Όλα ανεξαιρέτως τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2012 περίπου 8,4 εκατ. φορολογούμενοι θα πρέπει να τα δηλώσουν φέτος στην εφορία. Επιδόματα χαμηλοσυνταξιούχων, τριτέκνων και πολυτέκνων, αναπηρικές συντάξεις, κέρδη από ρευστοποιήσεις μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, κέρδη από πωλήσεις μετοχών εισηγμένων ή μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο, κέρδη από πωλήσεις εταιρικών μεριδίων, μερίσματα από συμμετοχές σε εταιρίες, τόκοι από καταθέσεις, REPOS, ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, εφόσον εισπράχθηκαν ή πιστώθηκαν εντός του προηγουμένου έτους, πρέπει φέτος να αναγραφούν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν οι φορολογούμενοι για τα εισοδήματα του 2012. Συνέπεια της υποχρεωτικής δήλωσης όλων αυτών των εισοδημάτων θα είναι να υπαχθούν και σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-4%, εφόσον οι δικαιούχοι τους απέκτησαν το 2012 συνολικά εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ!
Το τρικ
Σύμφωνα με μια νέα διάταξη που ισχύει από φέτος, όλα τα εισοδήματα, ακόμη κι αυτά τα οποία έχουν φορολογηθεί αυτοτελώς κατά τη διάρκεια του 2012 (τόκοι καταθέσεων, ομολόγων, μερίσματα εταιριών κ.λπ.) ή έχουν απαλλαγεί από τη φορολογία εισοδήματος (ΕΚΑΣ, επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων, αναπηρικές συντάξεις, κέρδη από μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, μετοχές κ.λπ.), πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά στη φορολογική δήλωση. Η αναγραφή των εισοδημάτων αυτών στις φορολογικές δηλώσεις δεν ήταν υποχρεωτική μέχρι πέρυσι, με συνέπεια πολλοί φορολογούμενοι που τα αποκτούσαν και ταυτόχρονα είχαν εισοδήματα συνολικού ύψους άνω των 12.000 ευρώ να μην πληρώνουν για τα ποσά αυτά ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Από φέτος όμως, που η νομοθεσία άλλαξε και καθίσταται πλέον υποχρεωτική η αναγραφή και αυτών των ποσών στη φορολογική δήλωση, οι δικαιούχοι τους, εφόσον έχουν συνολικά εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, θα υπόκεινται και γι’ αυτά τα ποσά σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Το αποτέλεσμα θα είναι να πληρώσουν περισσότερο φόρο με τις φετινές φορολογικές δηλώσεις.
Δηλώσεις απ’ όλους
Πέραν της υποχρεωτικής αναγραφής όλων ανεξαιρέτως των εισοδημάτων, στις διαδικασίες συμπλήρωσης και υποβολής των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος επέρχονται 2 ακόμη σημαντικές αλλαγές, που είναι οι εξής:
α) Προβλέπεται η υποχρέωση όλων των ενηλίκων να υποβάλουν φορολογικές δηλώσεις. Συγκεκριμένα, από φέτος καθιερώνεται η υποχρέωση όλων των φορολογουμένων, που έχουν συμπληρώσει το 18οέτος ηλικίας, να υποβάλουν δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ανεξάρτητα από το εάν υπόκεινται ή όχι σε φόρο. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και νέοι 18 ετών και άνω που δεν έχουν καθόλου εισόδημα υποχρεούνται φέτος να υποβάλουν φορολογική δήλωση, να χρεωθούν με το ελάχιστο τεκμήριο των 3.000 ευρώ και να προσκομίσουν αποδείξεις αξίας 750 ευρώ (ίσης με το 25% των 3.000 ευρώ) για να μη χρεωθούν με φόρο εισοδήματος 75 ευρώ! Από την υποχρέωση αυτή αναμένεται να εξαιρεθούν τελικά οι νέοι ηλικίας 18 έως 23 ετών που δηλώνονται από τους γονείς τους ως προστατευόμενα τέκνα. Συνεπώς, οι νέοι αυτοί δεν θα χρεώνονται με το ελάχιστο τεκμήριο των 3.000 ευρώ ως υπόχρεοι υποβολής ξεχωριστής δήλωσης, καθώς θα εξακολουθούν να συμπεριλαμβάνονται στις δηλώσεις των γονέων τους ως «προστατευόμενα τέκνα».
