Το αυξημένο ενδιαφέρον των επενδυτών για ακίνητα μέσω πλειστηριασμών κινητοποιεί τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα που σπεύδουν να αξιοποιήσουν την ευκαιρία όντας άμεσα έτοιμα να προσφέρουν δάνεια για την αγορά των συγκεκριμένων ακινήτων.
Στις τράπεζες παρακολουθούν στενά το αυξημένο ενδιαφέρον των επενδυτών να αποκτήσουν ακίνητα μέσω πλειστηριασμών, εκτιμώντας μάλιστα ότι η συγκεκριμένη τάση αναμένεται να ενισχυθεί το επόμενο διάστημα. Και ο λόγος, όπως εκτιμούν έμπειρα τραπεζικά στελέχη, έχει να κάνει με την παραδοσιακή επενδυτική στρατηγική που στηρίζεται στο γεγονός ότι σε περιβάλλον πληθωρισμού και ανησυχίας όπως το παρόν με τις επιπτώσεις του πολέμου της Ουκρανίας και την ενεργειακή κρίση, τα ακίνητα αποτελούν ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες οι συστημικές τράπεζες δηλώνουν έτοιμες να χρηματοδοτήσουν άμεσα τους ενδιαφερόμενους για την αγορά ακινήτων που είτε βρίσκονται στην κατοχή των ίδιων των τραπεζών είτε βρίσκονται στη φάση του πλειστηριασμού. Ο σχεδιασμός των συγκεκριμένων εργαλείων είναι μάλιστα τόσο ώριμος ώστε οι πρώτες χρηματοδοτήσεις δεν αποκλείονται ακόμη και εντός του Οκτωβρίου.
Εκταμίευση σε 10 ημέρες
Οι πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο για δάνεια που θα χορηγούνται προς τους ενδιαφερόμενους υπό την προϋπόθεση ίδιας συμμετοχής 30%, με το υπόλοιπο 70% να το χρηματοδοτεί η τράπεζα και μάλιστα κατόπιν ελέγχου της πιστοληπτικής ικανότητας και φερεγγυότητας του υποψήφιου αγοραστή, όπως δηλ. ισχύει και για τα υπόλοιπα στεγαστικά δάνεια που χορηγούνται αυτή την περίοδο.
Τα νέα αυτά δάνεια όμως θα έχουν δύο σημαντικές διαφορές σε σχέση με τα παραδοσιακά προϊόντα για την αγορά ακινήτου. Η πρώτη αφορά στην προσημείωση που θα φέρουν τα συγκεκριμένα δάνεια. Συγκεκριμένα η προσημείωση στα συγκεκριμένα δανειακά προϊόντα θα μπαίνει στο προς αγορά ακίνητο, χωρίς να απαιτείται από τον αγοραστή να βάλει προσημείωση σε άλλο ακίνητο για την αγορά του νέου, όπως ισχύει μέχρι σήμερα.
Η δεύτερη σημαντική αλλαγή έχει να κάνει με τον χρόνο εκταμίευσης καθώς ενώ στα παραδοσιακά στεγαστικά δάνεια ο συνήθης χρόνος για την εκταμίευσή τους ανέρχεται σε 2 μήνες, στα δάνεια που θα χρηματοδοτούν αγορές ακινήτων από τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών ή απευθείας μέσω πλειστηριασμών, η εκταμίευση θα γίνεται μόλις σε 10 ημέρες.
Ο λόγος που τα συγκεκριμένα προϊόντα θα έχουν το χρονικό περιθώριο των 10 ημερών από την έγκριση μέχρι την εκταμίευση του δανείου είναι ότι η έγκριση στον πελάτη – επενδυτή που ενδιαφέρεται να αγοράσει το ακίνητο θα δίνεται πριν αυτός πάει στον πλειστηριασμό. Η προσημείωση επί του ακινήτου θα ακολουθεί την εκταμίευση, με την πρόβλεψη για διασφαλίσεις των τραπεζών έναντι του δανειοδοτούμενου. Σημειώνεται ότι η συμμετοχή σε ηλεκτρονικό πλειστηριασμό προϋποθέτει την προκαταβολή του 30% του τιμήματος από τον ενδιαφερόμενο αγοραστή και του υπολοίπου 70% σε 10 ημέρες από την ανάδειξη του πλειοδότη.
Υπέρ και κατά
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η αγορά ακινήτου μέσω πλειστηριασμού μπορεί – εκτός από το προφανές ηθικό ζήτημα – να θεωρείται συμφέρουσα καθώς ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να αγοράζει ένα ακίνητο σε πολύ καλύτερη τιμή σε σχέση με την εμπορική, με τους μεσίτες να κάνουν λόγο για μειωμένο τίμημα κατά ωστόσο, αναλαμβάνει και το ρίσκο του να μην ξέρει εκ των προτέρων τι αγοράζει. Για παράδειγμα ένα το συγκεκριμένο ακίνητο έχει πολεοδομικές αυθαιρεσίες ή ακόμη και σε ποια κατάσταση βρίσκεται καθώς δεν μπορεί να το επισκεφτεί. Αντιθέτως, στα ακίνητα που ανήκουν στο χαρτοφυλάκιο ιδιόκτητων ακινήτων της τράπεζας, οι παραπάνω κίνδυνοι δεν υπάρχουν, καθώς το ακίνητο είναι επισκέψιμο και νομικά και τεχνικά καθαρό, δεδομένου ότι διαφορετικά δεν μπορεί να γίνει η μεταβίβαση.
700.000 ακίνητα στα χέρια των funds
Αξίζει να σημειωθεί ότι περί τα 700.000 ακίνητα όλων των κατηγοριών – κατοικίες, καταστήματα, βιομηχανικά κτίρια, οικόπεδα κ.ά.–, αξίας 40-45 δισ. ευρώ βρίσκονται στα χέρια των funds που έχουν αγοράσει τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ποσοστό της τάξης του 25%-30% αυτών των ακινήτων θα οδηγηθεί σε ρευστοποίηση τα επόμενα 2-3 χρόνια, δηλαδή περί τα 200.000 ακίνητα θα διατεθούν μέσω πλειστηριασμών, που θα αποτελέσουν βασικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων που προβλέπονται στα επιχειρησιακά σχέδια των funds και των εταιρειών διαχείρισης που έχουν αναλάβει την υλοποίησή τους.
Ο τεράστιος όγκος των ακινήτων που έχει μεταφερθεί σε funds είναι και η αιτία που όλα τα μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια που έχουν τοποθετηθεί στην ελληνική αγορά, όπως η doValue, η Intrum και η Davidson Kempner, εκτός από τις εταιρείες διαχείρισης, έχουν συστήσει και εταιρείες real estate, οι οποίες έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν αισθητή την παρουσία τους μέσω πωλήσεων που προωθούν από ειδικές πλατφόρμες που έχουν αναπτύξει.