Στην (επαν)αγορά προβληματικών στο πρόσφατο παρελθόν στεγαστικών δανείων, που αφού ρυθμίστηκαν, οδηγήθηκαν ή οδηγούνται σε «θεραπεία», αναμένεται να προχωρήσουν, τα επόμενα χρόνια, οι τράπεζες, προκειμένου να ενισχύσουν το καθαρό υπόλοιπο χορηγήσεων και τα έσοδα από τόκους, βελτιώνοντας ταυτόχρονα τα περιθώρια κέρδους τους.
Τα φιλόδοξα πλάνα πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών εδράζονται, για την τριετία 2022-24, στην αύξηση των καθαρών χορηγήσεων προς επιχειρήσεις, χάρη στην ανάκαμψη της οικονομίας και στα χαμηλότοκα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Αντίθετα, οι εκταμιεύσεις νέων στεγαστικών δανείων αναμένεται να ενισχυθούν σταδιακά.
Πέρυσι, παρά την ανάκαμψη, οι χορηγήσεις ήταν και πάλι χαμηλότερες των αποπληρωμών, όπως έδειξαν τα στοιχεία 9μήνου, με τη διαφορά, όμως, να είναι η μικρότερη των τελευταίων ετών. Πιστωτική επέκταση αναμένεται να προκύψει φέτος και να ενισχυθεί προοδευτικά κατά τη διετία 2023-24. Οι τράπεζες, όμως, δεν αναμένουν επιδόσεις που θα επαναφέρουν τα στεγαστικά σε ρόλο «ατμομηχανής» της πιστωτικής επέκτασης.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, το ενδιαφέρον στρέφεται στην αγορά ή επαναγορά «θεραπευμένων» ή «ημι-θεραπευμένων» στεγαστικών από funds και οχήματα ειδικού σκοπού τιτλοποιήσεων, προκειμένου να ενισχύσουν τα καθαρά έσοδα από τόκους και να βελτιώσουν τα περιθώρια κέρδους.
Πρόκειται κυρίως για δάνεια που έχουν κλείσει 12μηνο ως ρυθμισμένα ενήμερα (Forborne Performing Loans – FPEs) και θα καταστούν τυπικά ενήμερα με τη συμπλήρωση 3ετίας ομαλής εξυπηρέτησης. Η αγορά FPEs δεν αποτελεί προτεραιότητα, στην τρέχουσα συγκυρία, για τις τράπεζες, λόγω της υποχρέωσης σχηματισμού προβλέψεων που επιβάλλουν οι κανόνες της EBA. Σε ένα χρόνο, όμως, από σήμερα η κατάσταση θα είναι διαφορετική.
Όπως έγραψε το Euro2day.gr, τα οχήματα ειδικού σκοπού (SPVs) που εξέδωσαν τα ομόλογα των τιτλοποιήσεων αναμένεται να οδηγηθούν σε πωλήσεις δανείων, προκειμένου να φέρουν ρευστότητα μπροστά, για να καλύψουν την καθυστέρηση στα πλάνα εισπράξεων και να αποπληρώσουν χωρίς προβλήματα κεφάλαιο των senior notes.
Σημειώνεται ότι η συντριπτική πλειονότητα των προβληματικών στεγαστικών δανείων έχει τιτλοποιηθεί και όλες οι τιτλοποιήσεις, με εξαίρεση το χαρτοφυλάκιο Pillar (Eurobank), έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα κρατικής εγγυοδοσίας (Ηρακλής), με τους senior notes τίτλους να φέρουν κρατική εγγύηση.
Επιπρόσθετα, οι servicers που διαχειρίζονται τιτλοποιημένα ή αγορασμένα από funds χαρτοφυλάκια εκτιμούν ότι θα διαθέτουν, το 2023, ρυθμισμένα στεγαστικά, που είτε έχουν κλείσει τριετία και θεωρούνται «θεραπευμένα» είτε έχουν συμπληρώσει το 2ο έτος ομαλής εξυπηρέτησης και οδεύουν προς θεραπεία.
Πρόκειται για «φέτες» χαρτοφυλακίων που αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν στις πωλήσεις από… δεύτερο χέρι, λόγω του υψηλού ενδιαφέροντος από πλευράς τραπεζών αλλά και funds που ειδικεύονται στη δευτερογενή αγορά. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να υπάρξουν συμπράξεις μεταξύ funds και τραπεζών.
Όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, η πρόσκτηση ενός χαρτοφυλακίου θεραπευμένων ή ημι-θεραπευμένων στεγαστικών, ανεξόφλητου υπολοίπου 300 με 400 εκατ. ευρώ, ισοδυναμεί με οργανική ανάπτυξη ενός-δύο ετών. Τέλος, σημαντική παράμετρος για τις τράπεζες αποτελεί η διατήρηση/αποκατάσταση των σχέσεων με το πελατολόγιό τους.
Τέλος, το 2023, μπορεί να απαιτηθούν διορθωτικές κινήσεις στα φιλόδοξα πλάνα πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών, εξέλιξη που θα ενισχύσει την ανάγκη διεκδίκησης ρυθμισμένων στεγαστικών δανείων.