β) Οι προθεσμίες υποβολής των φορολογικών δηλώσεων δεν διαφέρουν ανάλογα με τις κατηγορίες εισοδημάτων που πρόκειται να δηλωθούν, αλλά ισχύει για όλους ανεξαιρέτως τους φορολογουμένους μία προθεσμία υποβολής, η 30ή Ιουνίου 2013!
Τι ισχύει
Κατά τα λοιπά, ως προς τον τρόπο φορολόγησης των εισοδημάτων που απέκτησαν το προηγούμενο έτος τα φυσικά πρόσωπα δεν προβλέπεται φέτος καμία αλλαγή. Οι διατάξεις για τη φορολόγηση των εισοδημάτων του έτους 2012 παραμένουν ίδιες με αυτές που ίσχυσαν για τη φορολόγηση των εισοδημάτων του 2011. Αυτό σημαίνει ότι τα εισοδήματα που θα δηλώσουν για το 2012 περίπου 8,4 εκατ. φυσικά πρόσωπα, με τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν μέχρι το τέλος Ιουνίου του τρέχοντος έτους, θα φορολογηθούν με την ισχύουσα από το 2011 ενιαία κλίμακα οκτώ κλιμακίων και οκτώ συντελεστών, στην οποία το βασικό αφορολόγητο όριο ανέρχεται σε 5.000 ευρώ και προσαυξάνεται κατά 2.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα κάθε υπόχρεου και κατά 3.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα. Κατά τον υπολογισμό των φόρων για τα εισοδήματα του έτους 2012 θα ισχύσουν επίσης και οι διατάξεις που προβλέπουν την έκπτωση από το φόρο εισοδήματος του 10% των δαπανών των φορολογουμένων για ενοίκια κύριας κατοικίας, ενοίκια παιδιών που σπουδάζουν, δίδακτρα φροντιστηρίων και μαθημάτων, ασφάλιστρα ζωής, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, νοσήλια, ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, δωρεές και χορηγίες, με τους περιορισμούς που προβλέπονται κατά περίπτωση ως προς τα ανώτατα εκπεστέα ποσά.
Οι αποδείξεις
Οι αποδείξεις για δαπάνες αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2012 θα πρέπει και στις φετινές φορολογικές δηλώσεις να καλύπτουν το 25% του δηλούμενου ή τεκμαρτού ατομικού ετήσιου εισοδήματος, εφόσον το εισόδημα αυτό δεν υπερβαίνει τις 60.000 ευρώ. Αν το εισόδημα υπερβαίνει τις 60.000 ευρώ, η συνολική αξία των αποδείξεων που πρέπει να έχουν συγκεντρωθεί περιορίζεται στις 15.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση μη κάλυψης του 25% του εισοδήματος με αποδείξεις, το «ακάλυπτο» ποσό θα φορολογείται με 10%.
Με ενιαία κλίμακα 8 συντελεστών
Τα εισοδήματα που θα δηλώσει φέτος κάθε φυσικό πρόσωπο από κάθε πηγή θα αθροιστούν και το συνολικό ποσό που θα προκύψει θα υπαχθεί σε φόρο με βάση μια ενιαία φορολογική κλίμακα αποτελούμενη από 8 φορολογικά κλιμάκια. Στην κλίμακα αυτή:
* Οι πρώτες 5.000 ευρώ του ετησίου εισοδήματος είναι αφορολόγητες.
* Οι επόμενες 7.000 ευρώ, δηλαδή το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από τις 5.001 έως τις 12.000 ευρώ, υπόκεινται σε φόρο με συντελεστή 10%.
* Οι επόμενες 4.000 ευρώ, δηλαδή το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από τις 12.001 έως τις 16.000 ευρώ, φορολογούνται με συντελεστή 18%.
* Οι επόμενα 10.000 ευρώ, δηλαδή το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από τις 16.001 έως τις 26.000 ευρώ, φορολογούνται με συντελεστή 25%.
* Οι επόμενες 14.000 ευρώ, δηλαδή το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από τις 26.001 έως τις 40.000 ευρώ, φορολογούνται με συντελεστή 35%.
* Οι επόμενες 20.000 ευρώ, δηλαδή το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από τις 40.001 έως τις 60.000 ευρώ, φορολογούνται με συντελεστή 38%.
* Οι επόμενες 40.000 ευρώ, δηλαδή το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από τις 60.001 έως τις 100.000 ευρώ, φορολογούνται με συντελεστή 40%.
