Η Τρόικα φαίνεται να συμφωνεί γενικώς να διατηρηθεί ο ιδιωτικός χαρακτήρας των ελληνικών Τραπεζών κι αυτό είναι προς το συμφέρον της ελληνικής οικονομίας για γνωστούς σε όλους λόγους. Όμως, αφού τα κεφάλαια τα χορηγεί το EFSF, δεν θα ήταν κακό, όπως αναφέρουν ορισμένοι παράγοντες, το Ταμείο να έχει την δυνατότητα διενέργειας διεθνούς διαγωνισμού για τις διοικήσεις των Τραπεζών. Άλλωστε, ο τελικός στόχος είναι η επαναγορά των μετοχών προκειμένου να διατηρηθεί ο ιδιωτικός χαρακτήρας των Τραπεζών και να επιτευχθούν έσοδα για το δημόσιο.
Η συγκεκριμένη πρόταση φαίνεται ότι έχει πέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται μεταξύ δανειστών, κυβέρνησης και τραπεζών για το κρίσιμο ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης, το οποίο αποδεικνύεται πιο σύνθετο σε σχέση με τους αρχικούς υπολογισμούς. Εξ ου και η εκ Κύπρου προχθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου, κατά την οποία η διαδικασία θα είναι έτοιμη στις 20 Απριλίου, αντίθετα προς τις πληροφορίες που έκαναν λόγο για συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τη Μεγάλη Τρίτη ή τη Μεγάλη Τετάρτη.
Χτες οι τράπεζες παρέδωσαν στην Τράπεζα της Ελλάδας τα επιχειρησιακά σχέδια που διαμορφώθηκαν με βάση τις υποδείξεις της κεντρικής τράπεζας, ύστερα από τα πορίσματα της BlackRock για την χρηματοοικονομική τους διάρθρωση, ενώ τις επόμενες ημέρες θα κορυφωθούν επαφές και διεργασίες.
Το σίγουρο είναι όλα τα «εργαλεία» θα χρησιμοποιηθούν για να βρουν κεφάλαια οι τράπεζες : ξένοι επενδυτές, δικαιώματα, υβριδικά ομόλογα, ενώ όσα περισσότερα αντλήσουν από την αγορά, τόσο το καλύτερο για όλους. Η πτώση του Τραπεζικού Δείκτη κατά 30% μέσα σ ένα μήνα αποτυπώνει με το πιο εύγλωττο τρόπο την πορεία της αγοράς από εδώ και πέρα, αφού ουδείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια, τις ζημιές από τις επισφάλειες ( Blackrock ) και τα ομόλογα οι τραπεζικές μετοχές βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση καθώς δεν γνωρίζουν πόσα κεφάλαια θα χρειαστούν.
Με την υπόθεση ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Στήριξης διαθέτει 20- 25 δισ. και υπάρχουν και 4,4 δισ. προνομιούχες τότε χρειάζονται κεφάλαια 25-30 δισ. ευρώ, ποσό τεράστιο για το οποίο και εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Τρόικας- ΤΧΣ- Τραπεζών. Το «στοίχημα» είναι μεγάλο διότι οι αυξήσεις κεφαλαίου πρέπει πάση δυνάμει να καλυφθούν γι αυτό έχουν πέσει στο τραπέζι- εκτός από την ίδια συμμετοχή- και 5 δικαιώματα ( warrants) και έκδοση ομολόγων Cocos ( Contigent Convertibles ).
Όμως, το ποτήρι δεν είναι μισοάδειο. Όπως επισημαίνει ο χρηματιστής κ. Λάμπρος Παπακωνσταντίνου της Virtus Partners το Ταμείο χρηματοπιστωτικής Στήριξης δεν θα αποκτήσει κοινές μετοχές, αλλά κοινές άνευ ψήφου. Αν γινόταν το πρώτο ουσιαστικά οι τιμές θα έτειναν προς το μηδέν και οι παλιοί μέτοχοι θα έφθαναν να έχουν ποσοστό 9% ( Σε παράδειγμα μιας τράπεζας με κεφαλαιοποίηση 500 εκατ. ευρώ και που χρειάζεται 5 δισ. ευρώ ) και το ταμείο θα κατείχε 91% , ενώ τώρα θα εκδοθούν μετοχές που δεν θα επηρεάζουν την τιμή στο ταμπλό.
