Το “Heritage foundation”, αλλά και άλλα think tanks όπως το Fraser Institute του Καναδά, έχουν έναν δείκτη που τον ονομάζουν δείκτη οικονομικής ελευθερίας.
Η Ελλάδα είναι 119η στην γενική κατάταξη αυτού του δείκτη. Η αξιολόγηση που μας δίνει το Heritage foundation, είναι χώρα κυρίως μη ελεύθερη (mostly not free). Είμαστε πίσω από χώρες όπως Νιγηρία (116), Ινδονησία (115), Τανζανία (110), Νικαράγουα (101), ….
Αίγυπτο (100), Αζερμπαϊτζάν (91).
Είναι δε εντυπωσιακό, ότι χώρες όπως το Μαρόκο (87), η Αλβανία (57) και η Ιορδανία (32) κατατάσσονται ανάμεσα στις χώρες που είναι σχετικά ελεύθερες (moderately free).
Αν κοιτάξει κανείς την αξιολόγηση του Fraser Institute, οι απόψεις συγκλίνουν λίγο πολύ με το Heritage. Και αυτοί μας κατατάσσουν ανάμεσα στους τριτοκοσμικούς. Με λίγα λόγια, μας λένε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα με πολύ φτωχή οικονομική ελευθερία.
Για να αλλάξει η κατάταξη της Ελλάδος (και άρα να γίνουμε μια καλύτερη χώρα), θα πρέπει να γίνει ανάλυση του τι μετράει αυτός ο δείκτης και στη συνέχεια να κάνουμε τις απαιτούμενες αλλαγές, έτσι ώστε να βελτιώσουμε τους εαυτούς μας.
Το ερώτημα είναι, έχουμε κάνει αυτή την προσπάθεια; Εγώ λέω μάλλον όχι. Ας δούμε μια σύγκριση μεταξύ Ελλάδος και Ελβετίας στα σημεία.
Ιδιοκτησιακά δικαιώματα (property rights)
Το δικαίωμα στην ιδιοκτησία αξιολογεί την ικανότητα των ατόμων να συσσωρεύσουν ιδιωτική περιουσία, που εξασφαλίζεται με σαφείς νόμους και κατά πόσο αυτοί οι νόμοι εφαρμόζονται από την πολιτεία.
Ελλάδα 53, Ελβετία 2
Ελευθερία από τη διαφθορά (freedom from corruption)
Η διαφθορά διαβρώνει την οικονομική ελευθερία και εισαγάγει ανασφάλεια και αβεβαιότητα στις οικονομικές σχέσεις. Η βαθμολογία προέρχεται κυρίως από την Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας (CPI) για το 2010, το οποίο μετρά το επίπεδο της διαφθοράς σε 178 χώρες.
Ελλάδα 80, Ελβετία 8
Δημοσιονομική Ελευθερία (fiscal freedom)
Η δημοσιονομική ελευθερία είναι ένα μέτρο φορολογικής επιβάρυνσης που επιβάλλεται από την κυβέρνηση. Περιλαμβάνει την άμεση φορολογική επιβάρυνση για φυσικά και νομικά πρόσωπα και το συνολικό ποσό των φορολογικών εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Ελλάδα 150, Ελβετία 142 (εδώ υποθέτω ότι το Heritage εκτιμά ότι και οι δυο χώρες υπερφορολογούνται).
Κρατικές δαπάνες (government spending)
Δεν έχει γίνει προσπάθεια να εντοπιστεί το ιδανικό επίπεδο των κρατικών δαπανών. Το ιδανικό επίπεδο διαφέρει από χώρα σε χώρα, με παράγοντες που κυμαίνονται από τον πολιτισμό, τη γεωγραφία και το επίπεδο της ανάπτυξης. Ωστόσο, οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι υπερβολικές κρατικές δαπάνες προκαλούν χρόνια ελλείμματα στον προϋπολογισμού και είναι μία από τις πιο σοβαρές αιτίες που σέρνει τον δυναμισμό μια οικονομίας.
Ελλάδα 166, Ελβετία 0
Να τονίσω ότι όποια αξιολόγηση και να δει κανείς, είτε από think tanks είτε από οργανισμούς (όπως ο ΟΗΕ η την Παγκόσμια Τράπεζα), είμαστε τελευταίοι στον δυτικό κόσμο στα πάντα, και βρισκόμαστε ανάμεσα στους τριτοκοσμικούς. Δεν έχει σημασία ποια είναι τα επίμαχα σημεία της αξιολόγησης, αυτό που έχει σημασία είναι ότι ανάμεσα στα κράτη του δυτικού κόσμου, είμαστε τελευταίοι.
Στην κατάταξη του Doing Business (αξιολόγηση επιχειρηματικότητας από την Παγκόσμια Τράπεζα), είμαστε 157οι στην κατηγορία του investor protection.
Και όταν δεν υπάρχει η επενδυτική προστασία, μην περιμένετε να δείτε επενδύσεις. Θα δείτε καιροσκόπους, διαπλεκόμενους (που θα πάρουν δουλείες από την πολιτική ηγεσία), κλέφτες λωποδύτες, απατεώνες (σαν αυτούς που συνέλαβε χθες η αστυνομία) και ενδεχομένως επιχειρήσεις χαμηλής προστιθέμενης αξίας, αλλά δεν θα δείτε στην Ελλάδα σοβαρές επιχειρήσεις που να παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθεμένης αξίας, που απαιτούν ένα υψηλής προστιθεμένης αξίας εργατικό δυναμικό που παίρνει υψηλούς μισθούς. Όχι μόνο από ξένες εταιρείες, αλλά ούτε Ελληνικές.
Το έλλειμμα σε θεσμούς είναι ο κυριότερος λόγος που δεν είμαστε ανταγωνιστικοί και είμαστε φτωχοί σε οικονομική ελευθερία. Το εργατικό κόστος είναι το λιγότερο. Διότι αν το πρόβλημα ήταν απλά το εργατικό κόστος, η Γερμανία και η Ελβετία δεν θα έπρεπε να έχουν βιομηχανία.
Και αυτό το έλλειμμα σε θεσμούς είναι η αιτία της δουλείας μας. Και δεν το έχουν προκαλέσει οι Άγγλοι, οι Γάλλοι, οι Πορτογάλοι, οι Αμερικάνοι, οι Εβραίοι και οι της τεκτονικής στοάς, αλλά η πολιτική ηγεσία αυτού του τόπου, που έχουν μειώσει την οικονομική ελευθερία του μέσου πολίτη τόσο πολύ, που το καλύτερο που έχει να προσδοκά είναι μια δουλειά στο δημόσιο.
Αυτή είναι η αιτία της δουλείας μας. Για να σπάσουμε τις αλυσίδες, θα πρέπει τα πάντα να αλλάξουν. Διότι αν δεν αλλάξουν, τότε δεν θα έχουμε κανέναν άλλον να κατηγορήσουμε για αυτή τη δουλεία πάρα τους εαυτούς μας.
Γιώργος Καισάριος
http://www.market-talk.net/index.php/id/10725