Στα δάνεια που κοκκίνισαν, ρυθμίστηκαν και ξαναβάφθηκαν κόκκινα ρίχνουν τώρα το βάρος οι τράπεζες. Στόχος είναι να προταθούν νέες λύσεις στους δανειολήπτες οι οποίες θα είναι περισσότερο «βιώσιμες»
Της Έφης Καραγεώργου.
Το 1 στα 2 καταναλωτικά δάνεια «έσκασε». Το ποσοστό καθυστερήσεων στην συγκεκριμένη κατηγορία έφτασε στο 47,6% πέρυσι. Στο σύνολο τώρα των δανείων έχουν «σκάσει» το 1 στα 3 δάνεια. Το αποδεικνύουν τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας Ελλάδος για το 2013. Και τώρα οι τραπεζίτες «τρέχουν» να περιορίσουν τις καθυστερήσεις και να επαναφέρουν κάποια από τα «σκασμένα» δάνεια σε ορθή πορεία και πάλι.
Συγκεκριμένα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια πέρυσι προσέγγισαν τα 69δισ ευρώ (στα 68,86δισ ευρώ για την ακρίβεια) καθώς το ποσοστό τους ανήλθε στο 31,6% στο σύνολο του δανειακού χαρτοφυλακίου που ήταν 217,92δισ ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2013.
Την τελευταία εξαετία η αύξηση των «κόκκινων» δανείων ήταν αλματώδης. Το 2008 το ποσοστό τους ήταν μόλις στο 5,1% και αντιστοιχούσε σε δάνεια ύψους 12δισ ευρώ.
Το 2012 το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση έφτασε το 21,4% με τις κόκκινες οφειλές να σκαρφαλώνουν στα 50δισ ευρώ.
Εκείνο που προκαλεί ανησυχία είναι ότι μέσα σε μία χρονιά τα «κόκκινα δάνεια» αυξήθηκαν σχεδόν κατά 20δισ ευρώ, ενώ σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές στο τέλος του 2014 οι «κόκκινες» οφειλές θα εκτιναχθούν στα 90δισ ευρώ.
Η μεγαλύτερη πίεση στις καθυστερούμενες οφειλές έχει να κάνει με τα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί, όμως οι δανειολήπτες δεν καταφέρνουν να τα εξυπηρετήσουν για διάστημα μεγαλύτερο των 5 με 6 μηνών. Οπότε «σκάνε» εκ νέου και επιβαρύνουν το όλο σύστημα.
Και ακριβώς στο κομμάτι αυτό δίνουν σήμερα ιδιαίτερη βαρύτητα τα επιτελεία των τραπεζών. Θέλουν δηλαδή οι ρυθμίσεις να είναι βιώσιμες σε βάθος χρόνου, ώστε να μπει φραγή στην «κόκκινη» απειλή. Μόνο αν συγκρατηθούν τα δάνεια σε καθυστέρηση, θα μπορέσουν οι τράπεζες να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους. Διαφορετικά, τα δάνεια που «σκάνε» θα αποτελούν ένα πηγάδι, που θα χρειάζεται διαρκώς νέα κεφάλαια.
Αξίζει τέλος να δούμε πως διαμορφώθηκαν οι καθυστερήσεις ανά τράπεζα, σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα της χρήσης 2013.
Συγκεκριμένα για την Alpha Bank τα δάνεια σε καθυστέρηση στην Ελλάδα έφθασαν το 34,3% στο τέλος Δεκεμβρίου 2013 (στη Νοτιοανατολική Ευρώπη διαμορφώθηκαν σε 24,8%).
Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων του Ομίλου της Πειραιώς διαμορφώθηκε στο 36,6%.
Στην Εθνική Τράπεζα ο δείκτης καθυστερήσεων 90+ ημερών ήταν στο 22,5% για τον Όμιλο στο τέλος του 2013 και στο 27,4% για την Ελλάδα.
Τέλος η Eurobank παρουσίασε δείκτη καθυστερήσεων στο 29,4%.
«Η οικονομική ύφεση και η επακόλουθη μείωση των εισοδημάτων και της κερδοφορίας, καθώς και η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης επιδείνωσαν τη χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων», τονίζει η Alpha Bank στο Οικονομικό της Δελτίο.
Επομένως, ο πιστωτικός κίνδυνος αυξήθηκε και κατά συνέπεια ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση. Η ίδια τράπεζα προσθέτει ότι «ο ρυθμός σχηματισμού των δανείων σε καθυστέρηση έλαβε σημαντικές διαστάσεις το 2011 και 2012, εξαιτίας της επιδεινούμενης ύφεσης και της γενικευμένης αβεβαιότητας με επιπτώσεις στη συναλλακτική συμπεριφορά». Πάντως, κατά το 2013 σημειώθηκε σταδιακά επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των δανείων σε καθυστέρηση, λόγω της επιβράδυνσης του ρυθμού μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας, σημειώνει το Οικονομικό Δελτίο της Alpha Bank.
Το 2013 το υψηλότερο ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση παρατηρήθηκε στα καταναλωτικά δάνεια -περιλαμβανομένων των ανοιγμάτων των πιστωτικών καρτών και των υπεραναλήψεων των τρεχούμενων λογαριασμών- στο 47,6%.
Ακολούθησαν τα επιχειρηματικά δάνεια τα οποία αντιστοιχούσαν στο 31,6% και στη συνέχεια τα στεγαστικά δάνεια που ανήλθαν σε 26,1%, τα οποία εμφανίζουν το μικρότερο ποσοστό καθυστέρησης.