Aν κάποιος δεν ζούσε στην Ελλάδα και διάβαζε το κεφάλαιο της ετήσιας έκθεσης του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), που αναφέρεται στη μεταβολή των τιμών στην εγχώρια αγορά ακινήτων, θα έπρεπε να συμπεράνει ότι η τελευταία δεν έχει επηρεαστεί πολύ από την κρίση.
Αυτό μαρτυρά το γεγονός ότι οι δείκτες τιμών κατοικιών της ΤτΕ που βασίζονται σε στοιχεία των πιστωτικών ιδρυμάτων δείχνουν ότι οι τιμές μειώθηκαν 5,1% κατά μέσο όρο το 2011, 4,7% το 2010 και 3,7% το 2009.
Κοινώς, μειώθηκαν κατά 13% περίπου σωρευτικά την περίοδο 2009-2011, όσο δηλαδή περίπου το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας σε τιμές του 2005.
Εξυπακούεται ότι τα ανωτέρω στοιχεία δεν προέρχονται αποκλειστικά από συναλλαγές στην αγορά ακινήτων, ενώ οι τράπεζες έχουν ισχυρό κίνητρο να μην εμφανίζουν μεγάλες μειώσεις τιμών.
Όμως, οι επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων και οι υπόλοιποι από εμάς μέσω φίλων και γνωστών γνωρίζουν ότι η μέση μείωση των τιμών των κατοικιών είναι πολύ μεγαλύτερη, πιθανόν πολλαπλάσια, σε σχέση με τα στοιχεία της ΤτΕ, αν και υπάρχουν διαφοροποιήσεις από το ένα ακίνητο στο άλλο ακόμη και στην ίδια γεωγραφική περιοχή.
Είναι π.χ. γνωστό ότι οι τιμές των μικρών διαμερισμάτων έχουν επηρεαστεί λιγότερο από εκείνες των μεγάλων, που έχουν μεγαλύτερο συνολικό τίμημα για ευνόητους λόγους και δεν μπορούν να πουληθούν.
Είναι επίσης γνωστό από κτηματομεσίτες ότι οι τιμές αγοράς έχουν υποχωρήσει χαμηλότερα από τις αντικειμενικές τιμές σε αρκετές περιοχές της Αττικής και της περιφέρειας.
Οι ιστορίες με τα ακίνητα σε ακριβές περιοχές όπως η Εκάλη, η Μύκονος και άλλες, που δεν μπορούν να πουληθούν, παρότι προσφέρονται σε τιμές που είναι χαμηλότερες των αντικειμενικών, είναι γνωστές. Το ίδιο ισχύει και για άλλες πιο λαϊκές περιοχές.
Στο μνημόνιο ΙΙ υπάρχει όντως αναφορά στο θέμα, που κάνει λόγο για προσαρμογή των αγοραίων τιμών προς το επίπεδο των αντικειμενικών από τον επόμενο Ιούνιο.
Όμως, παραδόξως(;), η ΤτΕ μεταφράζει την ανωτέρω αναφορά του μνημονίου ΙΙ για προσαρμογή σε αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
Έτσι, αγνοεί επίσης τη δήλωση του κ. Σαμαρά, αρχηγού της Ν.Δ. -που πιθανόν θα είναι πρώτο κόμμα-, μετά τις μαραθώνιες διαβουλεύσεις των τριών πολιτικών αρχηγών με τον κ. Παπαδήμο πριν από την ψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης στη Βουλή τον Φεβρουάριο, ότι δεν θα υπάρξει αύξηση των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα.
Κάποιος ίσως ισχυριστεί ότι οι πολιτικοί λένε και ξελένε, και ασφαλώς έχει δίκιο. Όμως, όλοι κρίνονται από τις πράξεις τους.
Με την αγορά ακινήτων σε βαθιά ύφεση, η σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας μετά από 5 χρόνια συρρίκνωσης γίνεται πιο δύσκολη υπόθεση.
Και πώς να μην είναι όταν οι επενδύσεις σε κατοικίες αντιπροσωπεύουν το 1/5 των συνολικών ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου σήμερα έναντι 48% κατά μέσο όρο την περίοδο 2000-2006.
Θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η βαριά φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και τα επιπρόσθετα βάρη που θα προσθέσει τυχόν αύξηση των αντικειμενικών αξιών μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ κ.τ.λ. θα επιδεινώσουν την κατάσταση.
Αντί λοιπόν να τίθεται θέμα αύξησης των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα, θα έπρεπε οι ιθύνοντες να συζητάνε άλλες προτάσεις, όπως η μείωση των φόρων στις μεταβιβάσεις που ορθά προτείνει η ΤτΕ στην έκθεση του διοικητή.
Θα περίμενε επίσης κανείς το πάθημα με τις μεγάλες αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών που κατέληξαν σε στασιμότητα ή μείωση των φορολογικών εσόδων σε κάποιες περιπτώσεις να έχει γίνει μάθημα.
Όμως, δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, όπως φαίνεται από την επαναφορά της συζήτησης για το θέμα της αύξησης των αντικειμενικών αξιών.
Dr. Money