Financial Times
Πόσο εκτός τροχιάς έχει ξεφύγει το δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας των 172 δισ. ευρώ; αναρωτιούνται οιFT στη στήλη Brussels Blog.
Οπως γράφουν, όταν οι FT αποκάλυψαν ότι έχει ανοίξει μιανέα χρηματοδοτική «τρύπα» 3-4 δισ. ευρώ στο πρόγραμμα, οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. και του ΔΝΤ διέρρηξαν τα ιμάτιά τους στην προσπάθεια να πείσουν ότι δεν υπάρχει κανένα κενό.
«Δεν υπάρχει κενό χρηματοδότησης. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται πλήρως για έναν τουλάχιστον ακόμη χρόνο, οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα, με την προϋπόθεση ότι θα φτάσουμε σε τελική συμφωνία με την Ελλάδα τον Ιούλιο», είχε δηλώσει ο επικεφαλής του eurogroup, Jeroen Dijsselbloem.
Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Gerry Rice είχε κάνει την εξής γραπτή δήλωση: «Αν η έκθεση προόδου ολοκληρωθεί ως τα τέλη Ιουλίου 2013, όπως περιμένουμε, δεν θα προκύψουν προβλήματα χρηματοδότησης γιατί το πρόγραμμα είναι πλήρως χρηματοδοτημένο ως τα τέλη Ιουλίου 2014».
Υπάρχουν όμως «παγίδες». Τόσο ο κ. Dijsselbleom όσο και ο κ. Rice δηλώνουν ότι δεν θα υπάρξει έλλειμμα, με την προϋπόθεση, όμως, ότι το ΔΝΤ θα καταφέρει να εκταμιεύσει την επόμενη δόση των 1,8 δισ. ευρώ πριν τα τέλη Ιουλίου.
Γιατί αυτό; Λόγω ακριβώς του νέου «κενού» στην χρηματοδότηση, που σημαίνει ότι το ελληνικό πρόγραμμα ουσιαστικά θα «ξεμείνει» από ρευστό στα τέλη Ιουλίου 2014.
Το ΔΝΤ πρέπει να είναι σίγουρο ότι η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση για 12 μήνες, αλλιώς δεν μπορεί να εκταμιεύσει ρευστό, κι αυτό σημαίνει ότι μετά τον Ιούλιο θα πρέπει να αναστείλει τις πληρωμές.
Αποκαλυπτικές για το θέμα είναι οι εκθέσεις της Κομισιόν και του ΔΝΤ για την Ελλάδα. Στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπάρχει το εξής: Στο τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο του 2014, δόσεις 2,3 δισ. ευρώ (1,9 δισ. ευρώ και 0,4 δισ. ευρώ αντίστοιχα) του αρχικού σχεδίου, γίνονται μηδέν. Για να καλυφθεί το κενό, μεγάλο τμήμα του ρευστού χρειάστηκε να μετατεθεί «μπροστά». Ετσι, για παράδειγμα, οι δόσεις της ΕΕ στο τρέχον τρίμηνο, που έπρεπε να είναι 3,2 δισ. ευρώ, έγιναν 10,3 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι τα λεφτά τελειώνουν γρήγορα στο ελληνικό πρόγραμμα. Στο δελτίο τύπου της Τρίτης, ο μηχανισμός διασώσεων αναφέρει ότι έχει διανείμει τα 130,6 δισ. ευρώ από το σύνολο των 144,6 δισ. ευρώ που έχει δεσμευθεί να δώσει η ΕΕ. Μένουν λοιπόν μόνο 14 δισ. ευρώ.
Γι’αυτό και έχει μεγάλη σημασία ακόμη και το μικρότερο ποσό, όπως τα 3-4 δισ. ευρώ που έχασε η Ελλάδα από καθυστερήσεις στις ιδιωτικοποιήσεις και την αποτυχία των κεντρικών τραπεζών να μετακυλίσουν τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν.
Που σημαίνει ότι ακόμη κι αν η Ελλάδα τα καταφέρει και εκταμιευθούν όλες οι δόσεις τον Ιούλιο, το ζήτημα θα επιστρέψει στο επόμενο τρίμηνο, που δεν θα υπάρχει πλέον το 12μηνο παράθυρο του ΔΝΤ. Το ίδιο το ΔΝΤ αναφέρει στην πρόσφατη έκθεσή του:
«Το πρόγραμμα είναι πλήρως χρηματοδοτημένο μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2014, αλλά προβλέπεται να ανοίξει χρηματοδοτικό κενό 4 δισ. ευρώ στο δεύτερο εξάμηνο 2014. Γι’αυτό, με βάση τις υπάρχουσες προβλέψεις, θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση μέχρι την επόμενη επιθεώρησή μας, ώστε να έχει πλήρη χρηματοδότηση το πρόγραμμα σε 12μηνο ορίζοντα. Το eurogroup διεξάγει ήδη συνομιλίες για το πώς θα κλείσει αυτή η προβλεπόμενη τρύπα.
Που σημαίνει ότι το ΔΝΤ θέλει να κλείσουν οι ΥΠΟΙΚ της ευρωζώνης την τρύπα και μάλιστα γρήγορα. Ολοι πιστεύουν ότι τα πράγματα θα είναι ευκολότερα σε τρεις μήνες, που θα περάσουν οι γερμανικές εκλογές, αλλά το ΔΝΤ πιέζει την ευρωζώνη να καταλήξει σε ένα εντελώς νέο τρίτο πρόγραμμα διάσωσης.
Και εντέλει η ΕΕ δεν θα πρέπει να κλείσει μόνο την τρύπα του 2014. Το eurogroup πρέπει να συμφωνήσει παράταση του ελληνικού προγράμματος ως το 2016 και δεν έχει διαθέσει καθόλου χρήματα ακόμη για αυτά τα δύο τελευταία χρόνια.
Πόσα θα χρειαστούν: Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ, ίσως δεν είναι πολλά. Πρόσθετα στα 4,6 δισ. ευρώ που πρέπει να καλυφθούν για το 2014, το ΔΝΤ εκτιμά ότι θα χρειαστούν επιπλέον 6,5 δισ. ευρώ το 2015. Ως το 2016, χάρη στο αυξανόμενο πρωτογενές πλεόνασμα, το ΔΝΤ εκτιμά ότι η Ελλάδα θα μπορεί να πληρώσει μόνη της.
Το πιο δύσκολο στοιχείο, όπως συνήθως, θα είναι τα πολιτικά εμπόδια από τις βόρειας χώρες. Εχουν ήδη δεσμευθεί να προσφέρουν «ανακούφιση χρέους» στους ερχόμενους 6-12 μήνες (αποδεχόμενες πιθανά ζημίες στα ελληνικά δάνεια) οπότε δεν θα είναι εύκολο να δεχτούν και τρίτο πρόγραμμα διάσωσης, έστω και μικρό.
Μετά το eurogroup της περασμένης εβδομάδας, ο Olli Rehn δήλωσε χαρακτηριστικά ότι προσβλέπει «σε ένα καλοκαίρι χωρίς ελληνικές κρίσεις». Μπορεί να πιάσει η ευχή του, αλλά για το φθινόπωρο κανείς δεν μπορεί να του υποσχεθεί τίποτα.