Έτσι κάνουν μπίζνες οι Γερμανοί…
Γράφει ο Πολύπειρος Νομικός
Πιέζει η τρόϊκα να απελευθερωθούν εντελώς οι επαγγελματικές μισθώσεις. Ο λόγος είναι απλός: Να εξαφανιστούν από την αγορά και οι τελευταίοι μικρομεσαίοι που έμειναν και να μπουν μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου που με τη σειρά τους θα μπορούν να σηκωθούν να φύγουν, όποτε θέλουν επειδή έτσι θέλουν.
Το έργο το έχουμε ήδη δει να παίζεται στην Ελλάδα. Μία είδηση που είδε το φως της δημοσιότητας στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, μέσα στο καλοκαίρι, περιγράφει το μέλλον, όπως θα το δούμε σύντομα να διαμορφώνεται, αν περάσουν τα σχέδια της τρόϊκας.
Το 2008, ο όμιλος MEDIA-SATURN αποφάσισε να βάλει στην ελληνική αγορά και το εμπορικό σήμα της SATURN, στη Θεσσαλονίκη. Συμφώνησε λοιπόν με μία ελληνική εταιρία να αγοράσει αυτή μία έκταση 30 στρεμμάτων που της υπέδειξε ο γερμανικός όμιλος, πολύ κοντά στο άλλο κατάστημα του της MEDIA MARKT, στην ανατολική Θεσσαλονίκη και να κατασκευάσει ένα πολυκατάστημα, το μεγαλύτερο τμήμα του οποίου, περίπου 5.500 τ.μ., μίσθωσαν οι Γερμανοί. Αυτοί είχαν συμφωνήσει με την ελληνική εταιρία ότι ολόκληρη η δαπάνη κατασκευής θα βάρυνε τη δεύτερη και σε αντάλλαγμα εκείνοι θα χρησιμοποιούσαν το ακίνητο έναντι ενοικίου, ώστε να αποσβεσθεί η επένδυση σε μια δεκαπενταετία.
Η ελληνική εταιρία, η οποία προκειμένου να αποπερατώσει το έργο είχε συνάψει υψηλό τραπεζικό δανεισμό, πράγματι ολοκλήρωσε και παρέδωσε το έργο. Η συνολική αξία της συμφωνίας ξεπερνούσε τα 17.000.000 € για το κόστος κτήσης γης και κατασκευής και τα 22.000.000 € σε σωρευτικά ενοίκια για τη δεκαπενταετή διάρκεια της λειτουργίας της. Για τα δεδομένα της ελληνικής κτηματαγοράς του 2008, ήταν μια από τις μεγαλύτερες συμφωνίες της χρονιάς.
Το κατάστημα της γερμανικής αλυσίδας Saturn ξεκίνησε πράγματι τη λειτουργία του το Νοέμβριο του 2010, μέχρι που οι Γερμανοί το έκλεισαν αιφνιδιαστικά μέσα σε μια νύχτα στις 17 Οκτωβρίου 2011, ισχυριζόμενοι ότι η λειτουργία του ήταν ζημιογόνα και τους είχε προκαλέσει ζημίες πάνω από 5.000.000 €, μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο. Μάλιστα, οι γερμανοί επικαλέσθηκαν και τον περιβόητο νόμο Κατσέλη (Ν. 3853/2010) για τις εμπορικές μισθώσεις, επικαλούμενοι ότι τους έδινε το δικαίωμα να τερματίσουν τη σύμβαση χωρίς αποζημίωση, παρά το γεγονός ότι είχαν στο παρελθόν παραιτηθεί ρητά από το δικαίωμα τους.
Έλα όμως που οι Γερμανοί λογάριασαν χωρίς τον ξενοδόχο, την ελληνική δικαιοσύνη:
Το Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης με την υπ’ αρ. 7941/2013 απόφαση του έκρινε ότι η καταγγελία των γερμανών, όχι μόνον ήταν καταχρηστική, αλλά επιπλέον αποτελούσε και αδικοπραξία, με αποτέλεσμα να καταδικασθούν και τέσσερα μέλη του Δ.Σ. των ελληνικών εταιριών του Ομίλου σε προσωπική κράτηση ενός έτους!
Όπως προκύπτει από το σκεπτικό της απόφασης, το οποίο αναπτύσσεται σε 62 σελίδες, η επίκληση εκ μέρους των Γερμανών της οικονομικής κρίσης ήταν απόλυτα προσχηματική, γιατί η μείωση των πωλήσεων τους δεν υπερέβαινε το ποσοστό του 10-15% στην κρίσιμη περίοδο. Επιπλέον οι ζημίες των 5.000.000 € που επικαλούνταν οι Γερμανοί και οι οποίες τους «υποχρέωναν» να λύσουν τη σύβαση, αποδείχθηκε ότι προερχόταν από λογιστικό μαγείρεμα του ισολογισμού του καταστήματος, καθώς οφειλόταν στην εγγραφή υψηλότατων αποσβέσεων που ενεγράφησαν συνειδητά και αφού ο γερμανικός όμιλος είχε αποφασίσει να διακόψει τη λειτουργία του καταστήματος. Αν και τυπικά η λύση που είχε εφαρμόσει η γερμανική θυγατρική ήταν εναρμονισμένη με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, το Δικαστήριο έκρινε ότι η εγγραφή των συγκεκριμένων αποσβέσεων δεν θα είχε απαιτηθεί αν οι Γερμανοί δεν είχαν αποφασίσει ούτως ή άλλως να κλείσουν το κατάστημα και επομένως θεώρησε ότι αποτελούσε κραυγαλέα κακοπιστία να επικαλούνται τις λογιστικές ζημίες αυτές ως λόγο διακοπής της σύμβασης.
