Σε πρώην «Δανείων» εξελίσσεται το Ταμείο Παρακαταθηκών που είχε μπει στο μικροσκόπιο των ελεγκτών σχεδόν από την πρώτη στιγμή αποφασίζοντας τη διακοπή της εμπορικής του δραστηριότητας.
Άλλωστε, έχει ήδη σχεδιάσει το διαχωρισμό των υφιστάμενων δραστηριοτήτων του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ανοίγοντας έτσι τον «ασκό του Αιόλου» για το διαμελισμό του σε πρώτη φάση και το ξεπούλημά του στη συνέχεια. Υπενθυμίζεται οτι το Ταμείο χορηγούσε χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια μακράς διαρκείας κυρίως σε δημοσίους υπαλλήλους.
Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι το ΤΠκΔ θα συνεχίσει να παρέχει τη δημόσια υπηρεσία της παρακαταθήκης (δεν μπορούσε να κάνει βέβαια και αλλιώς διότι θα παραβίαζε το Σύνταγμα), ενώ παράλληλα σχεδιάζεται η δημιουργία θυγατρικoύ πιστωτικού φορέα, στον οποίο θα ενσωματωθούν οι σημερινές δραστηριότητες που αφορούν σε τραπεζικές εργασίες. Δηλαδή, επιχειρείται ο διαμελισμός των κερδοφόρων δραστηριοτήτων του Ταμείου (δάνεια, καταθέσεις), με απώτερο σκοπό να εκχωρηθούν στις εμπορικές Τράπεζες.
Το σχέδιο μετεξέλιξης του Ταμείου προχωρά κανονικά αλλά υπό καθεστώς μυστικότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας Κεφάλαιο, η συμφωνία που έχει γίνει με την ελληνική πλευρά προβλέπει ότι το Ταμείο δεν θα μπορεί να χορηγεί νέα δάνεια και δεν θα μπορεί, παράλληλα, να δέχεται νέες καταθέσεις.
Αυτό σημαίνει οτι, από τη στιγμή που η σχετική ρύθμιση ψηφιστεί και πάρει την άγουσα για την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, το ΤΠκΔ θα συνεχίσει να ασκεί εμπορική δραστηριότητα μόνο για το υφιστάμενο εύρος εργασιών του.
Δηλαδή, θα ανανεώνει τις καταθέσεις που έχει ήδη στο χαρτοφυλάκιο του και παράλληλα θα συνεχίζεται κανονικά η αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων που έχει εκδώσει. Ωστόσο, καινούργια δάνεια και νέες καταθέσεις θα σταματήσει να εκδίδει και να δέχεται, αντίστοιχα.
Αν κι οι επιφυλάξεις για τους λόγους ύπαρξης του Ταμείου αποδίδονται στην τρόικα, το σίγουρο είναι οτι το εγχώριο χρηματοπιστωτικό λόμπι θεωρούσε πως το Ταμείο ήταν ένας επικίνδυνος ανταγωνιστής του σε επίπεδο προσφερομένων επιτοκίων. Για την ακρίβεια, σε κρίσιμες συγκυρίες αποδεικνυόταν σοβαρός διεκδικητής μιας πίτας που ολοένα και λιγόστευε με το πέρασμα του χρόνου.
Τότε ήταν που τέθηκε για πρώτη φορά προς συζήτηση η προοπτική της πώλησης του Ταμείου.
Τότε, λοιπόν, επιλέχθηκε η λύση της σταδιακής απομείωσης του εμπορικού κομματιού του ΤΠκΔ, που θα οδηγήσει στην οριστική απάλειψή του. Ξεκίνησαν, λοιπόν, οι διαδικασίες για την αλλαγή του νομικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία του Ταμείου, κάτι το οποίο στην πορεία αποδείχθηκε ότι δεν ήταν και πολύ απλό. Όπως λένε οι πληροφορίες, απαιτήθηκε συνεννόηση με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίες, μάλιστα, βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.
Για την ιστορία, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η πώληση του τραπεζικού βραχίονα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων αρχικά, είχε «ενταχθεί» στο ίδιο πακέτο με τις πωλήσεις της Αγροτικής Τράπεζας και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Ως γνωστόν, το καλό κομμάτι της πρώτης «πέρασε» στον όμιλο Πειραιώς, πριν από περίπου έναν χρόνο, ενώ το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο είναι πλέον μέλος του ομίλου Eurobank.
