Στην παγίδα του τεκμηρίου διαβίωσης κινδυνεύουν να πέσουν δεκάδες χιλιάδες φορολογούμενοι μόνο και μόνο επειδή είχαν το 2013 εισόδημα μερικών ευρώ από τόκους καταθέσεων. Μετά το ξεκαθάρισμα από το υπουργείο Οικονομικών ότι οι τόκοι καταθέσεων δηλώνονται φέτος υποχρεωτικά από το πρώτο ευρώ στη φορολογική δήλωση, οι φορολογούμενοι με μηδενικό ή και πολύ χαμηλό εισόδημα θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με το θέμα των τεκμηρίων.
Πιο συγκεκριμένα, ενώ πέρυσι ήταν υποχρεωτική η δήλωση τόκων για ποσό άνω των 250 ευρώ ανά φορολογούμενο, φέτος η σχετική «διευκόλυνση» δεν θεσπίστηκε μετά από μπλόκο της τρόικας στις σχετικές εισηγήσεις της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, οι φορολογούμενοι που έχουν έστω και ένα ευρώ εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή, πλην του επιδόματος ανεργίας, «χρεώνονται» με το ετήσιο τεκμήριο διαβίωσης. Έτσι, ένας άνεργος με μηδενικό ετήσιο εισόδημα ο οποίος όμως έκανε το λάθος να εισπράξει 1 ευρώ τόκων από καταθέσεις θα χρεωθεί με το ετήσιο τεκμήριο ατομικών δαπανών διαβίωσης ύψους 3.000 ευρώ ενώ αν είναι έγγαμος θα χρεωθεί με ετήσιο τεκμήριο 5.000 ευρώ.
Με δεδομένο ότι η φορολογική κλίμακα παρέχει ουσιαστικά αφορολόγητο όριο περίπου 9.000 ευρώ δεν θα του προκύψει φόρος. Ωστόσο, υπάρχει μια παγίδα με τις αποδείξεις. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να συγκεντρώσουν αποδείξεις αξίας τουλάχιστον ίσης με το 25% του εισοδήματός τους. Στην περίπτωση του τεκμαρτού εισοδήματος 3.000 ευρώ θα πρέπει να δηλώσουν αποδείξεις 750 ευρώ παρά το γεγονός ότι δεν έχουν εισόδημα ενώ και τα όποια χρήματα διαθέτουν τα ξοδεύουν σε βασικές δαπάνες (π.χ. ρεύμα, ύδρευση, τηλέφωνο) οι οποίες δεν μπαίνουν στο καλάθι των αποδείξεων.
Ο φορολογούμενος που δεν θα έχει συγκεντρώσει τις αποδείξεις θα βρεθεί αντιμέτωπος με φόρο 22% επί της αξίας των αποδείξεων που του λείπουν. Στο παράδειγμά μας θα κληθεί να πληρώσει φόρο 165 ευρώ (22% των 750 ευρώ).
Τα τεκμήρια, ωστόσο, είναι βάση της φορολογικής νομοθεσίας μαχητά δηλαδή μπορούν να αμφισβητηθούν από τους ειδικές κατηγορίες φορολογούμενων, όπως είναι οι άνεργοι, οι στρατευμένοι κλπ.