Τις 425 έφτασαν οι προτάσεις που υποβλήθηκαν διεκδικώντας για το βραβείο Γούλφσον για το καλύτερο σχέδιο ομαλής εξόδου χώρας-μέλους από την ευρωζώνη. Η αρμόδια επιτροπή παρουσίασε στο Λονδίνο τις πέντε προτάσεις που θα εξεταστούν πιο προσεκτικά ώστε να αναδειχθεί ο νικητής του βραβείου των 250 χιλιάδων λιρών, του δεύτερου μεγαλύτερου στον τομέα των οικονομικών μετά το Νόμπελ.
Οι πέντε προεπιλεγμένες προτάσεις ανήκουν στον Ρότζερ Μπουτλ, οικονομικό αναλυτή του ινστιτούτου Capital Economics και της βρετανικής εφημερίδας Ντέιλι Τέλεγκραφ, στον Γιενς Νόρντβικ, στέλεχος της τράπεζας Νομούρα και παλαιότερα της Γκόλντμαν Σακς, στον οικονομικό αναλυτή και επικεφαλής εταιρείας διαχείρισης κεφαλαίων Νιλ Ρέκορντ και στους οικονομολόγους Κάθριν Ντομπς και Τζόναθαν Τέπερ.
Οι εργασίες τους φέρουν τίτλος όπως «Ξεμπλέκοντας το ευρώ», «Εγκαταλείποντας το ευρώ: ένας πρακτικός οδηγός», «Σχεδιάζοντας μια ομαλή διάσπαση της ΟΝΕ». Οι συντάκτες των πέντε προτάσεων έχουν περιθώριο διορθώσεων έως τις 29 Μαΐου και ο τελικός νικητής θα ανακοινωθεί λίγο αργότερα.
Μεταξύ των συμμετοχών που υποβλήθηκαν υπάρχει και η πρόταση ενός 11χρονου αγοριού από την Ολλανδία, που προτείνει την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, τη γρήγορη και απλή ανταλλαγή νομισμάτων και χαρτονομισμάτων του ευρώ με δραχμές και την επιβολή προστίμων σε όσους προσπαθήσουν να βγάλουν ευρώ στο εξωτερικό.
Το βραβείο θεσμοθετήθηκε από τον πολυεκατομμυριούχο λόρδο Γούλφσον, ιδιοκτήτη μεγάλης αλυσίδας καταστημάτων ένδυσης τον περασμένο Οκτώβριο. Κατά το λόρδο Γούλφσον, η ευρωζώνη μοιάζει με τρένο εκτός ελέγχου από το οποίο όσο πιο γρήγορα πηδήξει κανείς τόσο περισσότερες οι πιθανότητες να επιζήσει. Η ακριβής διατύπωση της ερώτησης του διαγωνισμού ήταν: «Αν κράτη-μέλη εγκαταλείψουν την ΟΝΕ, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος διαχείρισης της οικονομικής διαδικασίας ώστε να παρέχονται τα πιο ασφαλή θεμέλια για τη μελλοντική ανάπτυξη και ευημερία των σημερινών μελών»;
Οι πέντε προτάσεις:
1 «Εγκαταλείποντας το ευρώ: ένας πρακτικός οδηγός», του Ρότζερ Μπουτλ από το Capital Economics
Η εργασία τονίζει ότι τα κορυφαία στελέχη της πολιτικής και οικονομικής ηγεσίας της χώρας που σκοπεύει να βγει από το ευρώ πρέπει να συναντηθούν μυστικά για το σχεδιασμό της διαδικασίας. Μόνο όταν ο σχεδιασμός ολοκληρωθεί θα πρέπει να ενημερωθούν οι εταίροι της ευρωζώνης, της Κομισιόν και της ΕΚΤ. Το ΔΝΤ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί θα πρέπει να ειδοποιηθούν μόνο ώρες πριν την ανακοίνωση της απόφασης. Ακολουθεί η δημόσια ανακοίνωση, πιθανότατα Παρασκευή απόγευμα με στόχο την εφαρμογή της απόφασης τη Δευτέρα, με τράπεζες και χρηματαγορές να κλείνουν. Με τον τρόπο αυτό ίσως να μην υπάρξει ανάγκη πρόσθετων περιορισμών στις κινήσεις κεφαλαίων. Τη Δευτέρα (ως υπόθεση εργασίας) υιοθετείται η δραχμή (σ.