι το νέο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα προχωρήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, το γρηγορότερο δυνατόν στην υιοθέτηση συστημικών λύσεων που θα επιταχύνουν την αποκλιμάκωση των δεικτών καθυστερήσεων. Αυτή τη στιγμή στο τραπέζι βρίσκονται δύο σχέδια. Το πρώτο, του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), προσομοιάζει με το μοντέλο που εφαρμόστηκε επιτυχώς στην Ιταλία και προβλέπει την τιτλοποίηση προβληματικών χαρτοφυλακίων έως και 20 δισ. ευρώ, με χρήση κρατικών εγγυήσεων.
Το δεύτερο, που έχει σχεδιαστεί εξ ολοκλήρου από την Τράπεζα της Ελλάδος, είναι πιο σύνθετο, αλλά μπορεί υπό προϋποθέσεις να ανακουφίσει σε μεγαλύτερο βαθμό τα πιστωτικά ιδρύματα. Σύμφωνα με τις βασικές του πτυχές, θα μεταφερθούν δάνεια έως και 40 δισ. ευρώ σε όχημα ειδικού σκοπού, τα οποία θα τιτλοποιηθούν με χρήση του αναβαλλόμενου φόρου ως ενέχυρο. Με τον τρόπο αυτό, όχι μόνο θα αποενοποιηθούν από τους ισολογισμούς τα χαρτοφυλάκια που θα επιλεγούν, αλλά θα επιλυθεί και το πρόβλημα της αναβαλλόμενης φορολογίας, καθώς θα περιοριστεί σημαντικά η συμμετοχή της στα ίδια κεφάλαια των τραπεζών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τόσο το εργαλείο του ΤΧΣ, όσο και ο αντίστοιχος μηχανισμός της εγχώριας νομισματικής αρχής, βρίσκονται ακόμη μακριά από το στάδιο της έγκρισης από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δεν τα προώθησε επαρκώς. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Σταϊκούρας καλείται να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλίες για να ανάψει η Κομισιόν το απαραίτητο πράσινο φως.
Μια διετία
Τραπεζικοί κύκλοι αναφέρουν πως εάν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επιταχύνει τις σχετικές διαδικασίες, οι τράπεζες θα μπορούσαν μέσα σε διάστημα 2 ετών να μειώσουν κατά τουλάχιστον 50% τα ποσοστά των μη εξυπηρετούμενων και να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη νέων εργασιών.
Πρόκειται για λύσεις τις οποίες στηρίζει ο επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ (SSM) Αντρέα Ενρία, ο οποίος βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα και είχε συναντήσεις με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα και τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων. Αν και δεν είναι ο αρμόδιος για τη λήψη των σχετικών αποφάσεων, ο ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης χαρακτήρισε «κλειδί» για την επιστροφή στην κανονικότητα την υιοθέτηση συστημικών λύσεων για τα κόκκινα δάνεια.
Κατά τα άλλα, οι τραπεζικές διοικήσεις ευελπιστούν σε περαιτέρω βελτίωση των οικονομικών συνθηκών και σε επιτάχυνση των ρυθμών ανάκαμψης των τιμών στην κτηματαγορά. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν να προχωρήσουν σε πωλήσεις ή τιτλοποιήσεις δανείων με ενέχυρα με καλύτερους όρους και ταυτόχρονα θα ενισχυθούν οι ισολογισμοί τους.
Παράλληλα, εκτιμάται πως θα ενισχυθεί η εισπραξιμότητα στα ρυθμισμένα δάνεια, αυξάνοντας σημαντικά τις πιθανότητες οριστικής θεραπείας και θα μειωθούν οι ροές νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Με τον τρόπο αυτό θεωρείται η υπέρβαση του στόχου για μείωση των επισφαλειών από το 45% σήμερα στα επίπεδα του 19% έως και το τέλος του 2021.