Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται ότι δανειολήπτες που δεν μπορούν να εξοφλήσουν τα δάνειά τους, προσφεύγουν στις ενώσεις καταναλωτών, όχι απλώς για να ρυθμίσουν τα χρέη τους (μέσω της ένταξης στις ρυθμίσεις του νόμου Κατσέλη), αλλά επειδή αντιμετωπίζουν μία αγωγή διάρρηξης δικαιοπραξίας καθώς μεταβίβασαν, είτε εκ δόλου, είτε άνευ δόλου, σε στενό συγγενικό πρόσωπο περιουσιακά στοιχεία, ενώ ήταν ήδη οφειλέτες ή έγιναν οφειλέτες αμέσως μετά την μεταβίβαση.
Η αγωγή αυτή, με απλά λόγια, εφόσον γίνει δεκτή ακυρώνει την όποια μεταβίβαση (τη δικαιοπραξία) έγινε από τον οφειλέτη, ακόμα και εάν πρόκειται για γονική παροχή.
Εάν, για παράδειγμα, ένας γονέας που οφείλει στην τράπεζα μεταβιβάσει ακίνητη περιουσία στα παιδιά του και η υπόλοιπη περιουσία του δεν επαρκεί για να καλύψει την απαίτηση της τράπεζας, μπορεί να δει την μεταβίβαση αυτή να ακυρώνεται στα δικαστήρια, με αγωγή της τράπεζας.
Οι αγωγές αυτές που κάνουν οι δανειστές για να διασφαλίσουν την απαίτησή τους, βασίζονται στον Αστικό Κώδικα (άρθρο 939) ο οποίος βάζει την προϋπόθεση ότι με τη μεταβίβαση ο οφειλέτης είχε σκοπό να επιφέρει βλάβηστο δανειστή, αλλά και ο αποδέκτης του ακινήτου να γνώριζε ότι ο οφειλέτης το μεταβίβασε για το σκοπό αυτό.
Η γνώση αυτή του αποδέκτη θεωρείται δεδομένη σε περίπτωση που πρόκειται για συγγενή, π.χ. το παιδί που παίρνει ως γονική παροχή από το γονέα ένα ακίνητο.
Επίσης, προϋπόθεση για να γίνει δεκτή η αγωγή είναι η υπόλοιπη (πέρα από τη μεταβιβαζόμενη) περιουσία του οφειλέτη να μην επαρκεί για την κάλυψη των οφειλών του.
Ακόμα και για τα μετρητά
Τα ίδια ισχύουν ακόμη και εάν οφειλέτης πουλήσει κάποιο ακίνητο και χρησιμοποιήσει τα μετρητά που αποκομίζει.
Σε αυτή την κατάσταση η ΄Ενωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης, εφιστά την προσοχή των χρεωμένων, επαναλαμβάνοντας για μια ακόμα φορά: «δεν μεταβιβάζουμε ακίνητη ή κινητή περιουσία ή ακόμα και εάν πουλήσουμε κάποιο περιουσιακό στοιχείο, δεν μπορούμε τα χρήματα που θα πάρουμε να τα διαθέσουμε όπως εμείς θέλουμε , π.χ να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις μίας τράπεζας, οφείλουμε να ενημερώσουμε όλους τους πιστωτές μας και να τους ικανοποιήσουμε αναλογικά» όπως σημειώνει η ένωση.
Η οργάνωση των καταναλωτών εκτιμά ότι, αρκετοί από αυτούς που προέβησαν σε μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, κινητών ή ακινήτων, το έκαναν προκειμένου να αποφύγουν την κατάσχεση και τον πλειστηριασμό από τους δανειστές τους.
«’Ομως -επισημαίνει σε σχετική ανακοίνωση- από τους δανειστές δεν ξεμπερδεύει κανείς εύκολα, έχουν τα δικά τους δικαιώματα, έχουν τα δικά τους νομικά όπλα π.χ (αγωγή διάρρηξης δικαιοπραξίας λόγω καταδολίευσης) και δεν είναι λίγες οι φορές ακόμα και για μικρο ποσά που τα χρησιμοποιούν και μάλιστα βάζουν σε μεγαλύτερο άγχος, φόβο αλλά και έξοδα τον δανειολήπτη -εγγυητή ο οποίος στην αγωνία του να ξεφύγει από τον βραχνά του χρέους, νομίζοντας ότι προλαβαίνει να σωθεί, προβαίνει και σε απαλλοτριωτική δικαιοπραξία, πράξη ναι μεν νόμιμη, βατή, αλλά όχι επιβραβευτέα ηθικά».
Η ΄Ενωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης, υπογραμμίζει ότι, «κερδίζουμε τις τράπεζες, μόνο εάν ακολουθήσουμε με εντιμότητα τα βήματα που ο νόμος Κατσέλη ορίζει, καθώς οι Ειρηνοδίκες μας θέλουν ειλικρινείς. Οφείλουμε δε να τονίσουμε ότι δεν προβαίνουμε σε καμία περίπτωση σε μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων (κινητών- ακινήτων) ενώ είμαστε υπερχρεωμένοι ή εγγυητές. Αλλά εάν κάποιοι δανειολήπτες-εγγυητές έχουν πράξει τούτο και βρίσκονται απέναντι με τις τράπεζες, με αγωγή διάρρηξης δικαιοπραξίας λόγω καταδολίευσης, οι ενώσεις καταναλωτών δίνουν τις οδηγίες τους και τις νομικές τους συμβουλές, πως θα διαχειριστούν οι δανειολήπτες και αυτή την δεινή κατάσταση και πως θα βγουν κερδισμένοι».