Μαγική εικόνα! Κρατική τράπεζα προτρέπει τους καταθέτες να μην πάρουν τα λεφτά τους, αλλά ο διοικητής της βγάζει τα δικά του στο εξωτερικό.
Κατ’ αρχάς διάφοροι κακόπιστοι οφείλουν μια συγγνώμη στον συγκεκριμένο διοικητή – τον αδίκησαν. Τα εκατομμύρια που έβγαλε στο εξωτερικό ήταν οκτώ και όχι δέκα, όπως έλεγαν. Και ήταν φορολογημένα, νόμιμα και για καλό σκοπό – μια αγορά ή κάτι τέτοιο.
Αλλά το θέμα εν προκειμένω δεν είναι ότι ένας διορισμένος αξιωματούχος του τραπεζικού συστήματος έστειλε τις ογκώδεις καταθέσεις του στην Εσπερία. Ενδεχομένως δεν είναι καν αδίκημα. Αυτό που τρομάζει είναι ότι αυτή η υπόθεση θα μπορούσε να τινάξει τη χώρα στον αέρα. Υπερβολή; Καθόλου.
Αν είχε κοινοποιηθεί αυτή η πληροφορία σε μια δεδομένη χρονική στιγμή από μόνη της θα δημιουργούσε πανικό στους καταθέτες. Ο καθένας θα σκεφτόταν ότι για να κάνει τέτοιες κινήσεις κάποιος που εκ της θέσεώς του κάτι ξέρει υπάρχει κίνδυνος. Οπότε, ο σώζων εαυτόν σωθήτω. Και αν έφευγαν μαζικά οι καταθέσεις από τις τράπεζες εκείνη τη στιγμή, καλύτερα να μην ξέρουμε τι θα επακολουθούσε.
Άρα, το πρόβλημα δεν είναι η ενδεχόμενη ποινική ευθύνη αν τα λεφτά δεν βγήκαν νόμιμα. Ούτε η ηθική καταδίκη αν όλα ήταν τυπικά εντάξει. Είναι ότι, ενώ ο συγκεκριμένος διοικητής εξασφάλιζε τα λεφτά του, ταυτόχρονα παρέμενε επικεφαλής της τράπεζας. Θα μπορούσε κάλλιστα να αποχωρήσει πρώτα.
Αλλά ας μην κρυβόμαστε πίσω από τον τραπεζίτη μας. Εδώ και χρόνια μια ολόκληρη κάστα – από άλλη άποψη: μια ολόκληρη γενιά – πολιτικών, κρατικών αξιωματούχων και λοιπών παραγόντων του δημόσιου βίου λειτουργεί με τον ίδιο κώδικα. «Κοιτάξτε το συμφέρον σας και τη σιγουριά σας» που έλεγε μια παλιά διαφήμιση.
Όταν πρόκειται για τον εαυτό τους, έχουν άλλα μέτρα και άλλα σταθμά. Δείχνουν ενδιαφέρον για τη δημόσια παιδεία αλλά συνήθως στέλνουν τα παιδιά τους στην ιδιωτική. Παίρνουν αποφάσεις για τα κρατικά νοσοκομεία αλλά δεν έχουν περάσει ούτε απέξω. Έχουν λόγο για τις συγκοινωνίες αλλά δεν τις χρησιμοποίησαν ποτέ. Δάσκαλε που δίδασκες…
Ορισμένοι κάνουν κήρυγμα λιτότητας αλλά ξοδεύουν για ένα γεύμα όσα πολλοί συνταξιούχοι παίρνουν σε έναν μήνα. Εκφράζουν τη λύπη τους για την αυξανόμενη ανεργία αλλά δεν έχουν μιλήσει ποτέ πρόσωπο με πρόσωπο με έναν άνεργο. Και οι ίδιοι έχουν λύσει το δικό τους πρόβλημα απασχόλησης, με κατ’ απονομήν και όχι κατ’ αξίαν δημόσιες θέσεις.
Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία προσώπων με διακομματική προέλευση αλλά με κοινό χαρακτηριστικό ότι σταδιοδρομούν ακολουθώντας το δόγμα του αμερικανού δικηγόρου Κλάρενς Ντάροου: «Είμαι φίλος των εργαζομένων – προτιμώ να είμαι φίλος τους παρά ένας από αυτούς».
[“Yποκρισίες”, του Γιώργου Λακόπουλου από την εφημερίδα Τα Νέα]