Σε σταυρόλεξο για… δυνατούς λύτες εξελίσσεται το “καυτό” ζήτημα της ρύθμισης των “κόκκινων” δανείων και του τρόπου με τον οποίο οι τράπεζες θα κληθούν αντιμετωπίσουν το ζήτημα μέσα στους επόμενους μήνες. Όπως ανέφερε το Capital.gr, η Τράπεζα της Ελλάδος τάσσεται υπέρ της κύρωσης του νέου πλαισίου μέσω Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου η οποία θα προσδώσει στον Κώδικα Δεοντολογίας έναν πιο… υποχρεωτικό χαρακτήρα.
Στην ΤτΕ εκτιμούν ότι η αυξημένη νομική ισχύς του Κώδικα θα αποτελέσει εφαλτήριο για την καλύτερη και πιο αποτελεσματική λειτουργία των νέων “υπερδιευθύνσεων” που δημιουργήθηκαν για να αναλάβουν το τεράστιο έργο της διαχείρισης των προβληματικών χορηγήσεων. Γιατί «αν μiα τέτοια προσπάθεια έχει εθελοντική μορφή τότε καθίσταται πιο δύσκολη η εφαρμογή ενιαίας πολιτικής από πλευράς τραπεζών, γεγονός που θα έπληττε την αξιοπιστία του Κώδικα», σημειώνεται αρμοδίως. Την ίδια ώρα, ο δεσμευτικός χαρακτήρας του πλαισίου διασφαλίζει την ομαλή εφαρμογή του και αποδοχή του από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Οι τελικές αποφάσεις, ωστόσο, θα ληφθούν, σύμφωνα με πληροφορίες, από την Τρόικα κατά την επόμενη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί περί τα τέλη του καλοκαιριού. Στις διαπραγματεύσεις κεντρικό ρόλο έχει ο προσδιορισμός των “εύλογων δαπανών διαβίωσης” για τη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Όπως αποκάλυψε το «Κεφάλαιο», η μέθοδος που έχει ανακοινωθεί από το υπουργείο Ανάπτυξης για τον προσδιορισμό των δαπανών, βάσει των οποίων τα νοικοκυριά θα μπορούν να “αμύνονται” απέναντι στις “επιθέσεις” των τραπεζών για την αποπληρωμή ή διευθέτηση των οφειλών, εκτιμάται από πλευράς Βρυξελλών ότι είναι “ιδιαίτερα γενναιόδωρη” .
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση φέρεται να επιχειρεί να αποσπάσει το ευνοϊκότερο δυνατό θεσμικό πλαίσιο ρυθμίσεων, προσπαθώντας να βελτιώσει το πολιτικό της προφίλ. Προσκρούει, ωστόσο, στις απαιτήσεις των εκπροσώπων των δανειστών. Στο ίδιο πλαίσιο, στις αρχές Νοεμβρίου εκτιμάται ότι θα οριστικοποιηθούν οι βασικές αρχές για τον πτωχευτικό κώδικα, η εφαρμογή του οποίου στοχεύει στην επιτάχυνση των διαδικασιών για την αναδιάρθρωση και εξυγίανση των επιχειρηματικών κλάδων που βρίσκονται στο “κόκκινο”.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Capital.gr, η Τρόικα έχει δώσει το «ΟΚ» για το ευρύτερο πλαίσιο που θα βασιστούν οι ρυθμίσεις, ωστόσο το τελικό «πράσινο φως» αναμένεται να δοθεί αφού εξεταστούν οι λεπτομέρειες του σχεδίου και κριθεί ότι μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο, τόσο στην ομαλή διευθέτηση των οφειλών των δανειοληπτών, όσο και στους τραπεζικούς ισολογισμούς.
Πεποίθηση όλων είναι πως η εξέλιξη του φαινομένου των προβληματικών δανείων είναι αυτή που θα κρίνει το αύριο των τραπεζών, αφού μία νέα “έκρηξή” τους θα οδηγούσε σε τρομακτική επιδείνωση των οικονομικών τους στοιχείων. Σήμερα οι εκτιμήσεις τοποθετούν το αποκορύφωμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τέλος του 2014, ή το πολύ στο πρώτο εξάμηνο του 2015, ανάλογα πάντα με την πορεία της οικονομίας. Το ποσοστό των NPLs εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 38%, από 33% σήμερα. Επομένως, στην περίπτωση που τα προβληματικά δάνεια “ξεφύγουν” θα προκύψουν νέες κεφαλαιακές ανάγκες.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, ο Συνήγορος του Καταναλωτή και επιμέρους καταναλωτικές οργανώσεις τάσσονται υπέρ της αυξημένης νομικής ισχύος του Κώδικα. Όμως το θέμα είναι εξαιρετικά σύνθετο με προεκτάσεις που “αγγίζουν” από το ζήτημα της πλήρους απελευθέρωσης των πλειστηριασμών μέχρι τα εργαλεία πίεσης που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες.
Η βασική ιδέα του Κώδικα είναι να δώσει το δικαίωμα στις τράπεζες να ελέγξουν στο μέγιστο βαθμό τον δανειολήπτη (κυρίως τακτική άντληση οικονομικών στοιχείων και περιουσιακής κατάστασης) με σκοπό να εντοπιστούν όσοι μπορούν να πληρώσουν και δεν το κάνουν εκμεταλλευόμενοι την κρίση ή τον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Παράλληλα, στόχος είναι να προστατευτούν οι δανειολήπτες που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να βρεθεί η βέλτιστη δυνατή λύση που θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Το συγκεκριμένο σημείο χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, κυρίως σε ότι αφορά τον καθορισμό των δαπανών που τελικώς θα συμπεριληφθούν στις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης».
Το πόσο εφικτό είναι να λειτουργήσει ομαλά και χωρίς… παρατράγουδα το όλο σχέδιο θα φανεί από τις λεπτομέρειες που εντέλει θα συνθέσουν τον τρόπο ρύθμισης των οφειλών (συνεργάσιμος δανειολήπτης, εύλογες δαπάνες διαβίωσης) και τα τυχόν “ψιλά γράμματα” του νέου πλαισίου.