Μέχρι χθες τον αριθμό «πέντε» σ’ ό,τι αφορά το ρυθμό συρρίκνωσης του ΑΕΠ της Ελλάδας φέτος τον συναντούσε κανείς ως πρόβλεψη μόνο στα… ψιλά γράμματα διαφόρων οικονομικών εκθέσεων και δημοσίων ή κατ’ ιδίαν ομιλιών επιφανών οικονομολόγων της χώρας.
Μετά την δημοσίευση, όμως, της τριμηνιαίας έκθεσης ενός εκ των δύο μεγάλων οικονομικών ινστιτούτων της χώρας, του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), σύμφωνα με την οποία η ύφεση στην Ελλάδα θα κυμανθεί γύρω στο 5%, αυτός ο αριθμός δεν θα θεωρείται πλέον… ταμπού για κανένα.
Ειδικά, μάλιστα, όταν τον ακούει κανείς από τα χείλη του ανθρώπου εκείνου που θα αναλάβει τον ερχόμενο Σεπτέμβρη τη θέση του γενικού διευθυντή του εν λόγω ιδρύματος την οποία πριν λίγο καιρό κρατούσε και μάλιστα επί μακρόν ο νυν υπουργός Οικονομικών, κ. Γιάννης Στουρνάρας.
Ο επερχόμενος γενικός διευθυντής λέγεται Νίκος Βέττας, είναι καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην ΑΣΟΕΕ) και θα πρέπει να συμβάλλει κατά τον καλύτερο τρόπο πρώτα, απ’ όλα στην παράδοση του πρώτου draft της έκθεσης για ένα Εθνικό σχέδιο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας στον ίδιο τον Πρωθυπουργό, σε μόλις δυόμισι-τρεις μήνες από τώρα. Το τελικό draft θα πρέπει να παραδοθεί έως το τέλος του χρόνου με ευθύνη του ΚΕΠΕ και σε συνεργασία των εμπειρογνωμόνων του ΙΟΒΕ, των μεγάλων ελληνικών τραπεζών κ.ά.
Οι «λεπτομέρειες» σε σχέση με αυτή την έκθεση «δεν έχουν διευθετηθεί» δήλωσε ο κ. Βέττας.
Πάντως υπάρχει σίγουρα και μια άλλη λεπτομέρεια στη χθεσινή ομιλία του κ. Βέττα κατά την παρουσίαση της εν λόγω έκθεσης του ΙΟΕΒ, η οποία δεν… διευθετήθηκε. Τουλάχιστον δημοσίως. Συγκεκριμένα το ότι δεν ακούστηκε καμία ακριβής πρόβλεψη για το 2014, παρά μόνο πως η επιδείνωση των προβλέψεων για την ύφεση το 2013 (5% έναντι 4,6%) «δείχνει το τι θα πρέπει να περιμένουμε την επόμενη χρονιά».
Τι πρέπει να περιμένουμε, λοιπόν;
Μιλώντας στο Capital.gr σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα άλλο κορυφαίο στέλεχος του ΙΟΒΕ, το οποίο θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του, ανέφερε πως η επί τα χείρω αναθεώρηση που έκανε πρόσφατα στις εκτιμήσεις της η ΕΛΣΤΑΤ για την ύφεση κατά τους πρώτους τρεις μήνες της τρέχουσας χρονιάς (5,6% αντί 5,3%) δεν θα είναι μάλλον η τελευταία και ότι μέχρι το Σεπτέμβρη, οπότε αναμένεται και η Eurostat, να δώσει τα δικά της νούμερα, θα πρέπει να περιμένουμε και άλλη προς την ίδια αρνητική κατεύθυνση…
Η ίδια πηγή σημείωσε με έμφαση την «παράδοξη» αύξηση των αποθεμάτων των επιχειρήσεων κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2012 και το πρώτο του 2013, στην οποία, μαζί με την πτώση των εισαγωγών, οφείλεται το γεγονός ότι δεν έχουμε ύφεση… 7% φέτος, όπως και πέρσι.
Η αύξηση των αποθεμάτων είναι δυσανάλογα μεγάλη σε σχέση με την μεγάλη μείωση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου (-11,5%), ενώ δεν έχει παρατηρηθεί κάποια γενικευμένη τάση στις επιχειρήσεις να «υπερπαράγουν» τώρα αναμένοντας καλύτερες (ή χειρότερες) μέρες αργότερα. Στο ίδιο συμπέρασμα συντείνουν τα αρνητικά μαντάτα από το δείκτη βιομηχανικής παραγωγής και προπαντός από το δείκτη τζίρου της βιομηχανίας στην εσωτερική αγορά.
Η έστω και μερική επαλήθευση ενός σεναρίου αισθητά βαθύτερης ύφεσης από την αναμενόμενη θα σήμαινε πρακτικά εκτροπή της «επιτυχούς» έως τώρα δημοσιονομικής προσαρμογής. Αρκεί να θυμίσουμε πως σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ τον περασμένο Δεκέμβριο αρκούσε λίγο-πολύ μία απόκλιση της τάξεως του1 % στις προβλέψεις για την ύφεση φέτος για να γίνει το ελληνικό δημόσιο χρέος (συγκεκριμένα αν έχουμε ύφεση φέτος 5,2% αντί 4,2%) μη – βιώσιμο…
Κατά τ’ άλλα πάντως στον ΙΟΒΕ επιμένουν πως το 2014 θα είναι έτος οικονομικής «στασιμότητας» αποφεύγοντας διακριτικά να υιοθετήσουν όρους όπως «ανάκαμψη». Από την άλλη μεριά, εκτιμούν πως όσο παρακάτω πάει το ΑΕΠ φέτος, τόσο πιο αισθητή μπορεί να είναι του χρόνου οποιαδήποτε οικονομική αναθέρμανση.
Ο κ. Βέττας, όμως, σημείωσε πως στο ερώτημα «αν έχει αλλάξει η ελληνική οικονομία τόσο ώστε να μην ζήσει ξανά τα ίδια με το παρελθόν» (σ.σ. μεγάλο δημοσιονομικό και εξωτερικό έλλειμμα), η απάντηση είναι «όχι». Γι’ αυτό χρειάζεται ένα «σαφές στίγμα» για το προχώρημα των μεταρρυθμίσεων και όχι η τήρηση της δημοσιονομικής αυστηρότητας «κατά γράμμα». Με αυτούς τους όρους, θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να ζητήσει από την τρόικα τη «σταδιακή απάλειψη» του χρέους.