Σε επικίνδυνα ύδατα εισέρχεται η πολιτική αντιπαράθεση στην Ελλάδα, ενώ οι ξένοι οίκοι επιχειρούν, τώρα, να μετρήσουν τις προθέσεις των Ελλήνων και να σκιαγραφήσουν τις αντιδράσεις των Ευρωπαίων. Plan B, Grexit, στάση πληρωμών, ομόλογα, όλα πέφτουν στην προεκλογική πυρά, η οποία μπορεί όμως πολύ εύκολα να κάψει και τα χλωρά της Ευρωζώνης. Στο τραπέζι βρέθηκε ακόμα και το ζήτημα της εκροής καταθέσεων, ενώ κανείς δεν μίλησε για την ανοιχτή αξιολόγηση, την πληγή των κόκκινων δανείων και του ιδιωτικού χρέους.
Του Χρήστου Φράγκου
Ο πολιτικός διάλογος όχι μόνο γίνεται επικίνδυνος αλλά είναι και εγκληματικά ανούσιος. Οι δημοσιογραφικές παρεμβάσεις και οι προσεγγίσεις των οικονομολόγων ρίχνουν απλά λάδι στη φωτιά, την οποία κάποιοι ευελπιστούν να ελέγξουν αφού κάψει τον αντίπαλο.
Τα ανοιχτά μέτωπα και ζητήματα είναι πολλά, περισσότερα από το 2012 και η επίλυσή τους δεν απαιτεί μόνο δισεκατομμύρια αλλά κυρίως πολιτική βούληση.
Παρ’ όλα αυτά ακόμα δεν έχει συμβεί κάτι απρόβλεπτο, ο Αντώνης Σαμαράς επενδύει στον φόβο, τον απρόσωπο, τον ακαθόριστο, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας επενδύει στην ελπίδα αποφεύγοντας όμως να τη σκιαγραφήσει.
Η κατάσταση θυμίζει όμως παιχνίδι με τα σπίρτα μέσα σε μπαρουταποθήκη, γιατί κανείς από τους κκ Τσίπρα και Σαμαρά δεν είναι έξω από αυτή. Εκτός βρίσκονται μόνο οι αγορές και οι αναλυτές οι οποίοι μπορούν πάντα να κερδίσουν από την καταστροφή.
Η βόμβα των 200 δισ.
Σε αυτή τη φάση οι ελληνικές τράπεζες καλούνται να διαχειριστούν 80 δισ. κόκκινα δάνεια, ενώ το Δημόσιο έχει 110 δισ. κόκκινες οφειλές ιδιωτών και επιχειρήσεων. Συνολικά 200 δισ. εσωτερικού χρέους τα οποία παγώνουν την οικονομία παραμένουν στον αέρα παρά τις πρωτοβουλίες της Τράπεζας της Ελλάδος και τη ρύθμιση των 100 δόσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο το ζήτημα διαχείρισης του Δημοσίου χρέους, έρχεται μάλλον δεύτερο καθώς στην πραγματικότητα ακόμα και σε περίπτωση ουσιώδους ελάφρυνσής του η Ελλάδα θα κέρδιζε το πολύ 40-50 δισ.
Η οικονομία όμως για να βγει από το τέλμα σε αυτή τη φάση δεν χρειάζεται μόνο φρέσκο χρήμα, καθώς αυτό δεν μπορεί παρά να αποτελέσει ασπιρίνη όταν επιχειρήσεις και ιδιώτες βρίσκονται σε ουσιαστική χρεοκοπία.
Και η πιθανότητα Grexit
Οι αναλυτές βέβαια είναι τώρα πιο προσεκτικοί από το 2012, δεν μιλούν για Grexit αλλά για πιθανότητα Grexit, οι ξένοι δεν μιλούν για εκροή καταθέσεων και προβλέπουν κάποιο είδος συμφωνίας. Οι Έλληνες δημοσιογράφοι, ως περισσότερο γνώστες συζητούν ανοιχτά για Grexit, ζητούν δημοσίως το plan B για τις διαπραγματεύσεις, τις οποίες η απερχόμενη κυβέρνηση άφησε ανοιχτές.
Στην πραγματικότητα η επόμενη κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί μια «χειροποίητη» βόμβα, την ανοιχτή αξιολόγηση, την κατάρρευση των εσόδων, τον εκτροχιασμό του προϋπολογισμού και το Μνημονίου και τον βίαιο αποπληθωρισμό.
Αυτά σε ένα περιβάλλον έλλειψης πολιτικής βούλησης και επιχειρηματικών κινήτρων, σε ένα ομιχλώδες τοπίο και χωρίς πυξίδα.
Η προσέγγιση της Moody’s αναδεικνύει επαρκώς την οπτική των αγορών πάνω στο πολιτικό παιχνίδι που παίζεται στην Ελλάδα: «Η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στις 25 Ιανουαρίου έχει αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για μια πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, δεδομένου ότι στις δημοσκοπήσεις προηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ. “Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται να παραμείνει στην ευρωζώνη, έχει επίσης αφήσει να εννοηθεί ότι θα επιδιώξει ελάφρυνση του χρέους από τα άλλα κράτη-μέλη. Οι κυβερνήσεις των κρατών είναι πιθανό να απορρίψουν ένα τέτοιο αίτημα, εν μέρει λόγω του ότι μπορεί να οδηγήσει σε παρόμοια αιτήματα από άλλες εξίσου χρεωμένες χώρες της ευρωζώνης».
«Οποιαδήποτε έξοδος από το ενιαίο νόμισμα θα ήταν μια καθοριστική στιγμή για το ευρώ: θα αποδείκνυε ότι η νομισματική ένωση είναι διαιρετή, και όχι μη αναστρέψιμη», τονίζει ο Colin Ellis, επικεφαλής credit officer της Moody’s.
Η ελπίδα από μόνη της δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί. Σε αυτή τη φάση απαιτούνται συνολικές λύσεις και πολιτικές άμεσης απόδοσης.
Η πολιτική αναταραχή στην Ελλάδα και οι πρόωρες εκλογές έχουν αυξήσει το ρίσκο εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη, επισημαίνει με σημερινή του ανάλυση ο οίκος αξιολόγησης Moody΄s Investors Service, προσθέτοντας ωστόσο ότι το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ παραμένει χαμηλότερη σε σχέση με το 2012, και είναι σχετικά απίθανο.
Ενώ παρεμβάσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων και Γερμανών πολιτικών καθιστούν σαφές ότι υπάρχει αφενός πεδίο διαπραγμάτευσης.
Γρίφος παραμένει για την ώρα η στάση του ΔΝΤ, το οποίο στο παρελθόν είχε προσπαθήσει να πυροδοτήσει τη βόμβα του χρέους με στόχο να αναγκάσει τους Ευρωπαίους ηγέτες να λάβουν αποφάσεις που θα οδηγούσαν σε άμεση υπέρβαση της κρίσης.
Οι σχεδιασμοί και οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, συναντήσεις μελών της τρόικα με παράγοντες του οικονομικού επιτελείου τόσο της κυβέρνησης και της ΤτΕ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ δημιουργούν αίσθηση ασφάλειας.