Αν δεν άλλαζαν οι διαθέσεις της τρόικας αναφορικά με την επόμενη μέρα του Ταμείου, το σίγουρο είναι ότι τώρα θα είχε τεθεί επί τάπητος η προοπτική και της δικής του πώλησης, μέσω της προκήρυξης σχετικού διαγωνισμού. Τι μεσολάβησε και αποφασίστηκε η λύση της απομείωσης;
Όπως λένε στελέχη του οικονομικού επιτελείου που βρίσκονται κοντά στο project, σε αυτήν την εξέλιξη συνέβαλε αποφασιστικά το γεγονός ότι οι ελεγκτές δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν το ακριβές αντικείμενο του ΤΠκΔ και τον σκοπό ύπαρξής του. Γι΄ αυτό και, αφού ασχολήθηκαν για λίγο καιρό με την περίπτωσή του, κατόπιν πήραν την οριστική τους απόφαση. Η οποία οδηγεί στη λογική της σταδιακής απομείωσης ως προς το κομμάτι της τραπεζικής του δραστηριότητας. Και έτσι ένα κομμάτι της τραπεζικής ιστορίας της χώρας κλείνει οριστικά.
Το ΤΠκΔ άνοιξε το χορό των τιτλοποιήσεων στεγαστικών δανείων
Όταν ακόμη κάποιοι καταλάβαιναν το ρόλο της ύπαρξης και της λειτουργία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, οι υπεύθυνοι του αποφάσιζαν να πουλήσουν ερήμην των δανειοληπτών τα στεγαστικά τους δάνεια σε εταιρίες ειδικού σκοπού μεταξύ αυτών και την JPMorgan!
Πρόκειται για 26.000 δάνεια, συνολικής αξίας 900 εκατ. ευρώ, που έχουν λάβει δημόσιοι υπάλληλοι και τα οποία δεν μπορούν να ενταχθούν στις ευνοϊκές ρυθμίσεις που προβλέπονται κι από το νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, καθώς το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο έχει τιτλοποιηθεί και βρίσκεται στα χέρια ξένων τραπεζών και επενδυτικών οίκων.
Με βάση τη σύμβαση που έχει υπογραφεί κατά τη μεταβίβαση του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου το 2006, επιτρέπεται η διευθέτηση ενός περιορισμένου αριθμού δανείων κάθε χρόνο, που δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 100. Σύμφωνα με στοιχεία του ΤΠ&Δ ο περιορισμός αυτός έχει οδηγήσει σε αδυναμία ικανοποίησης 600 τουλάχιστον αιτήσεων που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα από ισάριθμους δημοσίους υπαλλήλους.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε τιτλοποιήσεις σημαντικού μέρους του χαρτοφυλακίου των δανείων τους είχαν προχωρήσει σχεδόν όλες οι ελληνικές τράπεζες την περίοδο πριν από την κρίση, αλλά οι όροι κάθε σύμβασης ήταν διαφορετικοί, με αποτέλεσμα να μην έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα παρόμοια προβλήματα, που να κάνουν απαγορευτική τη δυνατότητα των ρυθμίσεων.
Να σημειωθεί ότι το ΤΠ&Δ έχει ανακοινώσει προγράμματα αναδιάρθρωσης, που προβλέπουν παράταση της διάρκειας του δανείου έως και 40 χρόνια και μέχρι το 85ο έτος του δανειολήπτη, τη μείωση της δόσης του δανείου στο μισό για πέντε χρόνια και σε περίπτωση που συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι, την αναστολή καταβολής δόσεων. Στις ρυθμίσεις έχουν ενταχθεί μέχρι σήμερα 30.000 δάνεια στο σύνολο 180.000 δανείων που έχει χορηγήσει το Ταμείο.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το ΤΠΔ έχει τη δυνατότητα να εκχωρεί τις απαιτήσεις από στεγαστικά δάνεια σε τρίτους, χωρίς να επηρεάζεται το δικαίωμα της παρακράτησης από τη μισθοδοσία, σύμφωνα όμως με τις διατάξεις για την εκχώρηση, έχει υποχρέωση να αναγγείλει την τιτλοποίηση στον οφειλέτη, αλλιώς δεν έχει υπόσταση.
Επιπλέον, καμία νομιμοποίηση δεν έχει το ΔΣ του ΤΠΔ να αποφασίζει την εξαίρεση των συγκεκριμένων δανείων από τις ρυθμίσεις, εφαρμόζοντας δύο μέτρα και δύο σταθμά για τους δανειολήπτες που αφήνει να ζουν ακόμα και με μερικές δεκάδες ευρώ μηνιαίως, κατά παράβαση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στην ισότητα.