* Το επιπλέον ποσό, πέραν των 100.000 ευρώ, φορολογείται με συντελεστή 45%.
Για κάθε φορολογούμενο με προστατευόμενα τέκνα, το βασικό αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ προσαυξάνεται κατά 2.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 3.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα.
Οι δαπάνες που εκπίπτουν και το πλαφόν της έκπτωσης
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία θα προκύπτει φόρος με βάση τη φορολογική κλίμακα, το ποσό του φόρου αυτού θα μπορεί να μειωθεί κατά το 10%:
* Των ποσών που καταβλήθηκαν για ενοίκια κύριας κατοικίας. Το ανώτατο ποσό της έκπτωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 100 ευρώ.
* Των ενοικίων που πληρώθηκαν για τη στέγαση προστατευόμενων τέκνων που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο διαμονής της οικογένειας. Το ανώτατο ποσό της έκπτωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 100 ευρώ.
* Των ασφαλίστρων που καταβλήθηκαν για ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής, θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων ή ασθενείας. Το ανώτατο ποσό της έκπτωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 120 ευρώ για τον άγαμο και τα 240 ευρώ για τους έγγαμους.
* Των διδάκτρων που καταβλήθηκαν σε φροντιστήρια μαθημάτων ή σε φροντιστήρια ξένων γλωσσών. Για κάθε μέλος της οικογένειας για το οποίο καταβλήθηκαν δίδακτρα, το ανώτατο ποσό έκπτωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 100 ευρώ.
* Των καταβληθέντων τόκων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, οι οποίοι αντιστοιχούν σε ποσό δανείου μέχρι 200.000 ευρώ και σε κατοικία μέχρι 120 τ.μ.
* Των εξόδων ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης του φορολογουμένου και των λοιπών προσώπων που τον βαρύνουν. Το ποσό της έκπτωσης δεν μπορεί να υπερβεί τις 3.000 ευρώ.
* Του ποσού των εισφορών που καταβλήθηκαν από το φορολογούμενο σε ασφαλιστικά ταμεία
* Των δαπανών για επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτου που εντάσσονται σε έργα του επιχειρησιακού προγράμματος «Περιβάλλον Αειφόρος Ανάπτυξη» στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ). Το ποσό της έκπτωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 300 ευρώ.
* Των χρηματικών ποσών που καταβλήθηκαν από το φορολογούμενο ως δωρεές ή χορηγίες στο Δημόσιο, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, στους ιερούς ναούς, στις ιερές μονές του Αγίου Όρους, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία, στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, στα κοινωφελή ιδρύματα και τους κοινωφελείς φορείς, στους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
* Των χρηματικών ποσών που καταβλήθηκαν από το φορολογούμενο λόγω χορηγίας προς τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα υπάρχουν ή συνιστώνται, εφόσον επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς.
Σε κάθε περίπτωση, η έκπτωση των δωρεών και των χορηγιών διενεργείται εφόσον τα ποσά αυτών υπερβαίνουν συνολικά τα 100 ευρώ. Το συνολικό ποσό των χρηματικών δωρεών και χορηγιών, στο οποίο υπολογίζεται η έκπτωση, δεν μπορεί να υπερβεί το 10% του ετησίου εισοδήματος που προκύπτει βάσει τεκμηρίων.
Υποβολή μέσω ΤΑΧΙSnet
Όσον αφορά τον τρόπο υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, αναμένεται να ισχύσει και φέτος η διάταξη που προβλέπει ότι όλοι οι φορολογούμενοι υποχρεούνται να υποβάλουν ηλεκτρονικά, μέσω ΤΑΧΙSnet, τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, με εξαίρεση μόνο τους συνταξιούχους με ετήσια εισοδήματα μέχρι 12.000 ευρώ. Για τους συνταξιούχους αυτούς η ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης θα εξακολουθήσει να είναι προαιρετική εφόσον δεν υποβάλουν τις δηλώσεις τους μέσω λογιστών. Συνεπώς, οι συνταξιούχοι που το 2012 είχαν εισοδήματα μέχρι 12.000 ευρώ θα έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν τις δηλώσεις τους στις αρμόδιες ΔΟΥ, είτε ταχυδρομικά είτε αυτοπροσώπως, μόνο εφόσον δεν αναθέσουν τη συμπλήρωση σε λογιστές.
Γιώργος Παλαιτσάκης, στον “Ελεύθερο Τύπο”