Αναστάτωση και φόβο που δεν απέχει πολύ από τον πανικό έχει πυροδοτήσει ο νέος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Το κλίμα ευφορίας που δημιούργησαν οι θετικές εξελίξεις από τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και τα αποτελέσματα πρώτου τριμήνου των τραπεζών καθώς και η επιτυχής έξοδος της Ελλάδας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, προοιωνίζεται βραχυπρόθεσμη. Ο Γιάννης Στουρνάρας πριν καλά-καλά αναλάβει τα ηνία της ΤτΕ, έβγαλε στην επιφάνεια μεγάλα προβλήματα στις τράπεζες που δεν είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού.
Της Χριστίνας Τζογανάκη
Ο κ. Στουρνάρας, «αδειάζοντας» εμμέσως πλην σαφώς τον προκάτοχό του Γιώργο Προβόπουλο, επιβεβαίωσε τον οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings, ο οποίος σε έκθεσή του σκιαγραφεί τους κινδύνους που ελλοχεύουν στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, υπογραμμίζοντας ότι οι τράπεζες έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν για να αποτρέψουν το δυσμενές σενάριο. Ο βραχνάς των μη εξυπηρετούμενων δανείων, και η χαμηλή ποιότητα ενεργητικού και ιδίων κεφαλαίων, δεν είναι οι μόνοι φόβοι των αγορών. Όπως αποκάλυψε ο διεθνής οίκος αξιολόγησης, ο μεγαλύτερος εφιάλτης των τραπεζιτών είναι οι τεχνικές αστοχίες, οι οποίες εκτιμάται ότι θα είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων της ΕΚΤ.
Η Fitch πιστεύει ότι οι τεχνικές αστοχίες είναι απόρροια του γεγονότος ότι πολλές τράπεζες στην Ευρώπη έχουν αυξήσει σημαντικά τα ποσά των ιδίων κεφαλαίων του τρέχοντος έτους. Ο οίκος ζήτησε από τους συμμετέχοντες στο Παγκόσμιο Τραπεζικό Συνέδριο που πραγματοποιεί στο Λονδίνο, να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με τα πιθανά αποτελέσματα της άσκησης της ΕΚΤ. Σχεδόν οι μισοί είπαν ότι τα τεχνικά προβλήματα – όπου για παράδειγμα θα αναγνωρίζεται ένα μεγάλο κεφαλαιακό έλλειμμα, το οποίο όμως, μπορεί να καλύπτεται ήδη από κινήσεις που έχουν ανακοινωθεί. Το 37% των συμμετεχόντων εκτιμά ότι θα υπάρξουν μικρότερες τεχνικές αστοχίες με μόνο μικρές απαιτήσεις για επιπλέον κεφάλαια».
Επισημαίνεται ότι οι οικονομολόγοι της BIS έχοντας αναλύσει το μοτίβο στην κίνηση των αγορών και συνδυάζοντας τα δεδομένα που παρέχουν οι κεντρικές τράπεζες στα πλαίσια της πολιτικής παροχής guidance –δηλαδή πληροφόρησης και προβλέψεων- καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δημιουργούν περισσότερα προβλήματα μεσομρακροπρόθεσμα από αυτά που λύνουν.
Υιοθετώντας την πολιτική της BIS ο κ. Στουρνάρας αναμένεται να εδραιώσει νέους μηχανισμούς που πρέπει να διαθέτουν οι τράπεζες ώστε να ελέγχεται αποτελεσματικά το τραπεζικό σύστημα και να αποφεύγονται πολιτικές και άλλου είδους παρεμβάσεις. Στο τελευταίο έγγραφο της η BIS δίνει σαφείς οδηγίες προς τις κεντρικές τράπεζες για τον εντοπισμό των τραπεζών που οδηγούνται σε κρίση, παρέχοντας έννα οδηγό για αποτελεσματικούς ελέγχους καθώς και step by step προσέγγιση στις παρεμβάσεις στη δομή, το επιχειρηματικό μοντέλο και τη διαχείριση ρίσκου των τραπεζών. Επίσης παρέχεται διαφορετικό σετ οδηγιών για τις συστημικές και τις μη-συστημικές τράπεζες, διαχωρίζοντας με σαφήνεια για πρώτη φορά τις διαφορές στα μοντέλα παρακολούθησης και αποτίμησης του κινδύνου που εγείρεται από τις πρακτικές της διοίκησης.
Το έγγραφο της BIS εκτός των άλλων, περιγράφει λεπτομερώς ακόμα και την επικοινωνιακή στρατηγική που θα πρέπει να έχουν έτοιμη οι ελεγκτικές και εποπτικές αρχές καθώς και οι τράπεζες. Αναλύει ενδεχόμενες επιπλοκές και προτείνει ακόμα και λύσεις εκτάκτου ανάγκης ώστε να αποτραπεί η μαζική απόσυρση καταθέσεων. Σύμφωνα με την έκθεση της BIS καθοριστικής σημασίας είναι η ποιότητα του management, οι διαδικασίες διαχείρισης ρίσκου, τα προγράμματα και οι διαδικασίες διοικητικής πληροφόρησης καθώς και το οργανόγραμμα της τράπεζας.