Διπλασιάστηκαν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τους τελευταίους 18 μήνες, ενώ επιτελικά στελέχη τραπεζών εκτιμούν ότι οι καθυστερήσεις θα συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία το 2011 αλλά και τους πρώτους μήνες του. 2012.
Στο τέλος του 2010 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια για το σύνολο της εγχώριας αγοράς αναμένεται να διαμορφωθούν λίγο χαμηλότερα του 10%, ενώ το 2011 εκτιμάται ότι ο δείκτης καθυστερήσεων θα ξεπεράσει το 13%, που σημαίνει ότι δάνεια ύψους άνω των 9 δισ. ευρώ που μέχρι τώρα εξυπηρετούνται κανονικά θα βρεθούν στο «κόκκινο».
Η μεγάλη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων ασφαλώς είναι αναπόδραστη συνέπεια της κρίσης, ωστόσο αρνητικά επηρέασαν τη συναλλακτική ηθική οι νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την ευνοϊκή ρύθμιση τραπεζικών υποχρεώσεων οι οποίες ενίσχυσαν την κουλτούρα μη πληρωμής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης των καθυστερήσεων στα καταναλωτικά δάνεια εκτινάχθηκε στο 16,7% στο τέλος Ιουνίου και αναμένεται να προσεγγίσει το 20% μέχρι το τέλος του έτους. Σημειώνεται ότι στο εξεταζόμενο διάστημα οι τράπεζες εφάρμοσαν εκτεταμένα προγράμματα αναδιάρθρωσης δανείων τόσο για επιχειρήσεις όσο και για ιδιώτες, συγκρατώντας σημαντικά το ποσοστό αύξησης των καθυστερήσεων.
Η αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα, δεδομένης της πτώσης του όγκου εργασιών αλλά και των προβλημάτων ρευστότητας που δημιουργεί πρόσθετες δυσχέρειες.
Μόνο στο εννεάμηνο του 2010 οι τέσσερις μεγάλες εμπορικές τράπεζες -Εθνική Τράπεζα, Eurobank EFG, Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς-διενήργησαν προβλέψεις ύψους 3,1 δισ. ευρώ πλήττοντας την κερδοφορία και τα κεφάλαιά τους. Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ακολουθούν την τάση της οικονομίας με καθυστέρηση 2-3 μηνών. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν η εγχώρια οικονομία επιστρέψει σε θετικό ρυθμό στο πρώτο τρίμηνο του 2012 -κάτι που δεν είναι καθόλου βέβαιο-οι επισφάλειες θα συνεχίσουν να ενισχύονται.
Σύμφωνα με τις προβολές των τραπεζών, βάσει των εκτιμήσεών τους για την επιστροφή σε ανοδική τροχιά του ΑΕΠ στο πρώτο τρίμηνο του 2012, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα πιάσουν το ζενίθ στο πρώτο εξάμηνο του 2012, φτάνοντας το 14% επίπεδο που αντιστοιχεί σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 37 δισ. ευρώ.
Σε ότι αφορά την εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων των επιμέρους εμπορικών τραπεζών σημειώνεται ότι οι δείκτες, αν και όλοι αναφέρονται σε δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, δεν είναι απόλυτα συγκρίσιμοι μεταξύ του καθώς είναι πιθανό να υπάρχουν διαφορές στη λογιστική μεθοδολογία κάθε τράπεζας. Επιπλέον περιλαμβάνουν και τις καθυστερήσεις στη νοτιοανατολική Ευρώπη όπου η λογιστική μεθοδολογία επίσης διαφέρει σημαντικά. Ωστόσο, αποτυπώνουν την τάση που επικρατεί σε κάθε τράπεζα δεδομένου του οικονομικού περιβάλλοντος. Η εξέλιξη των καθυστερήσεων της συνολικής αγοράς βασίζεται στα στοιχεία που δημοσιοποιεί η Τράπεζα της Ελλάδος και αφορούν τις καθυστερήσεις στην Ελλάδα. Τη μεγαλύτερη αύξηση καταγράφουν οι καθυστερήσεις καταναλωτικής πίστης και ακολουθούν τα επιχειρηματικά δάνεια.