Τράπεζες: Πώς θα αντιμετωπίσουν τα δάνεια που κινδυνεύουν να «ξανασκάσουν» λόγω πολέμου και ακρίβειας

Μήνυμα προς τους δανειολήπτες που εμφανίζουν ήδη τα πρώτα σημάδια αδυναμίας εξυπηρέτησης των ρυθμισμένων οφειλών τους ότι η εποχή των προσωρινών λύσεων έχει παρέλθει στέλνουν τράπεζες και servicers, προειδοποιώντας πως σε περίπτωση που χαθούν πάνω από τέσσερις δόσεις το επόμενο βήμα είναι ο πλειστηριασμός.

«Αρκετά νοικοκυριά, αλλά και επιχειρήσεις, έχουν αρχίσει να βιώνουν στην τσέπη τους τα ‘απόνερα’ της ρωσο-ουκρανικής κρίσης, αλλά και του πληθωρισμού που σπάει το ένα κοντέρ μετά το άλλο», παραδέχονται στο newmoney αρμόδιες πηγές, επικαλούμενες τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) για τις σημαντικές εκροές καταθέσεων. Ειδικότερα, τον μήνα Φεβρουάριο οι καταθέσεις των ιδιωτών μειώθηκαν κατά 260 εκατ. ευρώ, «αγγίζοντας» τα 177,538 δισ. ευρώ, όταν τον περασμένο Δεκέμβριο, οπότε και ξεκίνησε η πτωτική πορεία, αυτές είχαν διαμορφωθεί στα 180,003 δισ. ευρώ. «Εάν, όμως, έχουν προηγηθεί επανειλημμένες προσπάθειες ρύθμισης και εντέλει δεν μπορούν να πληρώσουν τότε ο πλειστηριασμός φαντάζει μονόδρομος», προσθέτουν οι ίδιες πηγές, σημειώνοντας, ωστόσο, πως το είδος της ρύθμισης είναι αυτό που θα καθορίσει τον τρόπο αντιμετώπισης των επίμαχων δανείων. «Εάν ένας οφειλέτης έχει λάβει, για παράδειγμα, ‘κούρεμα’ 80% δεν υπάρχει κάτι άλλο που θα μπορούσαμε να του προτείνουμε. Γενικά, η εποχή των προσωρινών λύσεων έχει παρέλθει. Δεν πρέπει να χάνουμε πάνω από τέσσερις δόσεις», καταλήγουν.

Σύμφωνα με την 6η Έκθεση Προόδου σχετικά με το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους, από τον Ιούλιο του 2019 έως τα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου τράπεζες και servicers ρύθμισαν επιτυχώς 632.998 δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά), συνολικού ύψους 35,85 δισ. ευρώ: Ειδικότερα:

216.508 δάνεια, ήτοι 34,20% του συνόλου, ήταν στεγαστικά, ύψους 15,11 δισ. ευρώ.
346.241 δάνεια, ήτοι 54,70% του συνόλου, ήταν καταναλωτικά, ύψους 5,64 δισ. ευρώ.
69.721 δάνεια, ήτοι 11,01% του συνόλου, ήταν πολύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ύψους 11,47 δισ. ευρώ και
528 δάνεια, ήτοι 0,08% του συνόλου, ήταν μεγάλων επιχειρήσεων, ύψους 3,63 δισ. ευρώ.

Οι servicers δε, που διαχειρίζονται δάνεια, ύψους άνω των 120 δισ. ευρώ, για λογαριασμό τραπεζών, αλλά και funds, εμφανίζονται να προσφέρουν ευέλικτες και ουσιαστικές λύσεις, συμβατές με τις οικονομικές δυνατότητες των δανειοληπτών, προχωρώντας σε haircut για το 65% – 70% των δανείων, κυρίως στα στεγαστικά και τα επιχειρηματικά. Εντούτοις, έχουν δεχθεί πολλάκις την κριτική της ΤτΕ, η οποία εκτιμά πως οι NPLs servicers έχουν τη δυνατότητα και να παράσχουν πιο ευέλικτες και δραστικές λύσεις στους βιώσιμους δανειολήπτες και να επανεντάξουν το ενέχυρο στην πραγματική οικονομία, όπου είναι απαραίτητο. «Τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα των εταιρειών διαχείρισης δεν είναι ανάλογα των προσδοκιών μας. Θα πρέπει, όμως, να λάβουμε υπόψη μας και τις ιδιαίτερες συνθήκες, λόγω των μέτρων για την πανδημία. Ωστόσο, οι προοπτικές για την αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω αυτού του μηχανισμού είναι ιδιαίτερα θετικές, τόσο λόγω της ανάπτυξης της οικονομίας, όσο και της ανόδου στις τιμές των ακινήτων. Είναι, επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό να εκμεταλλευθούν οι NPLs servicers τη δυνατότητα παροχής χρηματοδότησης σε βιώσιμες επιχειρήσεις, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των οφειλών τους», ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή της η υποδιοικήτρια της ΤτΕ, κυρία Χριστίνα Παπακωνσταντίνου.

Τα στεγαστικά στο επίκεντρο της προσοχής
Όπως είχε γράψει το newmoney, το στεγαστικό φαίνεται πως είναι το πιο επιρρεπές χαρτοφυλάκιο σε αθετήσεις πληρωμών, με τις τράπεζες να αποδίδουν τον αυξημένο κίνδυνο σε δύο παράγοντες:

1) Στα μικρά εισοδηματικά περιθώρια που έτσι κι αλλιώς έχουν οι δανειολήπτες, γεγονός που σημαίνει ότι ακόμη και μία υποτυπώδης αύξηση του κόστους είναι αρκετή για να τους δημιουργήσει πρόβλημα.

2) Στη σταδιακή άρση διαφόρων μέτρων στήριξης είτε από τις τράπεζες, όπως τα προγράμματα step-up, είτε από το κράτος, όπως το «Γέφυρα». Υπενθυμίζεται πως μέσω του «Γέφυρα 1» έχουν λάβει στήριξη 82.000 δανειολήπτες, με δάνεια έξι δισ. ευρώ και μέσω του «Γέφυρα 2» 13.000 δανειολήπτες, με συνολικά 5,4 δισ. ευρώ δάνεια.

Μέχρι στιγμής, πάντως, οι πρώτες ενδείξεις είναι μάλλον θετικές, με τις τράπεζες να παραπέμπουν για μετά το Πάσχα για τυχόν εξελίξεις στο συγκεκριμένο μέτωπο.