Τον δρόμο της συζήτησης και ψήφισης στη Βουλή έχουν πάρει πλέον οι ρυθμίσεις για τις 100 δόσεις σε όσους χρωστούν στο Δημόσιο. Ωστόσο οι παγίδες -ειδικά για όσους είχαν μεγαλύτερη ανάγκη τη ρύθμιση επειδή πλήττονται από την κρίση- παραμένουν, αν δεν υπάρξουν βελτιώσεις στην τροπολογία που ετοίμασαν ο κύριος Χαρδούβελης με τον κύριο Βρούτση και το επιτελείο τους.
Στο υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ρύθμιση ανοικτή σε όλους και ειδικά για εκείνους που την έχουν απόλυτη ανάγκη, παραβλέποντας όμως πως πέρα από νομοτεχνικές διατυπώσεις και φορολογικές διατάξεις, η σκληρή πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική από ό,τι την αντιλαμβάνονται οι επιτελείς της κυβέρνησης από τα γραφεία τους: απαιτούν δηλαδή από όσους θέλουν να μπουν στη ρύθμιση, να εκπληρώνουν ξαφνικά από σήμερα και για τα επόμενα 8 χρόνια στο ακέραιο όλες τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους (φόρους εισφορές) ενώ οι φορολογούμενοι που την περίμεναν πώς και πώς είναι αυτοί ακριβώς που δεν μπορούν να ανταποκριθούν γενικά σε όλες τις υποχρεώσεις τους -παλαιές και νέες!
Η ρύθμιση για τις 100 δόσεις αποτελεί προφανώς μία βελτιωμένη έκδοση εκείνης από εκείνη με τις 48 δόσεις που «στόμωσε» και ίσως ήταν εκείνη που εξ αρχής ήθελε το οικονομικό επιτελείο της ΝΔ να θεσπίσει πριν δυόμισι χρόνια, όταν έγινε κυβέρνηση. Αν ερχόταν στην ώρα της, η ρύθμιση αυτή θα θεωρείτο ασφαλώς πολύ καλύτερη από όλες όσες είχαν προηγηθεί. Χάθηκε όμως τόσος χρόνος και μετά από 6 χρόνια ύφεσης, ακόμα και οι 100 δόσεις ξεπεράστηκαν και δεν αρκούν πια ώστε τα εκατομμύρια των ανέργων και πτωχών να φέρουν εις πέρας καμία από τις «τρέχουσες υποχρεώσεις» τους (ούτε καν για το ενοίκιο ή το ρεύμα τους) σε μια σειρά –ειδικά μάλιστα αν αυτό απαιτείται εκ προοιμίου πριν καν δουν ελάφρυνση από τη μείωση στα παλαιά τους χρέη!
Το πλέον εξοργιστικό όμως είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται στην κυβέρνηση ότι στον κόσμο φαίνεται πως κάποιοι παίζουν με τις αγωνίες τους, ειδικά όσο πλησιάζει η 30η Οκτωβρίου που, όπως κάθε τέλος του μηνός, είναι ημέρα πληρωμής «τρεχουσών» υποχρεώσεων για τους πολίτες.
Ακόμα και αφού ψηφιστεί η νέα ρύθμιση, θα πρέπει οι πολίτες να περιμένουν άλλο μισό μήνα να κατατεθούν οι αντίστοιχες εγκύκλιοι που να επεξηγούν τον νόμο και για να στηθεί η κατάλληλη εφαρμογή και, στη συνέχεια, να χρειαστούν άλλες δύο-τρεις βδομάδες για τις τελικές διευθετήσεις μέχρι να κάνει αιτήσεις η μισή Ελλάδα που χρωστά στην εφορία και τα ασφαλιστικά Ταμεία –αν και εφόσον πρώτα βέβαια έχουν εκπληρώσει όλοι και τις «τρέχουσες» υποχρεώσεις τους!
