Οι ελληνικές τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν 2 φορές και θα χρειαστούν και τρίτη ανακεφαλαιοποίηση για να μπορέσουν να καλύψουν τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν από τα stress tests.
Θα προκύψουν ανάγκες για νέα κεφάλαια τουλάχιστον 4 με 5 δισεκ. ευρώ στο καλό σενάριο και 6 ή 7 δισεκ. στο δυσμενές σενάριο.
Αυτά που δεν έχουν ακόμη ξεκαθαρίσει και αποτελούν θολό τοπίο είναι
1)Ποιο είναι το ύψος των πραγματικών προβληματικών δανείων;
2)Πόσο επαρκείς είναι οι προβλέψεις που έχουν διενεργήσει οι τράπεζες και πόσο επαρκής είναι ο δείκτης coverage ratio;
Πόσα είναι τα κόκκινα δάνεια;
Με βάση συγκλίνουσες εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών τα NPLs ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων άνω των 90 ημερών – που κακώς αναφέρεται ως κόκκινα δάνεια – φθάνει τα 84 δισεκ. σε επίπεδο ομίλων ή 77 δισεκ. στην Ελλάδα.
Όμως το πραγματικό μέγεθος των μη εξυπηρετούμενων δανείων αυξάνεται σημαντικά αν προσμετρηθούν και πολλά αναχρηματοδοτούμενα δάνεια τα οποία υπό άλλες συνθήκες θα είχαν καταλήξει σε NPLs.
Κατά ορισμένες εκτιμήσεις τα πραγματικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια φθάνουν τα 100 δισεκ. ευρώ δηλαδή φθάνουν το 46% των δανείων και όχι το 36% που είναι η επίσημη εκδοχή των προβληματικών δανείων.
Το παράδοξο είναι ότι αν τα προβληματικά δάνεια φθάνουν τα 100 δισεκ. σε επίπεδο ομίλων τότε τα υγιή δάνεια είναι 114 δισεκ. σε σύνολο 214 δισεκ. που είναι το συνολικά υπόλοιπα δανείων.
Πόσο επαρκείς είναι οι προβλέψεις και το coverage ratio;
Οι τράπεζες για 84 δισεκ. προβληματικών δανείων έχουν διενεργήσει περίπου 45 δισεκ. προβλέψεων δηλαδή ο δείκτης κάλυψης δανείων έναντι προβλέψεων φθάνει το 55%.
O δείκτης αυτός με βάση την διεθνή τραπεζική εμπειρία είναι ικανοποιητικός.
Ωστόσο υπάρχει κίνδυνος, σοβαρός κίνδυνος η ΕΚΤ να ζητήσει από τις τράπεζες να αυξήσουν το coverage ratio.
Αυξάνοντας τον δείκτη κάλυψης δανείων, αυξάνονται οι απαιτήσεις σε προβλέψεις, οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να διενεργήσουν νέες προβλέψεις και η εξέλιξη αυτή θα εκτοξεύσει τις κεφαλαιακές ανάγκες.
Αν το coverage ratio φθάσει το 60% ή 62% αυτό σημαίνει 4 με 5 δισεκ. νέες προβλέψεις δηλαδή κεφαλαιακή καταστροφή για τις τράπεζες.
Πως θα αντιμετωπιστούν τα NPLs;
Οι λύσεις που εξετάζονται για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων (το ορθό είναι NPLs μη εξυπηρετούμενα δάνεια άνω των 90 ημερών) όπως πλειστηριασμοί ακινήτων, ενοίκιο αντί δόση δανείου στα στεγαστικά και μετοχοποιήσεις δυνητικών NPLs ώστε οι τράπεζες να αποκτούν συμμετοχές σε εταιρίες που έχουν δανείσει για να τις εξυγιάνουν όχι μόνο δεν θα λύσουν το πρόβλημα αλλά θα προκαλέσουν χάος.
Το τραπεζικό πρόβλημα που ονομάζεται μη εξυπηρετούμενα δάνεια ή λανθασμένα κόκκινα δάνεια (τα κόκκινα δάνεια είναι αυτά που βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση) δεν επιλύονται με πλειστηριασμούς όταν η αγορά ακινήτων έχει απονευρωθεί.
Πως θα πωληθούν ακίνητα όταν κανείς δεν αγοράζει και η κτηματαγορά νοσεί;
Η λύση των ενοικίων αντί δόσης θα διευκολύνει προσωρινά πολλούς πολίτες που έχουν συνάψει στεγαστικό δάνειο αλλά δεν μπορεί οι τράπεζες να καταστούν ιδιοκτήτες ακινήτων είναι λάθος μήνυμα και λάθος τραπεζική στρατηγική.