Ακόμη, το δικαστήριο έκρινε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, η επίκληση του νόμου της Κατσέλη, ο οποίος ψηφίστηκε για να δώσει μια ανάσα στις μικρές επιχειρήσεις, ήταν αβάσιμη και προσχηματική, αφού λόγω του ιδιαίτερα σύνθετου χαρακτήρα της σύμβασης, η τελευταία δεν μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως μίσθωση.
Τελευταίο και σημαντικότερο: αν και η σύμβαση φαινόταν να έχει καταρτισθεί στο όνομα μιας θυγατρικής των Γερμανών, που είχε ως προορισμό να διαχειρίζεται το συγκεκριμένο κατάστημα και μόνον, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι εν τοις πράγμασι συμβαλλόμενο μέρος ήταν ακόμη και η γερμανική απώτερη μητρική του Ομίλου, η οποία δημιουργεί όλα της τα καταστήματα στην Ελλάδα με κεφάλαιο 100.000 € και στη συνέχεια καλύπτει τα έξοδα τους με δανεισμό, ώστε αυτά να εμφανίζουν συνέχεια μεγάλες ζημίες και να μπορούν αν χρειαστεί να αποφύγουν την εξόφληση των χρεών τους.
Τα τελευταία χρόνια παρόμοιες ιστορίες έχουν επαναληφθεί στην ελληνική κτηματαγορά με πολυεθνικές αλυσίδες να εμφανίζονται ως αδύναμοι «μισθωτές» αφήνοντας στα κρύα του λουτρού τους Έλληνες επιχειρηματίες που τους εμπιστεύθηκαν, εκμεταλλευόμενοι είτε την κρίση, είτε το κενό του νόμου Κατσέλη.
Μάλιστα οι Γερμανοί του Ομίλου Media Saturn, που γράφουν κέρδη εκατοντάδων εκατομμυρίων στη μητρική του Ομίλου στη Γερμανία (αλλά στην Ελλάδα όλα τους τα καταστήματα είναι ζημιογόνα από την εγκατάσταση του ομίλου στην Ελλάδα, χωρίς το γεγονός να έχει συγκινήσει τις φορολογικές αρχές) έχουν ασκήσει και δεκάδες άλλες αγωγές στα ελληνικά δικαστήρια ζητώντας τη μείωση των ενοικίων τους σε ποσοστά 50 % ή ακόμη και περισσότερο.
Ήδη η απόφαση αυτή έχει αποτελέσει νομολογία για τα ελληνικά δικαστήρια, όπως προκύπτει και από νεώτερη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών που αφορούσε άλλο κατάστημα της ίδιας εταιρίας στη Νέα Φιλαδέλφεια.
Η ιστορία αυτή είναι χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίον οι Γερμανοί και η τρόϊκα αντιλαμβάνονται το επιχειρείν στην Ελλάδα. Θέλουν μία χώρα, όπου οι επιχειρήσεις τους θα μπαινοβγαίνουν με ελάχιστο κόστος και με ελάχιστα επενδεδυμένα κεφάλαια, όπως σε αυτήν την περίπτωση. Θα έρχονται για να «σκουπίσουν» το χρήμα και αν κάτι δεν τους αρέσει «γεια σας και εις υγείαν τα κορόϊδα».
Σε αυτές τους τις μεθοδεύσεις, οι Γερμανοί και οι τροϊκανοί βρίσκουν πρόθυμους συμπαραστάτες διάφορους αστέρες του εκσυγχρονισμού, όπως στην περίπτωση αυτή τον πρώην Υπουργό Δικαιοσύνης, τον γνωστό Μιχάλη Σταθόπουλο ο οποίος υπό την ιδιότητα του ως Καθηγητή της Νομικής Σχολής Αθηνών, παρέσχε γνωμοδότηση ότι η συμπεριφορά των πρώτων ήταν σύννομη. Νομικοί κύκλοι σχολιάζουν ότι αν και τυπικά ο Σταθόπουλος είχε δικαίωμα να χορηγήσει ανάλογη γνωμοδότηση ως πανεπιστημιακός, η πράξη του εγείρει σοβαρά ζητήματα ηθικής και πολιτικής τάξεως, καθώς εμφανίζεται ένας πρώην υπουργός δικαιοσύνης να εκφράζει γνώμη για την ερμηνεία που πρέπει να δώσει το δικαστήριο
Τελικά το γνωστό σλόγκαν «ο Τζάμπας ζει» της εταιρίας που καταδικάστηκε για την υπόθεση αυτή φαίνεται ότι αποτελεί κανόνα για τους Γερμανούς και την τρόϊκα.
Είναι η πρώτη φορά που η ελληνική δικαιοσύνη στέκεται με τόση αποφασιστικότητα απέναντι σε αυτές τις μεθοδεύσεις, δίνοντας το στίγμα ότι η Ελλάδα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι αν και η ελληνική κυβέρνηση και η γραφειοκρατία κλείνουν τα μάτια σε τέτοια φαινόμενα, παρέχοντας τους στην πράξη φορολογική ασυλία. Το θέμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό, καθώς αν η υπόθεση εξελισσόταν αρνητικά για την ελληνική πλευρά, το μήνυμα προς τους Γερμανούς θα ήταν ότι αυτοί μπορούν να αποεπενδύουν, όποτε και όπως θέλουν.
Ευτυχώς, υπάρχουν δικαστήρια, όχι μόνο στο Βερολίνο, αλλά και στην Ελλάδα.