Η τελική πρόταση για τις ρυθμίσεις δανείων

Σκληρό μπρα ντε φερ μεταξύ τραπεζών και κυβέρνησης βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με αντικείμενο την πρόταση του υπουργείου Ανάπτυξης για την οριζόντια ρύθμιση στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων.

Η ολοκληρωμένη κυβερνητική πρόταση προβλέπει περίοδο χάριτος 4 ετών στα στεγαστικά, με ταυτόχρονη (υπό προϋποθέσεις) διαγραφή τόκων και μείωση επιτοκίων αλλά και επιβολή πλαφόν 6,5% στο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων.

Η επτασέλιδη κυβερνητική πρόταση, την οποία έχει στη διάθεσή του το euro2day, προκάλεσε, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, την έντονη αντίδραση από την πλευρά των τραπεζών, οι οποίες προβάλλουν το επιχείρημα ότι το κόστος της υπολογίζεται στα 8 δισ. ευρώ. «Οι τράπεζες προστατεύουν το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους καθώς ό,τι κόβεται από το ιδιωτικό χρέος γίνεται δημόσιο χρέος», έλεγε πριν από λίγες ημέρες γνωστός τραπεζίτης σχολιάζοντας τις κυβερνητικές προθέσεις και την επερχόμενη ανακεφαλαιοποίηση…

Το χρονικό

Η πρόταση εστάλη από το αρμόδιο υπουργείο πριν από δέκα ημέρες και έκτοτε οι τράπεζες και η κυβέρνηση πάγωσαν τις μεταξύ τους συνομιλίες καθώς, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, επήλθε… ρήξη.

Οι τράπεζες απάντησαν ότι θα μετρήσουν το κόστος των προτεινόμενων κυβερνητικών μέτρων και θα αποστείλουν εντός της εβδομάδας τον… λογαριασμό στην κυβέρνηση μέσω της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.

Ο λογαριασμός όμως προσδιορίζεται συνολικά στα 8 δισ. ευρώ και το επιχείρημα των τραπεζών είναι ότι «πρέπει να καλυφθεί από το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή από τον Έλληνα φορολογούμενο». Παράλληλα, αφήνουν να εννοηθεί ότι η κυβερνητική πρόταση «δεν θα περάσει από την τρόικα, όχι στο σύνολό της, αλλά όσον αφορά τις ρυθμίσεις στα καταναλωτικά δάνεια».

Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν το παρασκήνιο υποστηρίζουν πως βρίσκεται σε εξέλιξη ένας υπόγειος πόλεμος μεταξύ των δύο πλευρών. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνάντησης (την προηγούμενη Δευτέρα) του προεδρείου της ΕΕΤ με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, όταν ετέθη από τους τραπεζίτες το ζήτημα, ο υπουργός απάντησε ότι «θα συζητήσουμε γι’ αυτό σε δεκαπέντε μέρες»…

Τα όχι και το ναι

Η μάχη μεταξύ των δύο πλευρών αναμένεται σκληρή. Η κυβέρνηση φέρεται να μην υποχωρεί στην προϋπόθεση ότι η μηνιαία δόση δεν πρέπει «σε καμία περίπτωση», όπως αναγράφεται, να υπερβαίνει το 30% του οικογενειακού φορολογητέου εισοδήματος, κάτι που αποτελεί και πρωθυπουργική δέσμευση κατά την προεκλογική περίοδο.

Αυτό όμως αποτελεί κόκκινο πανί για τις τράπεζες, οι οποίες δεν το συζητούν επ’ ουδενί και τονίζουν ότι δεν μπορεί να ισχύει οριζόντια ρύθμιση, αλλά μόνο για ορισμένες ευπαθείς οικονομικές ομάδες.

Το δεύτερο μπρα ντε φερ αφορά τη ρύθμιση των καταναλωτικών δανείων. Έως σήμερα η τραπεζική πλευρά προσερχόταν στις συζητήσεις με θέμα μόνο τη ρύθμιση των στεγαστικών. Η πρόταση όμως του υπουργείου Ανάπτυξης είναι ολοκληρωμένη και αφορά και την καταναλωτική πίστη (δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις και πιστωτικές κάρτες), ενώ είναι ελκυστική και ως προς το επιτόκιο που προβλέπει. «Όσον αφορά τα στεγαστικά, υπάρχουν περιθώρια συζήτησης. Η κόκκινη γραμμή του τραπεζικού συστήματος μπαίνει στην προτεινόμενη ρύθμιση των καταναλωτικών», απαντούν τραπεζικές πηγές, καταδεικνύοντας το χάσμα που χωρίζει τις δύο πλευρές.