σ.: αναφέρεται ενδεικτικά) σε ισοτιμία 1:1 με το ευρώ και με την ίδια ισοτιμία μετατρέπονται μισθοί και τιμές. Για μικρές συναλλαγές επιτρέπονται προσωρινά τα ευρώ και ενώ τυπώνονται νέες δραχμές. Οι τράπεζες και οι αγορές ανοίγουν και διεθνώς οι χρηματαγορές πραγματοποιούν συναλλαγές σε δραχμή, η οποία αφήνεται να υποτιμηθεί αναλόγως. Παράλληλα η κυβέρνηση μετατρέπει το χρέος της στο νέο νόμισμα και δηλώνει ότι θέλει να επαναδιαπραγματευθεί τους όρους αυτού του χρέους. Πιθανότατα θα απαιτηθεί αναδιάρθρωση που ιδανικά θα φέρει το χρέος στο 60% του ΑΕΠ, με δέσμευση άμεσης έναρξης εξυπηρέτησης του εναπομείναντος χρέους. Η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να είναι έτοιμη για ένεση ρευστού στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, ακόμη και με ποσοτική χαλάρωση, ενώ θα πρέπει να γίνει και ανακεφαλαιοποίηση αν χρειαστεί. Για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας, η κυβέρνηση πρέπει να επιβάλλει καθεστώς στόχευσης του πληθωρισμού που θα επιβλέπεται από ανεξάρτητους ειδικούς, να υιοθετήσει αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες, να απαγορεύσει την τιμαριθμοποίηση των μισθών και να ανακοινώσει την έκδοση ομολόγων που θα συνδέονται με δείκτες. Θα πρέπει επίσης να συνεχιστούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Θα απαιτείται επίσης η στενή συνεργασία με την ΕΕ για θέματα νομικά.
Η εξέλιξη αυτή θα ωφελούσε και τις πλούσιες χώρες του βορρά, που θα ήταν χρήσιμο να συμφωνήσουν σε ένα μηχανισμό εξόδου για άλλες χώρες μέλη που θα ήθελαν να ακολουθήσουν την πρώτη έξοδο. Παράλληλα θα έπρεπε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες στενότερης πολιτικής και οικονομικής ένωσης για τα μέλη που παραμένουν στην ευρωζώνη. Ο αναμενόμενος συνδυασμός ενός πιο ακριβού ευρώ με χαμηλότερο πληθωρισμό θα έδινε ένα κίνητρο για μέτρα ενίσχυσης της εσωτερικής κατανάλωσης (εξισορροπώντας την έμφαση στις εξαγωγές), ιδίως μέσω νομισματικών πολιτικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, εφόσον δε θα υπάρχει πια τόσο επιτακτική η ανάγκη να δίνεται το «καλό παράδειγμα» στις υπόλοιπες χώρες-μέλη από το νότο.
2 «Σχεδιάζοντας μία ομαλή διάσπαση της ΟΝΕ», του Γιενς Νόρντβικ της τράπεζας Νομούρα
Η πρόταση ορίζει τέσσερα στάδια για την ομαλή διάλυση της ευρωζώνης. Αρχικά τη συμφωνία επί βασικών καθοδηγητικών αρχών για τη νομισματική μετατροπή τίτλων και υποχρεώσεων υπό εγχώριο και διεθνές δίκαιο, ανάλογα με τα διάφορα σενάρια του βαθμού διάσπασης. Δεύτερον, τον προσδιορισμό του ρόλου του νέο ευρωπαϊκού νομίσματος (ECU-2) σε περίπτωση πλήρους διάλυσης του ευρώ. Τρίτον, τη δημιουργία μίας αντισταθμιστικής αγοράς για την ενδο-ευρωζωνική νομισματική έκθεση, που θα περιλαμβάνει τη δημιουργία μελλοντικής αγοράς για ενδεχόμενα νέα εθνικά νομίσματα. Τέλος, την εισαγωγή ενός νέου κανονιστικού πλαισίου για τον περιορισμό της ενδο-ερυωζωνικής νομισματικής έκθεσης για συστημικά σημαντικούς οργανισμούς.
