Τράπεζες και τρόικα είναι οι δυο «νάρκες» που καλείται να αφοπλίσει η κυβέρνηση μέχρι το τέλος του μήνα ώστε να μπορέσει να περάσει στο επόμενο στάδιο των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους για την επόμενη ημέρα του Μνημονίου και τη χρηματοδότηση της οικονομίας. Καταλυτικής σημασίας είναι το ζήτημα των κεφαλαιακών αναγκών καθώς και ο τρόπος και χρόνος κάλυψής τους, καθώς θα κρίνουν το απόθεμα του ΤΧΣ το οποίο θα μείνει στη διάθεση του υπουργείου Οικονομικών.
Του Χρήστου Φράγκου
Με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για δαιχειρίσιμο τελικό επίπεδο κεφαλαιακών αναγκών που θα προκύψει από την άσκηση της ΕΚΤ και τα μοντέλα της BIS και του IIF να το υπολογίζουν στα 4,73 δισ. για τις τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες κυβέρνηση και τραπεζίτες εστιάζουν πλέον στην υφή και χρονική διάρκεια των capital action plans που θα στοχεύουν στην κάλυψή του.
Σε αυτό το πλαίσιο οι τράπεζες θα ολοκληρώσουν το strip-off από τις παράλληλες δραστηριότητες, το σχέδιο απεμπλοκής από τα βαλκάνια καθώς και σε κάποιες περιπτώσεις αυξήσεις κεφαλαίου, οι οποίες στόχος είναι να διεξαχθούν μετά τις επερχόμενες εκλογές.
Αυτό είναι το σκηνικό που προσπαθούν να στήσουν οι τραπεζίτες σε συνεννόηση με την κυβέρνηση και με την… κατανόηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στόχος των τραπεζιτών είναι να τους επιτραπεί να υλοποιήσουν τα capital action plans σε βήματα και όχι εφάπαξ καθώς και με χρονικό ορίζοντα 6 μηνών.
Η παρέμβαση Ντράγκι και οι διαγραφές κόκκινων δανείων
Την κατάσταση βοήθησε καθοριστικά η παρέμβαση του Μάριο Ντράγκι ο οποίος χαλάρωσε τις προϋποθέσεις για αγορά ελληνικών ABS ενώ παράλληλα αναβάθμισε ατύπως την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, μειώνοντας το haircut που επιβάλλει η ΕΚΤ στα ελληνικά ομόλογα και απελευθερώνοντας πρόσθετα 12-15 δισ. ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες.
Όπως έχει επισημάνει το sofokleousin.gr τα πρόσθετα αυτά κεφάλαια και η ρευστότητα από τα ABS θα αποτελέσουν την προμετωπίδα των τραπεζών στο κούρεμα ιδιωτικού χρέους το οποίο αναμένεται να οδηγήσει στη διαγραφή κόκκινων δανείων της τάξης των 25-30 δισ.
Αυτό προβλέπεται στο σενάριο της άσκησης της ΕΚΤ και εκτιμάται ότι αφενός θα μειώσει τα NPL’s, θα βοηθήσει στην εξυγίανση προβληματικών επιχειρήσεων και δανείων, ενώ παράλληλα θα «καθαρίσει» τους ισολογισμούς των τραπεζών.
Μετά από αυτό το βήμα η τιμή των προϊοντοποιημένων δανείων στις αγορές θα ενισχυθεί και αναμένεται να φτάσει στο 45-50% της ονομαστικής αξίας καθιστώντας πιο ελκυστική για τις ελληνικές τράπεζες την πώλησή τους.
Από την πλευρά της κυβέρνησης το οικονομικό επιτελείο ζητά από την ΕΚΤ και την Κομισιόν να επιτρέψουν την πλήρη αποδέσμευση των κεφαλαίων του ΤΧΣ εφόσον τα capital action plans των τραπεζών εγκριθούν από τις εποπτικές αρχές και δεν περιλαμβάνουν στήριξη από το Ταμείο.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να εντάξει στην έκτακτη γραμμή ρευστότητας τα κεφάλαια του ΤΧΣ, τις μετοχές των τραπεζών που διαθέτει καθώς και την πρόβλεψη για ανάκτηση κεφαλαίων, ώστε να μην χρειαστεί νέος γύρος διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό νέου κεφαλαιακού αποθέματος.
Η αποφυγή ενός τέτοιου σεναρίου είναι ο κεντρικός στόχος της κυβέρνησης η οποία ευελπιστεί ότι η Γερμανία και η ΕΕ θα χαλαρώσουν τη στάση τους απέναντι στην Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση των stress tests της ΕΚΤ.
Τα προβλήματα
Η τρόικα έχει ξεκαθαρίσει ότι θεωρεί απαραίτητη την τήρηση των υπεσχημένων και την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων για να μπορέσει η Ελλάδα να εξέλθει από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Στο οικονομικό επιτελείο θέλουν να έχουν ανεβάσει σε υψηλά επίπεδα τον δείκτη αποδοτικότητας της κυβέρνησης μέχρι να επιστρέψει η τρόικα, ώστε να μπορέσει να διαπραγματευτεί υπό καλύτερους όρους την πιθανή μετάθεση της υλοποίησης κάποιων μεταρρυθμίσεων.
Κομβικό ζήτημα για την κυβέρνηση είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες για το 2015 οι οποίες υπολογίζονται χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ στα 19,5 δισ., ενώ σε αυτά δεν υπολογίζονται τα πρόσθετα 2 δισ. χρηματοδοτικού κενού που φέρνει στις βαλίτσες της η τρόικα.
Η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα χρειαστεί να αντλήσει από τις αγορές περί τα 10 δισ. για την κάλυψη αναγκών που ανακύπτουν στο δεύτερο εξάμηνο του 2015.
Τα ρίσκα που αναλαμβάνει η κυβέρνηση έχουν να κάνουν τόσο με το κλίμα και τη διάθεση των αγορών που είναι καθοριστικά για να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί αλλά να προσφύγουν οι τράπεζες για πωλήσεις περιουσιακών τους στοιχείων και αμκ.
Υπ αυτό το πρίσμα καταλυτικής σημασίας είναι η διαμόρφωση κλίματος το οποίο «χάλασε» μετά τις σπασμωδικές κινήσεις στην προσπάθεια πρόωρης απεμπλοκής από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Οι πρώτες ενδείξεις μετά τις πυροσβεστικές παρεμβάσεις Ευρωπαίων και Ελλήνων αξιωματούχων δεν είναι ενθαρρυντικές καθώς τα spreads αποκλιμακώνονται αλλά αργά στέλνοντας σαφές μήνυμα ότι η πόρτα των αγορών θα παραμείνει κλειστή για την Ελλάδα μέχρι την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους.