Πάνω από 1 εκατ. αιτήσεις ρυθμίσεων δανείων αναμένεται να κατατεθούν στις τράπεζες το 2012, με δεδομένο ότι σε ημερήσια βάση ο αριθμός των δανειοληπτών που προσφεύγουν στις τράπεζες ζητώντας αλλαγή των όρων εξόφλησης των οφειλών τους, έχουν πλέον φτάσει τις 5.000.
Την εκτίμηση αυτή διατύπωσαν εκπρόσωποι του Αυτόνομου Δικτύου και της Πρωτοβουλίας Συλλόγων της ΟΤΟΕ, οι οποίοι παρουσίασαν μία εναλλακτική πρόταση για την αναδιάρθρωση των χορηγήσεων προς τον ιδιωτικό τομέα.
Σύμφωνα με αυτήν, προτείνεται η διαγραφή μέρους των χρεών από τις τράπεζες, ώστε σε καμία περίπτωση η μηνιαία καταβολή των δόσεων να μην υπερβαίνει το 30% του εισοδήματος του νοικοκυριού.
Όπως επεσήμαναν τα στελέχη της ΟΤΟΕ, οι ρυθμίσεις στις οποίες προχωρούν τα πιστωτικά ιδρύματα, περιλαμβάνουν όρους όπως η αύξηση του επιτοκίου ή η παροχή εμπράγματων εξασφαλίσεων, που οδηγούν «μαθηματικά σε μεγαλύτερη επιβάρυνση του δανειολήπτη από άποψη τόκων, ενώ τον εκθέτουν επιπλέον στον κίνδυνο διεκδίκησης του ακινήτου από την τράπεζα σε περίπτωση αδυναμίας εξυπηρέτησης στο μέλλον».
Αναλυτικότερα, η πρόταση, όπως την παρουσίασαν οι εκπρόσωποι της ΟΤΟΕ, περιλαμβάνει τα εξής:
- Για κάθε οικογενειακό εισόδημα (αθροιστικά εάν είναι οικογενειακό), που προέρχεται αποδεικτικά από σχέση μισθωτής εργασίας (πλήρους ή μερικής), από μπλοκάκια παροχής υπηρεσιών, συντάξεις και επιδόματα ανεργίας και το οποίο μειώθηκε εξαιτίας απόλυσης, απώλειας της οποιασδήποτε μορφής εργασίας ακουσίως (κλείσιμο επιχειρήσεων, συγχώνευση κ.ά.), άσκησης «δημοσιονομικών» περιοριστικών πολιτικών, επιβολής χαρατσιών, κατάργησης επιδομάτων ανεργίας, μονομερούς νομοθετικής ή εργοδοτικής πρωτοβουλίας (μείωση ημερών εργασίας), προτείνεται η απομείωση των δανειακών τους υποχρεώσεων, σε ετήσια ή μηνιαία βάση, αντίστοιχη της μείωσης των αποδοχών τους.
Σε καμιά όμως περίπτωση η μηνιαία καταβολή δόσεων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 30% των μηνιαίων ατομικών ή οικογενειακών αποδοχών (υγιής σχέση εισοδήματος προς δανειακή υποχρέωση σύμφωνα με τις οδηγίες της Τράπεζας της Ελλάδος).
- Όταν το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει αυτό που λογίζεται ως «όριο φτώχειας» τότε η δανειακή υποχρέωση διαγράφεται συνολικά και οριστικά (υπέρτερο αγαθό ή αξιοπρεπής διαβίωση και η υγεία).
Με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το «όριο φτώχειας» ορίζεται για ένα άτομο στα 6.900 ευρώ και για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών στα 14.500 .
- Όσα δάνεια χορηγήθηκαν με ευθύνη των τραπεζών αγνοώντας τα υγιή πιστοδοτικά δεδομένα (χαλάρωση πιστωτικών κριτηρίων) απομειώνονται ισόποσα έως του ποσού καταβολής δόσεων που δεν υπερβαίνει αυτή του 30% των μηνιαίων αποδοχών και δεν οδηγεί τα εναπομείναντα εισοδήματα κάτω από το «όριο φτώχειας».
- Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν μπορούν να συμπεριλάβουν και/ή άλλες εμπράγματες ασφάλειες από αυτές που συνομολογήθηκαν μεταξύ τράπεζας και δανειολήπτη στην αρχική σύμβαση, σε αντίθεση με την εντεινόμενη πρακτική των τραπεζών που προχωρούν σε ρυθμίσεις δανείων με πρόσχημα το μεγαλύτερο χρόνο αποπληρωμής, μικρότερο σχετικά επιτόκιο και υποχρεωτική την προσημείωση ακινήτου.
Η πρακτική αυτή οδηγεί μαθηματικά σε μεγαλύτερη επιβάρυνση του δανειολήπτη από άποψη τόκων και τον εκθέτει επιπλέον στον κίνδυνο διεκδίκησης του ακινήτου από την τράπεζα, σε περίπτωση αδυναμίας εξυπηρέτησης του υφιστάμενου δανείου.