Οι Τετάρτες στα Ειρηνοδικεία δεν θα είναι ποτέ πλέον ίδιες. Η ανοικτή στο κοινό διαδικασία που στήνεται κάθε Τετάρτη απόγευμα προκειμένου να προχωρήσει ένας πλειστηριασμός, αντικαθίσταται από μια «κλειστή» ηλεκτρονική διαδικασία στην οποία πρόσβαση θα έχουν μόνο διαπιστευμένοι χρήστες.
Είτε πρόκειται για τους «υπαλλήλους του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού» (ουσιαστικά τους συμβολαιογράφους που θα έχουν την ευθύνη της διαδικασίας) είτε για «υποψήφιους πλειοδότες» είτε για «παρατηρητές οφειλετών» οι συνθήκες γίνονται πλέον πολύ συγκεκριμένες: την ηλεκτρονική διαδικασία, θα μπορεί να παρακολουθήσει μόνο όποιος έχει διαπιστευτεί για πρόσβαση στο «Ηλεκτρονικό Σύστημα Πλειστηριασμών» κοινοποιώντας μάλιστα μέχρι και στην… εφορία την πληροφορία ότι προτίθεται να «χτυπήσει» ακίνητο στον πλειστηριασμό.
Μάλιστα, η διαπίστευση δεν εξασφαλίζει ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τους πλειστηριασμούς αλλά μόνο στον συγκεκριμένο για τον οποίο θα εκδηλώνεται ενδιαφέρον. Ουσιαστικά, το ακίνητο θα μπορεί να αλλάζει χέρια μέσω μιας διαδικασίας που θα θυμίζει έντονα «κλειστό ηλεκτρονικό club».
Το γεγονός ότι η νέα διαδικασία θα είναι πιο «κλειστή», σαφώς ποιο ελεγχόμενη και πλήρως «ονομαστικοποιημένη» οδηγεί για όσους γνωρίζουν τον χώρο των πλειστηριασμών στο συμπέρασμα ότι ειδικά από το φθινόπωρο, η περίοδος που η συντριπτική πλειοψηφία κατέληγε να είναι άγονη –είτε γιατί οι συμβολαιογράφοι απείχαν των καθηκόντων τους, είτε γιατί εμπόδιζαν τη διαδικασία διαμαρτυρόμενοι- θα τελειώσει ανεπιστρεπτί. Σε συνδυασμό μάλιστα με το γεγονός ότι τα ακίνητα θα μπορούν να βγαίνουν στο σφυρί σε τιμή και αρκετά χαμηλότερη της αντικειμενικής αξίας, εκτιμάται ότι οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Οι οφειλέτες είτε θα πιέζονται ασφυκτικά να «συνθηκολογήσουν» με τις τράπεζες για τη διευθέτηση των οφειλών τους, είτε θα βλέπουν τα περιουσιακά τους στοιχεία να αλλάζουν χέρια με συνοπτικές ηλεκτρονικές διαδικασίες.
Το γεγονός ότι η διαδικασία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών θα γίνεται στο εξής μεταξύ ατόμων με δηλωμένο ονοματεπώνυμο και σαφή στοιχεία, προκύπτει από την απόφαση του υπουργείου Δικαιοσύνης που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ και περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί η πλατφόρμα «ΗΛ.ΣΥ.ΠΛΕΙΣ».
Καταρχήν, η επιλογή του να γίνει ένας πλειστηριασμός ηλεκτρονικά, ανήκει στον επισπεύδοντα. Δηλαδή, η τράπεζα ή όποιος έχει εγγράψει την προσημείωση στο ακίνητο, θα είναι αυτός που θα μπορεί να υποβάλλει το αίτημα ο πλειστηριασμός να διενεργείται με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων ενώ τη διαδικασία θα την προωθεί ο «υπάλληλος του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού» που θα είναι συμβολαιογράφος:
Οι υπάλληλοι ηλεκτρονικού πλειστηριασμού υποβάλλουν ηλεκτρονικά μέσω της οικείας ιστοσελίδας αίτηση εγγραφής παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες (ονοματεπώνυμο, όνομα πατρός, ΑΦΜ, διεύθυνση έδρας, αριθμό τηλεφώνου, αριθμό μητρώου Συμβολαιογραφικού Συλλόγου στον οποίο υπάγονται, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου) και ταυτοποιούνται μέσω των διαπιστευτηρίων τους που τηρούνται στα συστήματα TAXISNet της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Μετά την ταυτοποίηση, εγκρίνεται η εγγραφή τους στα συστήματα». Δηλαδή, η τράπεζα ή ο επισπεύδων, θα έχει δύο δρόμους: ή θα μπορεί να ακολουθήσει την παραδοσιακή οδό της… Τετάρτης στα ειρηνοδικεία όπου η διαδικασία θα γίνεται εκ του σύνεγγυς και κατά πρόσωπο, ή θα μπορεί να απευθυνθεί στο «κλειστό ηλεκτρονικό club».
Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι για να χρηστεί κάποιος υποψήφιος πλειοδότης, θα πρέπει να διαπιστευτεί μέσω… Taxis: Οι νόμιμοι εκπρόσωποι νομικών προσώπων ή φυσικά πρόσωπα τα οποία διαθέτουν ελληνικό ΑΦΜ ταυτοποιούνται μέσω των διαπιστευτηρίων τους που τηρούνται στα συστήματα TAXISNET της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων». Πρακτικά δηλαδή, οι υποψήφιοι πλειοδότες θα αφήνουν «στίγμα» στο Taxis αλλά και στο ηλεκτρονικό μηχανισμό των πλειστηριασμών.
Από το περιεχόμενο της απόφασης προκύπτει ότι η διαδικασία πιστοποίησης δεν θα γίνεται με τη διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδο της «ηλεκτρονικής υπογραφής» αλλά μέσω της αποστολής… σκαναρισμένων εγγράφων. Για παράδειγμα, «Φυσικά πρόσωπα πολίτες τρίτων κρατών υποβάλλουν ηλεκτρονικά μέσω της οικείας ιστοσελίδας αίτηση εγγραφής και ταυτοποιούνται, καταχωρίζοντας στο σύστημα αρχείο σε μορφή pdf που περιέχει σαρωμένο αντίγραφο δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου σε ισχύ με επίσημη μετάφραση στην ελληνική και υπεύθυνη δήλωση σε μορφή αρχείου pdf ψηφιακά υπογεγραμμένη με επίσημη μετάφραση στην ελληνική περί της ορθότητας και εγκυρότητας των υποβαλλόμενων στοιχείων».
Επειδή είναι προφανές το «κενό ασφαλείας» και το ενδεχόμενο να θελήσει κάποιος να παραβιάσει τη διαδικασία με πλαστοπροσωπεία (π.χ με ένα κλεμμένο διαβατήριο), θεσπίζεται και η υποχρέωση προσκόμισης εντός τριών εργάσιμων ημερών και σε έγχαρτη μορφή (πρωτότυπο ή ακριβές αντίγραφο) στο γραφείο του συμβολαιογράφου. Ανεξάρτητα από το πώς θα λειτουργήσει η διαδικασία του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού –πληροφορίες αναφέρουν ότι το αρμόδιο υπουργείο Δικαιοσύνης είναι ήδη έτοιμο να αναθέσει σε συγκεκριμένη εταιρεία το έργο ανάπτυξης της πλατφόρμας αποκλείοντας δεύτερο διεκδικητή –θυγατρική τηλεπικοινωνιακού ομίλου- που εκδήλωσε ενδιαφέρον- κοινή διαπίστωση είναι ότι η πλατφόρμα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών θα λειτουργήσει ως «μοχλός πίεσης» για τους οφειλέτες, ειδικά όσους έχουν ακίνητο που παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον (π.χ ακίνητα μεγάλης αξίας άνω των 400.000 ευρώ για τα οποία φέρεται να υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον ακόμη και από το εξωτερικό). Η απειλή του να βγει ένα ακίνητο στο σφυρί με ηλεκτρονικές διαδικασίες εξπρές θα είναι ένα από τα βασικά «όπλα» που θα έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες προκειμένου να πείσουν τους δανειολήπτες να έρθουν σε συμβιβασμό για τη ρύθμιση του χρέους τους. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται ειδικά στους δανειολήπτες με τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια (περίπου 430.000 πολίτες) οι οποίοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές της τάξεως των 27,7 δις. ευρώ. Το υπόλοιπο των κόκκινων στεγαστικών δανείων θα πρέπει να μειωθεί κατά τουλάχιστον 8-9 δις. ευρώ μέχρι το 2019 ενώ θα πρέπει να έχει προηγηθεί μείωση κατά τουλάχιστον 4,6 δις. ευρώ μέχρι το τέλος του 2018.