Αντίθετα, σύγκλιση υπάρχει για τις 11 αλλαγές που προβλέπει η πρόταση της κυβέρνησης όσον αφορά την «επικαιροποίηση και τον εξορθολογισμό του ν. 3869/2010», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Πρόκειται για τον νόμο Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά που δηλώνουν πτώχευση. Αυτές οι αλλαγές δεν προκαλούν κόστος για τις τράπεζες καθώς είναι αδύνατη η είσπραξη των συγκεκριμένων οφειλών. Ο εν λόγω νόμος, όμως, έχει μια σειρά αγκυλώσεις, οι οποίες προκαλούν βραχυκύκλωμα στη σωστή εφαρμογή του.

Η πρόταση για τα στεγαστικά

Στο κείμενο με τις κυβερνητικές προτάσεις, το κεφάλαιο των στεγαστικών δανείων φέρει τον τίτλο «Πρόγραμμα για δάνεια με εξασφαλισμένη απαίτηση στην κύρια κατοικία» και προβλέπειδιαγραφή τόκων!

Απαραίτητες προϋποθέσεις για να ενταχθεί κάποιος στη ρύθμιση είναι οι εξής:

Πρώτον, τα δάνεια να έχουν συναφθεί μέχρι και τις 31/12/2010.

Δεύτερον, το συνολικό ετήσιο εισόδημα να μην ξεπερνά τα 20.000 ευρώ.

Τρίτον, το εισόδημα να προκύπτει από μισθωτές εργασίες και συντάξεις.

Τέταρτον, η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά το αφορολόγητο όριο απόκτησής της, σήμερα 200.000 ευρώ.

Στις ευνοϊκές ρυθμίσεις που προτείνονται περιλαμβάνονται τα εξής:

·Περίοδος χάριτος 4 ετών με επιτόκιο ευνοϊκότερο από το υπάρχον και δυνατότητα αντίστοιχης (4ετούς) επιμήκυνσης της διάρκειας του δανείου έως και τα 40 έτη, άνευ ορίου ηλικίας του δανειολήπτη.

·Κατά την περίοδο χάριτος θα καταβάλλονται μόνο οι απλοί τόκοι επί του οφειλόμενου κεφαλαίου των στεγαστικών δανείων και σε κάθε περίπτωση το σύνολο των μηνιαίων δόσεων να μην υπερβαίνει το 30% του οικογενειακού φορολογητέου εισοδήματος σε μηνιαία βάση.

·Στην περίπτωση όπου, κατά την περίοδο χάριτος, το ποσό της δόσης που προκύπτει υπερβαίνει το 30% σε μηνιαία βάση, το επιπλέον μέρος του τόκου που δεν καταβάλλεται διαγράφεται.

·Στο τέλος της περιόδου χάριτος θα επανεξετάζεται η οικονομική κατάσταση του οφειλέτη. Εάν δεν έχει βελτιωθεί, θα παρέχεται η δυνατότητα παράτασης των ευνοϊκών όρων αποπληρωμής για τα επόμενα 2 έτη, υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική διάρκεια του δανείου δεν θα ξεπερνά τα 40 χρόνια.

Ειδική μέριμνα προβλέπεται για όσους το μηνιαίο εισόδημα δεν ξεπερνά τα 500 ευρώ για 6 συνεχείς μήνες. Τότε, παρέχεται 2ετής περίοδος χάριτος χωρίς καμία καταβολή δόσης και εάν στο πέρας των δύο ετών δεν αλλάξει η οικονομική κατάσταση δύναται να παραταθεί η ρύθμιση για 2 ακόμη χρόνια.

Για αναπήρους (με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%), χρόνια πάσχοντες, πολύτεκνους με τουλάχιστον 3 παιδιά προτείνεται ο διπλασιασμός των παραπάνω κριτηρίων.

Για όλα τα παραπάνω δύναται η τράπεζα να εξαιρέσει όσους αποδείξει ότι διαθέτουν ικανά περιουσιακά στοιχεία (καταθέσεις, επενδυτικά προϊόντα, εμβάσματα στο εξωτερικό και άλλη ακίνητη περιουσία).