Τα σημεία – κλειδιά της ρύθμισης
Πρακτικά, αν δεν αλλάξει σε κάτι έως και την ψήφισή της, η νέα ρύθμιση απευθύνεται κυρίως σε όσους «αντέχουν» ακόμα να πληρώνουν φόρους και εισφορές –προκειμένου να συνεχίσουν να το κάνουν και να μην τα παρατήσουν- αφού προβλέπει ότι:
1. Για οφειλέτες με βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές, έως την 1η Οκτωβρίου 2014, δύναται να διενεργείται ρύθμιση τμηματικής καταβολής, με απαλλαγή κατά ποσοστό από τις προσαυξήσεις, τους τόκους και τα πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής ως ακολούθως:
α) Εφάπαξ, με απαλλαγή κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%)
β) Έως δώδεκα (12) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό ενενήντα τοις εκατό (90%)
γ) Έως είκοσι τέσσερις (24) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%)
δ) Έως τριάντα έξι (36) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%)
ε) Έως σαράντα οκτώ (48) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%)
στ) Έως εξήντα (60) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%)
ζ) Έως εβδομήντα δύο (72) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%)
η) Έως εκατό (100) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%). Η περίπτωση αυτή ισχύει μόνο για οφειλές κάτω των 15.000 ευρώ.
2. Στη ρύθμιση δύνανται να υπαχθούν κύριες ληξιπρόθεσμες οφειλές φυσικών ή νομικών προσώπων έως ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, κατόπιν αίτησης, η οποία υποβάλλεται στη Φορολογική Διοίκηση μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Μαρτίου 2015.
3. Οι οφειλέτες πρέπει να έχουν υποβάλλει τις προβλεπόμενες από το νόμο φορολογικές δηλώσεις, καθώς και να είναι φορολογικά ενήμεροι καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
4. Μετά την υπαγωγή, και υπό την προϋπόθεση της τήρησης του προγράμματος τμηματικής καταβολής, δεν υπολογίζονται τα πρόστιμα εκπροθέσμου καταβολής (10%-30%).
5. Οι οφειλές που υπάγονται στο πρόγραμμα ρύθμισης, επιβαρύνονται με τόκο μόλις 4,56% ετησίως.
6. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των πενήντα (50) ευρώ.
7. Στη ρύθμιση υπάγεται υποχρεωτικά το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων έως την 1η Οκτωβρίου 2014 οφειλών που δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή διευκόλυνση ή άλλη νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
8. Επίσης, δύνανται να υπαχθούν μετά από επιλογή του οφειλέτη και βεβαιωμένες έως και την 1η Οκτωβρίου 2014 οφειλές που κατά την ημερομηνία της αίτησης:
α) τελούν σε αναστολή, διοικητική ή δικαστική ή εκ του νόμου ή
β) δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες ή
γ) έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, η οποία είναι σε ισχύ.
9. Όσοι έχουν ήδη υπαχθεί στη ρύθμιση της «νέας αρχής» με τις έως 48 δόσεις και τηρούν τους όρους της ρύθμισης αυτής, υπόκεινται αναδρομικά, από 1-1-2013, σε επιτόκιο ύψους 4,56% και τυγχάνουν των εκπτώσεων επί των προσαυξήσεων, τόκων και προστίμων εκπρόθεσμης καταβολής του παρόντος, δικαιούμενοι να επιλέξουν να υπαχθούν στην παρούσα ρύθμιση. Αν επιλέξουν να διατηρήσουν την παλαιά τους ρύθμιση όμως, έχουν ως πρόσθετο ευεργέτημα και τη μείωση κατά ποσοστό 20% των προσαυξήσεων, τόκων και προστίμων εκπρόθεσμης καταβολής αναδρομικά από την ημερομηνία ένταξής τους στη ρύθμιση.
10. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων (η οποία εκδίδεται εντός προθεσμίας ενός μηνός από τη δημοσίευση του νόμου) καθορίζονται ειδικότερες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της ρύθμισης.
11. Η ρύθμιση χορηγείται ανά οφειλέτη και αφορά και τις οφειλές για τις οποίες αυτός ευθύνεται αλληλεγγύως. Πρόσωπα που ευθύνονται αλληλεγγύως για την καταβολή μέρους της οφειλής δικαιούνται να ρυθμίσουν το εν λόγω μέρος.
