Με συνολικές ετήσιες προβλέψεις για επισφαλή δάνεια αντίστοιχες αυτών του τελευταίου τριμήνου του 2015, θα κλείσει το 2016 για τις τράπεζες.
Η μείωση του σχηματισμού προβλέψεων αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό της φετινής χρήσης για τις τράπεζες που ολοκληρώνεται στις 31 Δεκεμβρίου, και συνιστά το μέσο για την επίτευξη της οριακής κερδοφορίας που θα εμφανίσουν συνολικά. Όπως εκτιμάται, οι προβλέψεις για το σύνολο του 2016 θα κινηθούν στα 3,5 – 4 δισ. ευρώ, υψηλότερες μεν των αρχικών σχεδιασμών, αλλά θεαματικά χαμηλότερες από αυτές του 2015, οι οποίες είχαν ανέλθει σε 13 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,5 δισ. ευρώ στο τελευταίο τρίμηνο του έτους.
Παρά τη μείωση των προβλέψεων, πάντως, η οποία συνδυάστηκε φέτος με τη μείωση των “κόκκινων” δανείων, οι τράπεζες εξακολουθούν να τηρούν συντηρητική πολιτική στην αποκλιμάκωσή τους, καθώς η υπόθεση του Μαρινόπουλου κατέδειξε την ελλιπή κάλυψη δανείων από προβλέψεις, την οποία οι τράπεζες καλούνται να ενισχύσουν.
Η υπόθεση Μαρινόπουλου κατέδειξε επίσης ότι οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να θέσουν υπό έλεγχο στη χρήση 2016 τη δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Ωστόσο, την κορύφωσή τους έχουν δει ήδη τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, για τα οποία αναμένεται περαιτέρω μικρή αποκλιμάκωση στο δ΄ τρίμηνο, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού αρνητικού σχηματισμού νέων καθυστερήσεων δανείων και διαγραφών από πλευράς τραπεζών.
Σημειώνεται ότι στα επίπεδα των προβλέψεων του 2016 αναμένεται να κινηθούν το 2017 οι διαγραφές. Όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών στο Capital.gr, οι διαγραφές μη εξυπηρετούμενων δανείων για το 2017 – πρώτο έτος ουσιαστικής υλοποίησης των στόχων μείωσης των NPLs που εκτείνονται μέχρι τα τέλη του 2019 – αναμένεται να διαμορφωθούν σε 3,5 – 4 δις. ευρώ.
Η αναλογία προβλέψεων και διαγραφών θα είναι το 2017 καθοριστική για τις τράπεζες και κρίσιμη για τη δημιουργία κερδοφορίας με παράλληλη διαφύλαξη της κεφαλαιακής επάρκειας. Στο μέτρο αυτό, κρίσιμο θα είναι το θέμα της ρύθμισης του αναβαλλόμενου φόρου, καθώς αυτός και η συμμετοχή του στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών, θα θέσει τα όρια για τις διαγραφές δανείων.
Όπως έχει γράψει το Capital.gr, οι τράπεζες έχουν ζητήσει ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς για τις διαγραφές δανείων για απόσβεση μέχρι και στα 20 χρόνια. Σήμερα, αν μια τράπεζα προχωρήσει σε διαγραφή δανείων για τα οποία έχει σχηματίσει προβλέψεις ως το τέλος του 2015, μπορεί να συμψηφίσει μέρος της ζημιάς με τον αναλογούντα αναβαλλόμενο φόρο εντός πενταετίας.
Πέραν των μεγεθών που σχετίζονται με τα δανειοδοτικά ανοίγματα των τραπεζών, το τελευταίο τρίμηνο του 2016 θα χαρακτηρίζεται επίσης από:
– Την προσπάθεια διατήρησης αυξημένων εσόδων από τόκους, μέσω της συμπίεσης του επιτοκιακού κόστους (είτε με περαιτέρω μείωση του ELA, είτε με μείωση της εξάρτησης για δανεισμό μέσω των ομολόγων του πυλώνα ΙΙ, είτε με ανατιμολόγηση των καταθέσεων)
– Τη συρρίκνωση του λειτουργικού κόστους μέσω προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου
– Την αύξηση των εσόδων από προμήθειες και δη αυτές από τις κάρτες, αφού οι προμήθειες από χρηματιστηριακές συναλλαγές είναι πεσμένες και αυτές από το asset management οριακές.