3 «Ένα αλφαβητάρι για τη διάλυση του ευρώ: πτώχευση, έξοδος και υποτίμηση ως η βέλτιστη λύση», του Τζόναθαν Τέπερ
Ο κ. Τέπερ σημειώνει ότι παλαιότερες περιπτώσεις διάλυσης νομισματικών ενώσεων πρέπει να λειτουργήσουν ως οδηγός για τη διάσπαση του ευρώ. Προτείνει τη σύγκληση του Κοινοβουλίου κάποιο Σάββατο ώστε να εγκριθούν νόμοι για όλες τις απαραίτητες κινήσεις εξόδου από την ευρωζώνη. Καταθέσεις και χρέη εντός συνόρων θα μετατραπούν στο νέο νόμισμα με ισοτιμία 1:1 με το ευρώ. Εκτός συνόρων η ισοτιμία δε θα καλύπτεται από τον εγχώριο νόμο. Επιβολή άμεσων περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων το Σαββατοκύριακο. Προκήρυξη αργίας για όσες μέρες χρειαστεί να σημαδευθούν τα ελληνικά ευρώ και να γίνουν οι αλλαγές στα τραπεζικά συστήματα συναλλαγών. Εκτύπωση νέου νομίσματος όσο το δυνατόν συντομότερα. Καθορισμός της συναλλαγματικής αξίας του νέου νομίσματος ελεύθερα από τις αγορές. Διευκόλυνση των διαδικασιών πτώχευσης επιχειρήσεων, λόγω του αναμενόμενου μεγάλου κύματος λουκέτων. Έναρξη διαπραγματεύσεων αναδιάρθρωσης και αναδιάταξης χρέους. Διαπραγματεύσεις με την ΕΚΤ για τον προσδιορισμό των αλλαγών των εθνικών τίτλων και χρεών στο εξωτερικό. Διαρθρωτικές αλλαγές για τόνωση της οικονομίας και αποφυγή παρατεταμένου πληθωρισμού.
4 «Προσέγγιση στο ξεμπλέξιμο του ευρώ», της Κάθριν Ντομπς
Η οικονομολόγος προτείνει την αντιμετώπιση της «εξόδου» κάποιας χώρας από την ευρωζώνη ως διάσπαση του ευρώ σε δύο νομίσματα που θα καλύπτουν τις περιοχές της ένωσης που ονομάζονται σε αυτή την υπόθεση εργασίας «Ασπράδι» (οι πλούσιες χώρες) και «Κρόκος» (οι χώρες που χρειάζονται τόνωση της ανταγωνιστικότητάς τους». Κάθε σημερινό ευρώ θα μπορούσε να ανταλλάσσεται με σταθερή ισοτιμία προς τα δύο νέα ευρώ (NEW – New Euro White και NEY – New Euro Yolk), κάτι που θα επέτρεπε την εύκολη μετατροπή αξίας τίτλων και χρεών και την αναγκαία υποτίμηση για τις αδύναμες χώρες.
5 Εργασία του Νιλ Ρέκορντ
Σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας από την Γερμανία για τη διαχείριση της διάλυσης της ευρωζώνης. Σχέδιο δράσης έτοιμο έως τις 30 Απριλίου του 2012. Κλείσιμο της ΕΚΤ και μεταφορά αρμοδιοτήτων στις εθνικές κεντρικές τράπεζες με διανομή ενεργητικού ανάλογα με τη συμμετοχή κάθε χώρας στην ΕΚΤ. Μετατροπή νομίσματος στα εθνικά νομίσματα και παραμονή στην ΕΕ μόνο εφόσον κάθε χώρα δεσμευθεί ότι δε θα επιβάλλει περιορισμούς και δασμούς σε άλλες χώρες-μέλη.
Theinsider.gr