Δεν μπορεί να κυνηγάει η τράπεζα ως «ιδιοκτήτης» τον κάθε ενοικιαστή θα πρόκειται για τραγέλαφο.
Η λύση της μετοχοποίησης δυνητικών NPLs και κόκκινων επιχειρηματικών δανείων μπορεί να αποτελέσει παγίδα για τις τράπεζες οι οποίες κινδυνεύουν να μετατραπούν σε εταιρίες holding αντί τράπεζες που χορηγούν δάνεια και διακρατούν καταθέσεις.
Τα NPLs δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών και κόκκινα δάνεια δηλαδή όσα βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση χρειάζονται συλλογική λύση και όχι μεμονωμένες λύσεις αμφιβόλου αποτελεσματικότητας.
Στο τραπέζι υπάρχει η λύση των μετοχοποιήσεων εκείνων των εταιριών που έχουν συνάψει δάνεια και αντιμετωπίζουν προβλήματα στην αποπληρωμή.
Προφανώς θα έχουν προηγηθεί αναδιαρθρώσεις έως και αναχρηματοδοτήσεις για να καταλήξει η τράπεζα να θεωρήσει ένα επιχειρηματικό δάνειο NPLs επιλέγοντας την τελική λύση της μετοχοποίησης.
Γιατί η λύση της μετοχοποίησης είναι υψηλού ρίσκου;
1)Γιατί θα μετατραπούν οι τράπεζες σε εταιρίες holding εξέλιξη που δεν συνάδει με το αντικείμενο τους.
Ο θεσμικός ρόλος των τραπεζών δεν είναι να εξυγιαίνουν τις εταιρίες αλλά να ανακυκλώνουν τις καταθέσεις μέσω της χορήγησης δανείων.
2)Στα stress tests που θα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο οι συμμετοχές σε εταιρίες….αποτελούν περιουσιακό στοιχείο των τραπεζών….που θα τιμωρείται από τις εποπτικές αρχές.
Τα ομόλογα και οι συμμετοχές σχεδόν τιμωρούνται από τα stress tests.
3)Ακόμη και αν εξυγιανθεί μια εταιρία δεν είναι βέβαιο ότι κατά την πώληση της θα καταφέρει να δημιουργήσει τέτοια αξία που θα καλύψει τουλάχιστον το 50% του δανείου άπαξ και οι συντελεστές κάλυψης δανείων με προβλέψεις (coverage ratio) κινούνται μεταξύ 49% με 55%.
4)Πολλές εταιρίες έχουν συνάψει είτε κοινοπρακτικά δάνεια, είτε δάνεια από πολλές τράπεζες.
Ποια τράπεζα και με ποια διαδικασία θα καταστεί μέτοχος και πως θα διασφαλιστούν τα συμφέροντα των άλλων τραπεζών;
Η βιασύνη είναι ο χειρότερος σύμμαχος και όπως διαφαίνεται η διοίκηση της ΤτΕ πιέζει για άμεση λύση που ωστόσο μπορεί να αποδειχθεί στρατηγικά λάθος αν δεν διευθετηθούν πολλές εκκρεμότητες.
Πορεία NPLs τραπεζών σε επίπεδο ομίλων
Ποσά σε δισ. ευρώ
| Τράπεζες | NPLs
α΄ τρίμηνο 2014 |
NPLs α΄ τρίμηνο 2014 | Προβλέψεις α΄ τρίμηνο 2014 | Coverage ratio α΄ τριμ. 2014 |
| Εθνική | 16,2 | 23% – Ελλάδα 28,4% |
0,362 | 56% |
| Πειραιώς | 27,89 | 37,9% | 0,481 | 51% |
| Eurobank | 16,2 | 30,9% | 0,479 | 50,3% |
| Alpha | 20,7 | 33,3% | 0,395 | 56% |
| Attica bank | 0,914 | 24,6% | 0,019 | 49,2% |
| Geniki | 1,29 | 67% | 0,0029 | 42% |
| Κύπρου | 14,4 | 49% | 0,146 | 35% |
Επεξεργασία στοιχείων www.bankingnews.gr
Πρώτη ενημέρωση: 08:15, Πέμπτη 31 Ιουλίου 2014
www.bankingnews.gr
Πέτρος Λεωτσάκος
Δημοσιογράφος