Παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις, που δίνονταν όλο το προηγούμενο διάστημα, τελικώς, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες δεν απέφυγαν τα χειρότερα. Η αμερικανική ελεγκτική εταιρία BlackRock, που κάνει φύλλο – φτερό τα χαρτοφυλάκια τους από τα μέσα Σεπτεμβρίου, στη σχετική έκθεση που ετοιμάζει, λαμβάνει υπόψη τα χειρότερα σενάρια για το παρόν και το μέλλον του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος και της ελληνικής οικονομίας, γενικότερα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι προβλέψεις που θα χρειασθεί να κάνουν στο τέλος της ημέρας οι διοικήσεις των “4” θα είναι… ανάλογες.
Το γεγονός επιβεβαίωσε την Τρίτη το απόγευμα, στη συνάντηση που είχαν, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιώργος Προβόπουλος, απευθυνόμενος σε κορυφαία στελέχη των ενδιαφερόμενων ομίλων. Και όπως είναι φυσικό, η επιβεβαίωση της σχετικής είδησης, που “κυκλοφορούσε” εδώ και μερικά 24ωρα, προκάλεσε… σεισμό στις τάξεις των τραπεζιτών. Οι τελευταίοι, όπως έλεγαν ακόμα και λίγες ώρες πριν μπουν στη συνάντηση, δεν περίμεναν βεβαίως ότι θα εφαρμοζόταν το θετικό, σενάριο, αλλά ήλπιζαν στο “συμβιβαστικό”, που λάμβανε υπόψη την πρόοδο που έχει γίνει σε βασικούς δημοσιονομικούς στόχους και στη μεγάλη προσαρμογή που έχει γίνει στην ελληνική οικονομία, την τελευταία τετραετία. Η BlackRock, ωστόσο, προτίμησε το λεγόμενο “καταστροφικό”. Και όπως ήταν φυσικό, το γεγονός προκάλεσε τον ανάλογο πάταγο.
Κι επειδή ενός κακού μύρια έπονται, η δεύτερη ανακοίνωση που έγινε στους εμπορικούς τραπεζίτες και κυριολεκτικά τους άφησε άναυδους, ήταν αυτή που αφορούσε στην ρευστοποίηση των περιουσιακών τους στοιχείων. Στο πλαίσιο αυτό τους γνωστοποιήθηκε ότι θα τους ανακοινωθούν συγκεκριμένες ημερομηνίες – προθεσμίες, εντός των οποίων θα πρέπει να γίνουν οι πωλήσεις των θυγατρικών τους! Τη σκληρή γραμμή επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού και είναι απότοκη της πρόσφατης επίσκεψης του αναπληρωτή διευθυντή της στην Αθήνα, στα τέλη του Σεπτεμβρίου.
Εννοείται δε ότι έχει και την έγκριση του ίδιου του επικεφαλής της, Χοακίμ Αλμούνια. Εννοείται επίσης ότι η ελληνική πλευρά στο άκουσμα αυτής της εξέλιξης “επαναστάτησε”. Ωστόσο, όπως τους ξεκαθαρίστηκε αρμοδίως, “δεν υπάρχουν περιθώρια αντίδρασης”. Και κάπου εκεί, η συζήτηση αναφορικά με αυτό το θέμα, έκλεισε.
Αντιθέτως, άνοιξε ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο και αυτό έχει να κάνει με τις χρηματοδοτήσεις των επιχειρήσεων. Η πίεση που ασκείται στο τραπεζικό σύστημα είναι μεγάλη και ουσιαστικά καλείται να “στραγγίξει” τα όποια αποθέματα του, για να στηρίξει όπως μπορεί ό,τι απέμεινε από το ελληνικό επιχειρείν. Οι τραπεζίτες απαντούν κατ΄ αρχάς στη λογική του “κάνουν ό,τι μπορούν”, αλλά σπεύδουν να διευκρινίσουν και κάτι άκομα: Οτι έφτασε η ώρα και οι Έλληνες επιχειρηματίες να βάλουν το χέρι στην τσέπη τους και να στηρίξουν τις παραπαίουσες εταιρίες τους με ίδια κεφάλαια. Αφήνοντας να εννοηθεί ότι ακόμα και μεγάλα “ονόματα”, τα οποία φέρονται να είναι σε εξαιρετικά δυσχερή θέση, διαθέτουν προσωπικές περιουσίες, οι οποίες εξακολουθούν να είναι ανέγγιχτες.
Αναφέρεται δε με νόημα ότι η ελβετική Credit Suisse έφτασε στο σημείο να ανεβάσει το κατώτατο ποσό διαχείρισης του private banking της στο 1 εκατ. ευρώ. Κι αυτό εξαιτίας των ποσών που έφυγαν τα τελευταία 3 χρόνια κυρίως από Ελλάδα και Γερμανία. Από την μεν πρώτη για λόγους… ασφάλειας, από την δε δεύτερη για φορολογικούς λόγους. Σε κάθε περίπτωση, το κόστος διαχείρισης ανέβηκε τόσο πολύ, που οι Ελβετοί αποφάσισαν να βάλουν τόσο ψηλά τον πήχη. Κοινή είναι η αίσθηση ότι μεγάλο μέρος αυτών των κεφαλαίων θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στην ενίσχυση του επιχειρείν στην Ελλάδα, απ΄ όπου και έφυγαν αυτά τα λεφτά.
«Ας ρίξουν τα λεφτά τους στις επιχειρήσεις τους» είναι το μήνυμα, το οποίο θα περάσει από εδώ και στο εξής. Ενώ θα διερευνηθούν συγκεκριμένες περιπτώσεις όσων ενώ δανειοδοτήθηκαν, μέσα στην κρίση, εκφράζονται υπόνοιες ότι μέρος των χρημάτων που πήραν δεν “πήγαν” εκεί που έπρεπε (σσ δηλαδή σε επενδύσεις), αλλά χάθηκαν προς άγνωστες κατευθύνσεις. Και ο νοών νοείτω, όπως λέγεται χαρακτηριστικά…