Εδώ βρίσκεται και το «κόλπο» της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Επιπλέον, από την μια πλευρά το Ταμείο έχει κάποια χρήματα και όσα λιγότερα χρησιμοποιηθούν για τις τράπεζες, τόσο το καλύτερο για το χρέος. Με άλλα λόγια όσα περισσότερα χρήματα αντληθούν από την αγορά τόσο το καλύτερο για τους πολίτες και για την οικονομία ευρύτερα. Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες δεδομένων των συνθηκών δεν μπορούν να αντλήσουν πολλά κεφάλαια από την αγορά.
Τα εργαλεία για τις τράπεζες
Ποια, είναι τα «εργαλεία», όμως, που διαθέτει το Ταμείο;
Στο παράδειγμα της προηγούμενης Τράπεζας η οποία χρειάζεται 5 δισ. ευρώ κεφάλαια, το πρώτο που χρειάζεται είναι ο συντελεστής επάρκειας ιδίων κεφαλαίων πρέπει να φθάνει στο 9% και αργότερα πρέπει να φθάνει στο 10%.
Σύμφωνα με την βασική παράμετρο, οι βασικοί μέτοχοι χρειάζεται να τοποθετήσουν το 10% ή έως και 12,5%. Πρακτικά, η προαναφερόμενη Τράπεζα χρειάζεται να αντλήσει 500 έως 625 εκατ. ευρώ. Το ΤΧΣ από την άλλη θα βάλει 4,5 δισ. ευρώ.
Το δεύτερο εργαλείο είναι τα δικαιώματα επί των μετοχών ( Warrants ) μέσω των οποίων το Ταμείο θα έχει το δικαίωμα να αγοράσει άλλες 5 μετοχές, όπως αναφέρουν ασφαλείς πληροφορίες. Εάν λοιπόν η αύξηση κεφαλαίου γίνει στο 0,50 ευρώ με τιμή μετοχής 1 ευρώ στο ταμπλό τότε, το Ταμείο θα έχει το δικαίωμα να πάρει στην ίδια τιμή 0,50 άλλες 5 μετοχές. Η Τράπεζα θα έχει την δυνατότητα να επαναγοράσει μελλοντικά τα δικαιώματα καταβάλλοντας το ποσό των 0,50*5 συν τους τόκους για όση περίοδο υπάρχουν τα δικαιώματα. Ουσιαστικά, το Δημόσιο θα πληρωθεί 20-30% ακριβότερα από την τιμή που θα έχει καταβάλλει. Εδώ βρίσκεται το δεύτερο κλειδί διότι οι τράπεζες ουσιαστικά δεν θα έχουν τα κεφάλαια και μαθηματικά δεν βγαίνουν τα νούμερα γι αυτό χρειάζονται μια συνδυαστική αύξηση με ίδια συμμετοχή, warrants και Cocos. Σημασία έχει τι ποσοστό θα αντιπροσωπεύουν τα warrants και αν θα ισχύει και για τους μικρομετόχους το δικαίωμα να αποκτήσουν δικαιώματα στην ίδια τιμή, όπως και η τράπεζα.
Τρίτο εργαλείο είναι τα περιβόητα Cocos ( πρόκειται για υβριδικά ομόλογα με τόκο μετατρέψιμα σε μετοχές ) τα οποία θα μπορούν να εκδίδουν οι τράπεζες όταν πέφτει ο δείκτης επάρκειας ίδιων κεφαλαίων. Αν λ. χ η Τράπεζα έχει δείκτη 7,5% τότε θα μπορεί να εκδώσει ομόλογα για να καλύψει την διαφορά. Οι Τραπεζίτες έχουν ζητήσει τα Cocos να αποτελούν το 30% της ανακεφαλαιοποίησης έναντι 15% που εξετάζει η Τρόικα και το ΤΧΣ. Σημασία έχει και ο τόκος.