12. Στην περίπτωση που ο οφειλέτης επιλέξει σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης να εξοφλήσει εφάπαξ τις υπόλοιπες δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών, τυγχάνει απαλλαγής επί του εναπομείναντος ποσού των προσαυξήσεων, τόκων και προστίμων εκπρόθεσμης καταβολής, σε ποσοστό ίσο με αυτό που αντιστοιχεί στον αριθμό των μηνιαίων δόσεων που τελικά διαμορφώνεται με την εξόφληση.
Οι συνέπειες της μη έγκαιρης καταβολής των δόσεων
Η μη εμπρόθεσμη καταβολή δόσης, έχει ως συνέπειες :
α)απώλεια των ευεργετημάτων της ρύθμισης, β) υποχρέωση άμεσης καταβολή του υπολοίπου της οφειλής, σύμφωνα με τα στοιχεία βεβαίωσης, συνυπολογιζομένων των προσαυξήσεων, τόκων και προστίμων εκπρόθεσμης καταβολής, τα οποία αναβιώνουν, και γ) άμεση επιδίωξη της είσπραξής της με όλα τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία μέτρα.
Οι συνέπειες αυτές δεν επέρχονται εάν ο οφειλέτης, μετά την πάροδο εξαμήνου από την ένταξη σε ρύθμιση και την πλήρωση των όρων αυτής :
α) δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα μέχρι δύο (2) δόσεις ανά έτος προγράμματος ρύθμισης, ή
β) δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα μία δόση της ρύθμισης ανά έτος προγράμματος ρύθμισης για χρονικό διάστημα μέχρι δύο (2) μήνες .
Για τις περιπτώσεις αυτές , η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται μόνο την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση δύο τοις εκατό (2%).
Δυνατότητα επανένταξης στη ρύθμιση
Σε περιπτώσεις απώλειας της ρύθμισης για λόγους ανωτέρας βίας, ο οφειλέτης δύναται εντός δύο (2) μηνών από την απώλεια αυτής να υποβάλει άπαξ αίτηση επανένταξής του στη ρύθμιση με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και για τον εναπομείναντα αριθμό δόσεων αυτής.
Τα ευεργετήματα
Η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής παρέχει στον οφειλέτη τα ακόλουθα ευεργετήματα:
α) χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας και βεβαίωση οφειλής από τη Φορολογική Διοίκηση.
β) αναβάλλεται η εκτέλεση ποινών ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεση τους , διακόπτεται. Ωστόσο αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης, κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικος,
γ) αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης.Οι ήδη επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια τρίτων αίρονται μετά από αίτηση του οφειλέτη, αφού εξοφληθεί το 50% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να εξετάζει αίτημα περιορισμού κατασχέσεων εις χείρας τρίτων.
Συμψηφισμός των απαιτήσεων κατά του Δημοσίου
Η Φορολογική Διοίκηση προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι την κάλυψη του ποσού που αντιστοιχεί στο 1/7 των εναπομεινασών δόσεων και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής που του χορηγήθηκε .
Τι γίνεται όταν η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη
Η Φορολογική Διοίκηση διατηρεί το δικαίωμα και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής που του χορηγήθηκε:
α) να εγγράφει υποθήκη σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη,
β) να μην χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού, στα πρόσωπα της περίπτωσης α’, ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης αυτού, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη,
γ) να παρακρατεί μέρος της χρηματικής απαίτησης του οφειλέτη κατά τρίτων προσώπων για την είσπραξη της οποίας ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας και μέχρι την κάλυψη του 1/7 της υπολειπόμενης ρυθμισμένης οφειλής.
Παραγραφή οφειλών
Η παραγραφή των οφειλών, για τις οποίες υποβάλλεται αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση αναστέλλεται από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και για ολόκληρο το χρονικό διάστημα που αφορά η ρύθμιση ανεξαρτήτως καταβολής οποιουδήποτε ποσού και δεν συμπληρώνεται πριν παρέλθει ένα έτος από τη λήξη του έτους της τελευταίας δόσης αυτής.
Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων καθορίζονται: α) η διαδικασία υπαγωγής στις ανωτέρω διατάξεις και μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων , β) η ημερομηνία και ο τρόπος καταβολής των δόσεων και γ) κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου.
Τέλος, από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος δεν επιτρέπεται η χορήγηση ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής «νέας αρχής».