Γράφει ο Σωτήριος Καλαμίτσης
Ακούω και διαβάζω πολλούς να κακίζουν όσους έπαιρναν δάνεια αφειδώς στη δεκαετία 2000-2010, με αποτέλεσμα να δεινοπαθούν σήμερα που έχουν μειωμένα ή καθόλου εισοδήματα και, έτσι, αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες. Όλοι αυτοί ξεχνούν πόσο επιθετικές ήταν οι τράπεζες που πολιορκούσαν κυριολεκτικώς τους πελάτες τους για να τους χορηγήσουν και νέο δάνειο ή νέα κάρτα πιστωτική, αργυρή ή χρυσή, με υψηλό πιστωτικό όριο και υψηλότατο επιτόκιο βεβαίως.* Δεν θέλω να τα ρίξω όλα στις τράπεζες, αφού ευθύνη φέρει και ο δανειζόμενος. Ούτε θα μπω τώρα σε λεπτομέρειες τύπου οι μικροδανειζόμενοι πλήρωναν και καλούνται να πληρώσουν τα σπασμένα των μεγαλοδανειζόμενων που οδήγησαν τις τράπεζες στην περίφημη ανακεφαλαιοποίηση.
Για να δανεισθεί κάποιος σημαίνει ότι δεν διαθέτει τα χρήματα για να τα διαθέσει κάπου. Κι’ αν η ανάγκη του ήταν αδήριτη [π.χ. υγεία, παιδεία] καλά έκανε και δανείσθηκε. Αν, όμως, η ανάγκη δεν ήταν αδήριτη, ασφαλώς και κακώς έκανε και δανείσθηκε. Ας θυμηθούμε, λοιπόν, τη χρυσή εποχή των δανείων, όπου ξαφνικά μία τράπεζα είχε την ιδέα να κυκλοφορήσει το εορτοδάνειο. Πάρε με την κάρτα σου λεφτά να πας μια βόλτα στο Λονδίνο, στις Μαλδίβες κ.λπ. να ξεσκάσεις τώρα τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα. Το «προϊόν» έπιασε. Ακολούθησαν όλες οι τράπεζες. Και μετά ήλθε το «διακοποδάνειο». Δάνειο για να πας διακοπές όπου γουστάρεις. Και το πληρώνεις σε έξη ή 9 δόσεις.
Αυτού του είδους τα δάνεια κόπηκαν μαχαίρι επί Μνημονίου. Για να πάρεις δάνειο, πρέπει πλέον να έχεις χρήμα με ουρά. Αλλά άμα έχεις χρήμα με ουρά, δεν υπάρχει λόγος να δανεισθείς.
Και τσουπ βγαίνουν τούτες τις μέρες οι τράπεζες και πουλάνε νέο «προϊόν». «Φοροδάνειο». Σου ήρθε π.χ. κατακούτελα ο ΕΝΦΙΑ; Μην ανησυχείς καθόλου. Τον πλερώνουμε εμείς, οι τράπεζες, και συ μας τον πλερώνεις σε 9 δόσεις. Δεν σου λένε, βέβαια ότι οι δόσεις έχουν επιτόκιο 15% και βάλε, αν δεν τις πληρώνεις εγκαίρως στην τράπεζα. Αντιθέτως σου λένε το εξής καταπληκτικό: «Πληρώνοντας τον ΕΝΦΙΑ εφ’ ά[ρ]παξ με την κάρτα, εξοικονομείς το 5% του φόρου λόγω εκπτώσεως, και είσαι και πολύ μάγκας». Δεν σε βάζουν, ασφαλώς, να σκεφθείς ότι θα γλυτώσεις το 5% με την εφάπαξ πληρωμή, αλλά οι δόσεις θα φέρουν τα πράγματα «μία η άλλη», αν καθυστερήσεις μερικές απ’ αυτές, αφού σήμερα δεν υπάρχει καμμία βεβαιότητα ότι τα αυριανά εισοδήματά σου θα είναι ίσα με τα σημερινά. Δεν σε αφήνουν να σκεφθείς ότι είναι προτιμότερο να πληρώνεις τον ΕΝΦΙΑ στο Δημόσιο σε δόσεις χωρίς δάνειο, κι’ αν ρε αδερφέ δεν πληρώσεις μια δόση, θα έχεις επιβάρυνση 1,5% τον μήνα επί του ποσού της μίας αυτής δόσης. Όσο θα πληρώνεις και στην τράπεζα για την υπερημερία σου. Κι’ όλ’ αυτά για να γλυτώσεις ένα 5% επί του οφειλομένου φόρου. Άσε που η τράπεζα θα σου χρεώσει και κάποιο περίεργο έξοδο ή μία κεκαλυμμένη προμήθεια και εισφορά ν. 128/1975.
Τελικά όταν μιλάμε για εποπτεία του τραπεζικού συστήματος τί εννοούμε; Ο εποπτεύων διοικητής της ΤτΕ ή ο υπουργός Ανάπτυξης δεν μπορούν να επέμβουν και να τραβήξουν το αυτί των τραπεζών; Να τους πουν ότι πρέπει να πάψουν να παραπλανούν τον πολίτη; Δεν είναι δυνατόν να διαθέτει η πολιτεία έναν εισαγγελέα δίπλα από κάθε τράπεζα, κάθε κανάλι και κάθε διαφημιστή, για να ελέγχει κατά πόσον μία διαφημιζόμενη πρακτική είναι απατηλή ή όχι!
Πάντως, απορεί κανείς πώς έχουν οι τράπεζες τη δυνατότητα να χρηματοδοτούν τους φορολογούμενους με ποσά της τάξης των δύο και τριών χιλιάδων ευρώ για να πληρώσουν φόρους και δεν έχουν για να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις. Αν ο ΕΝΦΙΑ συμποσούται σε € 5 δισ. για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, ακόμη και τα € 500 εκ. από αυτά να πληρωθούν μέσω καρτών, σημαίνει ότι οι τράπεζες δίνουν αυτό το ζεστό χρήμα στο Δημόσιο δια της χρηματοδοτήσεως των φορολογουμένων. Αυτά τα εκατομμύρια δεν θα μπορούσαν να διατεθούν για τη χρηματοδότηση 10.000 επιχειρήσεων με € 50.000 την κάθε μία;