Μπορεί η κυβέρνηση να παραμένει αισιόδοξη για την ολοκλήρωση της συμφωνίας, αποκλείοντας μια επανάληψη του εφιαλτικού 2015, ωστόσο η συνεχιζόμενη δυστοκία και οι καθυστερήσεις υποδαυλίζουν την ανησυχία και τη φημολογία, κλονίζοντας περαιτέρω την εμπιστοσύνη στην οικονομία.
Η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, που θα έπρεπε να είχε γίνει από τον Νοέμβριο του 2015, ενώ στο τέλος Φεβρουαρίου 2016 θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος, όχι μόνο παραμένει στον «αέρα», αλλά οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων ξυπνούν μνήμες από τον διαπραγματευτικό εφιάλτη του 2015.
Ετσι, οκτώ μήνες μετά την υπογραφή του νέου, του τρίτου μνημονίου, η αβεβαιότητα κυριαρχεί, η οικονομία είναι «παγωμένη» και ο κόσμος ανησυχεί για τα χειρότερα.
Οι καταθέσεις το 2016 σημειώνουν αξιοσημείωτες απώλειες, καθώς μειώθηκαν κατά 1,14 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο, κατά 544 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο, τον Μάρτιο κατά 214 εκατ. ευρώ, ενώ τον περασμένο Απρίλιο, σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, η εικόνα επιδεινώθηκε περαιτέρω. Μάλιστα, η διάψευση των κυβερνητικών διαβεβαιώσεων ότι η συμφωνία θα ολοκληρωθεί πριν από το Πάσχα και ο φόβος για νέο διαπραγματευτικό θρίλερ και πολιτική αβεβαιότητα είχαν ως αποτέλεσμα να επιστρέψει η φημολογία για την τύχη των τραπεζών και των καταθέσεων. Επιπλέον, τις προηγούμενες ημέρες πολλοί έσπευσαν να «σηκώσουν» από τα ΑΤΜs το βδομαδιάτικο των 420 ευρώ για καλό και για κακό.
Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, η ψυχολογία της αγοράς βρίσκεται σε πολύ χαμηλό σημείο και η οικονομική δραστηριότητα, πέραν των καταναλωτικών δαπανών του Πάσχα, έχει παγώσει.
Υπογραμμίζουν με έμφαση ότι δεν υπάρχουν μαγικές ή εύκολες λύσεις και μόνο μέσα από την ολοκλήρωση της συμφωνίας θα απομακρυνθεί η αβεβαιότητα και η οικονομία θα σταθεροποιηθεί, θα ανακτήσει τον βηματισμό της και θα μπορέσει να επιστρέψει σε αναπτυξιακή τροχιά κάποια στιγμή μετά το δεύτερο εξάμηνο. Οι καθυστερήσεις, σημειώνουν, επιδεινώνουν την ήδη κακή κατάσταση της οικονομίας και μεταθέτουν για αργότερα τις ελπίδες για την ανάκαμψη της οικονομίας και της χώρας.
Στελέχη τραπεζών θεωρούν εκτός πραγματικότητας κάθε συζήτηση για μη συμφωνία, προειδοποιώντας ότι η κατάσταση μπορεί να περιπλεχθεί επικίνδυνα για τη χώρα. Αλλωστε, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε δηλώσει στις αρχές Φεβρουαρίου ότι η αξιολόγηση πρέπει να τελειώσει μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, αλλιώς αν πάει για Μάιο – Ιούνιο «καήκαμε».
Σύμφωνα με επιτελικά στελέχη τραπεζών, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα ενεργοποιήσει μια ιδιαίτερα θετική αλληλουχία για τράπεζες – οικονομία: 1) απομακρύνοντας την αβεβαιότητα που επιδρά διαλυτικά στην οικονομία, 2) βελτιώνοντας δραστικά το κλίμα εμπιστοσύνης, 3) θα καταστήσει και πάλι τα ελληνικά ομόλογα αποδεκτά από την ΕΚΤ για να χορηγεί ρευστότητα στις εγχώριες τράπεζες (waiver), 4) θα ανοίξει τον δρόμο για τη συμμετοχή των κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και 5) θα επιταχύνει τις διαδικασίες για την απόσυρση των κεφαλαιακών περιορισμών.
Τα παραπάνω, σημειώνουν, θα πυροδοτούσαν μια δυναμική αντίδραση των αγορών, που θα αποτυπωνόταν άμεσα στις τιμές των μετοχών και των ομολόγων, μεταδίδοντας ένα ισχυρό μήνυμα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα ότι η Ελλάδα εφαρμόζει με επιτυχία το πρόγραμμα, σηματοδοτώντας την αντίστροφη μέτρηση για την έξοδο της χώρας από την 7ετή δημοσιονομική κρίση.