ΣΕ κλίμα αγωνίας και προβληματισμού συνεδρίασε χθες και για περισσότερες από δύο ώρες το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας στο υπουργείο Οικονομικών, υπό τον υπουργό Γιώργο Ζανιά και με τη συμμετοχή του γενικού γραμματέα του υπουργείου Ηλία Πλασκοβίτη και αρκετών τραπεζιτών.
Οι συνεχιζόμενες εκροές καταθέσεων από τις εκλογές της 6ης Μαΐου και έπειτα (υπολογίζονται στα 6 δισ. ευρώ) σε συνδυασμό με την ολοένα αυξανόμενη αδυναμία επιχειρήσεων και νοικοκυριών να εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες, ασκούν διπλή πίεση προς τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα όσο πλησιάζει η εκλογική αναμέτρηση της 17ης Ιουνίου.
Παράλληλα χθεσινό δημοσίευμα του Reuters ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη έχουν ζητήσει μέτρα όπως ο περιορισμός των αναλήψεων από ATM, ελέγχους στα σύνορα και κεφαλαιακούς ελέγχους.
Σύμφωνα πάντως με δηλώσεις αξιωματούχων στο Reuters οι ιδέες αυτές αποτελούν μέρος των σχεδίων έκτακτης ανάγκης και αποτελούν κυρίως προετοιμασία για κάθε ενδεχόμενο, παρά σχεδιασμό για κάτι που αναμένεται να γίνει. Ωστόσο, με αυξημένη την πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα εν όψει των εκλογών, η ανάγκη για μέτρα έκτακτης ανάγκης είναι ενισχυμένη, σημείωσαν οι αξιωματούχοι.
Έλληνες τραπεζίτες υποβάθμιζαν το δημοσίευμα του Reuters τονίζοντας ότι, μετά τη διάθεση των 18 δισ. ευρώ, τις διαβεβαιώσεις της ΕΚΤ για τη διατήρηση των γραμμών ρευστότητας και τη δύναμη πυρός του έκτακτου μηχανισμού παροχής ρευστότητας ELA, τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα αντεπεξέρχονται χωρίς προβλήματα της όποιας πίεσης προκαλείται. Βεβαίως η ανακεφαλαιοποίηση του πιστωτικού συστήματος μέσω υλοποίησης της δανειακής σύμβασης και η διατήρηση του ιδιωτικού χαρακτήρα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης, τονίζουν οι ίδιοι.
Οι εκροές των καταθέσεων συνεχίστηκαν καθ’Α όλη τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας και ήδη οι εκτιμήσεις των τραπεζιτών επισημαίνουν ότι η καταθετική βάση υποχώρησε στα 160 δισ. ευρώ. Οι καταθέσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων επέστρεψαν στο επίπεδο του Μαρτίου 2006 και έχασαν περί τα 77 δισ. ευρώ από το υψηλότερο σημείο τους, το Δεκέμβριο του 2009.
Την ίδια στιγμή τα «κόκκινα δάνεια» στο τέλος Μαρτίου του 2012 ανέρχονται στο 18% του συνόλου από 15,9% στο τέλος Δεκεμβρίου του 2011. Μάλιστα στο σύνολό τους οι Έλληνες τραπεζίτες συμφωνούν ότι είναι θέμα χρόνου τα «κόκκινα δάνεια» ακόμη και να ξεπεράσουν το φράγμα του 20% του συνόλου. Πρακτικά η εξέλιξη αυτή μεταφράζεται ότι 44 δισ. ευρώ δάνεια δεν εξυπηρετούνται ήδη από τους κατόχους τους, ποσό που ίσως και μέσα στη χρονιά προσεγγίσει ακόμη και τα 50 δισ. ευρώ.
Σε αυτές τις συνθήκες πραγματοποιήθηκε χθες το καθιερωμένο Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας, όπου συμμετείχαν επίσης ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, ο υποδιοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Ιωάννης Παπαδάκης, ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Βασίλης Ράπανος, ο πρόεδρος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Παναγιώτης Θωμόπουλος, ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κωνσταντίνος Μποτόπουλος και ο αντιπρόεδρος Ξενοφών Αυλωνίτης. Στη σύσκεψη μετέχουν επίσης ο διευθυντής Εποπτείας της ΤτΕ και μέλος του δ.σ. της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Ιωάννης Γούσιος.
Στόχος του Συμβουλίου είναι να παρακολουθεί τη σχέση και δυναμική μεταξύ των συστημάτων της οικονομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στη ρευστότητα, το δημόσιο χρέος και τις κρατικές εγγυήσεις, καθώς και την προληπτική δράση κατά ακραίων καταστάσεων, ασταθειών και κρίσεων.
Κ. Παπαγρηγόρης
kpap@express.gr