Η ρύθμιση για τα καταναλωτικά

Η πλέον επισφαλής κατηγορία δανείων είναι τα καταναλωτικά και οι πιστωτικές κάρτες, η πλειονότητα των οποίων δεν έχει εξασφάλιση καθώς έως και το 2008 οι τράπεζες δεν ζητούσαν εγγυήσεις. Σήμερα, περίπου το 40%, δηλαδή 12 δισ. ευρώ, από το σύνολο των 30,6 δισ. ευρώ της καταναλωτικής πίστης, δεν εξυπηρετείται.

Η πρόταση της κυβέρνησης για τη συγκεκριμένη κατηγορία τιτλοφορείται «Πρόγραμμα για δάνεια χωρίς εξασφαλισμένη απαίτηση».

Προβλέπει τη μείωση του επιτοκίου για όλα στο 6,5% (δικαιοπρακτικό επιτόκιο) και διαγραφή του κεφαλαίου στην περίπτωση όπου ο δανειολήπτης καταβάλει ποσό που συμπληρώνει το 150% του αρχικού κεφαλαίου του καταναλωτικού δανείου. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η πρόταση του υπουργείου επί των καταναλωτικών δανείων είναι «εξωφρενική» καθώς δεν μπορεί να προσδιορίζεται το επιτόκιο…

Σημειώνεται ότι και για τα καταναλωτικά ισχύουν οι 4 προϋποθέσεις που περιγράφονται στην πρόταση για τα στεγαστικά. Η πρόταση προβλέπει:

· Περίοδο χάριτος 12 μηνών με δυνατότητα αντίστοιχης επιμήκυνσης του δανείου. Κατά την περίοδο αυτή θα καταβάλλονται μόνο τόκοι με επιτόκιο ίσο με το νόμιμο δικαιοπρακτικό επιτόκιο 6,5%. Το ίδιο επιτόκιο διατηρείται και μετά τη λήξη των 12 μηνών.

· Ειδική μέριμνα προβλέπεται για όσους δανειολήπτες έχουν εισόδημα 500 ευρώ τον μήνα. Σε εκείνους παρέχεται 3ετής άτοκη περίοδος μηδενικών καταβολών, με αντίστοιχη επιμήκυνση και μετά το πέρας της 3ετίας το επιτόκιο παραμένει στο 6,5%.

· Όταν οι καταβολές συμπληρώσουν το 150% του αρχικού κεφαλαίου, επέρχεται απαλλαγή από το υπόλοιπο.

· Για αναπήρους (με ποσοστό άνω του 67%), χρόνια πάσχοντες από σοβαρή ασθένεια, πολύτεκνους με τουλάχιστον 3 ανήλικα τέκνα προτείνεται ο διπλασιασμός των παραπάνω εισοδηματικών κριτηρίων (π.χ. 40.000 ευρώ εισόδημα κ.ά.).

Οι 11 συν μία αλλαγές στον νόμο Κατσέλη

Η κυβέρνηση και οι τράπεζες, σε αντίθεση με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις για τα στεγαστικά και τα καταναλωτικά δάνεια, φαίνεται να συμφωνούν στην ανάγκη για αλλαγές στο ιδιωτικό πτωχευτικό δίκαιο, το γνωστό σε όλους ως νόμο Κατσέλη.

Η κυβέρνηση, μεταξύ άλλων, προτείνει τη μηδενική καταβολή οφειλών για όσους αιτούνται να ενταχθούν στον νόμο και το σύνολο των εισοδημάτων τους είναι κάτω από το όριο της φτώχειας όπως προσδιορίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ.

Στις περιπτώσεις ανέργων κάτω των 50 ετών, να εξεταστεί το ενδεχόμενο 2ετούς αναστολής της υποχρεωτικής καταβολής δόσεων, χωρίς κεφαλαιοποίηση τόκων, και επανεξέταση της υπόθεσης στη συνέχεια.

Τέλος, προτείνεται υπό το πρίσμα της αρχής της ισότητας, ότι η αναστολή πλειστηριασμού του άρθρου 19 του ν.3869/2010 δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 4 έτη, ξεκινώντας από την έναρξη της πρώτης πράξης της εκτέλεσης.

www.euro2day.gr