Βάθυνση της κρίσης στα ακίνητα προβλέπουν οι επαΐοντες ότι θα καταγραφεί τη χρονιά που παίρνει τη σκυτάλη από το 2012. Το νέο μίγμα φόρων, που εξακολουθεί να αποτελεί βασικό πυλώνα του μηχανισμού είσπραξης κρατικών εσόδων, διατηρεί το κλίμα ύφεσης, αποθαρρύνοντας την υλοποίηση επενδύσεων σε σπίτια, γραφεία ή καταστήματα.
Και αυξάνει τα πωλητήρια, καθώς οι ιδιοκτήτες επιδιώκουν να απαλλαγούν από πρόσθετα φορολογικά βάρη. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις συνολικά 6.571.843 κατοικίες της χώρας, 180.000 διατίθενται άμεσα προς πώληση, σύμφωνα με την Alpha Bank.
Πτώσης συνέχεια
«Εκτιμούμε ότι οι ζητούμενες τιμές στις κατοικίες θα εξακολουθήσουν να αποκλιμακώνονται μέσα στο 2013. Βάσει του δείκτη της Τράπεζας της Ελλάδος, που στηρίζεται σε εκτιμήσεις μηχανικών, οι τιμές, σε ονομαστικούς όρους, έχουν μειωθεί από το γʼ τρίμηνο του 2008 έως σήμερα σε ποσοστό 25%.
Το 2012 η μείωση ανήλθε περίπου στο 11%, ενώ την επόμενη χρονιά αναμένουμε αντίστοιχες επιδόσεις» σημειώνει ο Θεόδωρος Μητράκος, υπεύθυνος του τμήματος ανάλυσης της αγοράς ακινήτων της ΤτΕ.
Στα επαγγελματικά ακίνητα, η πτώση είναι μεγαλύτερη, έχοντας αγγίξει, μέχρι σήμερα, το 45% από το γʼ τρίμηνο του 2008, επισημαίνει ο αναλυτής.
«Αναμένουμε να επιδεινωθεί η κρίση στην κτηματαγορά το 2013, εξαιτίας της επιβολής νέων φόρων στα ακίνητα. Όπως, εξάλλου, προβλέπουν οι συμμετέχοντες στην έρευνα που πραγματοποιεί το Τμήμα Στατιστικής, το 2013 θα είναι μία ακόμη χρονιά πτώσης των τιμών» σημειώνει ο Επαμεινώνδας Ε. Πανάς, καθηγητής – πρόεδρος του Τμήματος Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Εκτιμά ότι μέσα στη νέα χρονιά οι ζητούμενες τιμές θα υποχωρήσουν στις κατοικίες κατά 15%-20%, ενώ στα επαγγελματικά ακίνητα η πτώση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη, αγγίζοντας το 30%.
«Οι αντοχές των κατασκευαστών εξαντλούνται λόγω της επιβολής νέων φόρων και ως αποτέλεσμα οι ζητούμενες τιμές αναμένεται να είναι χαμηλότερες τη νέα χρονιά. Στα εμπορικά ακίνητα η πτώση είναι μεγαλύτερη, με τον «αέρα» να μην υφίσταται εδώ και πολύ καιρό» εξηγεί ο καθηγητής.
Καταλύτης το φορολογικό
«Εκτιμούμε ότι η διόρθωση των τιμών, που βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια, θα συνεχιστεί το 2013. Στα επαγγελματικά ακίνητα η πτώση τιμών είναι πολύ πιο γρήγορη, σε σχέση με την αγορά κατοικιών που παρουσιάζει ιδιαιτερότητες.
Θα τοποθετούσαμε την αποκλιμάκωση περίπου στο 10-15%, ενώ, σε σχέση με τη ζητούμενη τιμή, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το spread των προσδοκιών του πωλητή και του αγοραστή είναι μεγάλο. Η συρρίκνωση του διαθέσιμου προς κατανάλωση εισοδήματος και η επιβολή πολλαπλών φόρων, που έχουν «παγώσει» τη ζήτηση, κρατούν την αγορά ακινήτων «κάτω από το νερό» αναφέρει ο Γιάννης Γκάνος, πρόεδρος του RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) Hellas.
Όπως εξηγεί, όσο παραμένουν τα δύο αυτά χαρακτηριστικά, τόσο θα συνεχίζεται η πτώση τιμών. Η σταθεροποίηση θα έρθει όταν το φορολογικό περιβάλλον πάψει να μεταβάλλεται διαρκώς» αναφέρει ο κ. Γκάνος.
«Το ασταθές και αβέβαιο θεσμικό και φορολογικό καθεστώς απομακρύνει την υλοποίηση επενδύσεων. Δεν είναι, λοιπόν, μόνον το ύψος των τιμών των ακινήτων, αλλά, κατά βάση, η φορολογική αβεβαιότητα που κρατά μακριά τους επενδυτές από το εγχώριο real estate» συμπληρώνει ο κ. Μητράκος.
«Η επιβολή φόρου 20% στην υπεραξία στις πωλήσεις, στην τρέχουσα περίοδο της βαθειάς κρίσης, αποτελεί νέο σοβαρό αντικίνητρο και πιθανό σημαντικό εμπόδιο στην ανάκαμψη. Ο φόρος στην υπεραξία είναι αναγκαίος και δίκαιος, αλλά θα πρέπει να εφαρμοστεί μετά την εξασφάλιση της εισόδου της οικονομίας σε πορεία υγιούς ανάπτυξης» επισημαίνει η Alpha Bank στο τελευταίο εβδομαδιαίο δελτίο.
Επτά χρόνια φαγούρας
Στην όγδοη χρονιά πτωτικής πορείας εισέρχεται το 2013 η ελληνική κτηματαγορά, η οποία, όπως επισημαίνεται στο δελτίο της Alpha Bank, χαρακτηρίζεται από ελάχιστη δραστηριότητα, σε σχέση με το πραγματικό της μέγεθος.
Ύφεση και φορολογικές επιβαρύνσεις στις κατοικίες αυξάνουν την προσφορά προς πώληση οικιστικών ακινήτων χωρίς ανταπόκριση από την πλευρά της ζήτησης, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η πτώση των τιμών, σύμφωνα με την τράπεζα.
Προϋπόθεση για την ανάκαμψη, όπως αναφέρει η Alpha Bank, είναι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος, η σταδιακή επανεκκίνηση της τραπεζικής χρηματοδότησης, αλλά και η απλοποίηση των αγοραπωλησιών (μέσω εκλογίκευσης των νομοθετημένων απαιτήσεων σχετικά με την παράσταση δικηγόρων, αμοιβές συμβολαιογράφων κτλ).