Στα πέντε χρόνια επεκτείνεται η εκπαραθύρωση του Δημοσίου από το δικαίωμα ψήφου στα Διοικητικά Συμβούλια των τραπεζών που στήνονται στα πόδια τους με, τουλάχιστον, 30 δισ. ευρώ από τους μισθούς και τις συντάξεις των πολιτών. Το ύψος της ζημίας που θα εμφανίσουν δεν έχει ακόμα καταγραφεί, καθώς δεν έχουν υπολογιστεί τα κόκκινα δάνεια που ανακάλυψε η αμερικανική BlackRock στα χαρτοφυλάκιά τους. Αμφίβολο παραμένει ακόμα αν στην επόμενη πενταετία εμφανίσουν την κερδοφορία που απαιτείται για να επαναγοράσουν τις μετοχές που θα διακρατεί το Ελληνικό Δημόσιο χωρίς δικαίωμα παρέμβασης.
Ουσιαστικά, οι τραπεζίτες κατόρθωσαν να αποφύγουν την κρατικοποίηση, ωστόσο το εγχείρημα διάσωσής τους περιέχει υψηλό ρίσκο και εξαρτάται από πληθώρα παραγόντων, όπως η διάθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), η εγρήγορση των ιδιωτών μετόχων, οι αποφάσεις της Ε.Ε. για τον δανεισμό της χώρας και η εξέλιξη των εργασιών τους σε περίοδο βαθιάς ύφεσης.
Το μέσο σταθμικό επιτόκιο των νέων τίτλων ορίστηκε στο 3,6% (από 4,8% που είναι το μέσο επιτόκιο των υφιστάμενων ομολόγων), ενώ για τα νέα ομόλογα λήξεως έως το 2020 το επιτόκιο θα ξεκινά από το 3%, ικανοποιώντας στο ακέραιο τη σχετική απαίτηση Γερμανίας και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Στο “κούρεμα” εντάσσονται και τα τραπεζικά δάνεια, ύψους 11 δισ. ευρώ, που έχουν λάβει Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί (ΔΕΚΟ), ενώ εξαιρούνται τα ομόλογα που έχουν αγοράσει μικροεπενδυτές μέχρι το ποσό των 100.000 ευρώ. Οι ιδιώτες αυτής της κατηγορίας δεν θα πάρουν φυσικά και την απόδοση που τους έταζαν όταν τα αγόραζαν. Κεντρικός στόχος του PSI είναι η μείωση του δημοσίου χρέους κατά 100 δισ. ευρώ, στόχος που επιτυγχάνεται με τη διαγραφή του 50% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων, αξίας 206 δισ. ευρώ. Στους κατόχους των συγκεκριμένων τίτλων θα δοθούν νέα ομόλογα στο 35% της ονομαστικής αξίας των αρχικών ομολόγων και το 15% σε μετρητά.
Για να κάνουν την παραπάνω υποχώρηση σε σχέση με τις αρχικές θέσεις τους, οι ιδιώτες, εκπροσωπούμενοι από το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), διασφάλισαν ότι στα νέα ομόλογα θα υπάρξει ρήτρα ανάπτυξης, η οποία θα τους επιτρέπει να λάβουν ελαφρά αυξημένο επιτόκιο, αν το ΑΕΠ της χώρας μας αναπτυχθεί τα επόμενα χρόνια με ρυθμούς μεγαλύτερους από ό,τι προβλέπεται. Επιπλέον, οι ιδιώτες ομολογιούχοι απέσπασαν την υπόσχεση του επίσημου τομέα (Ε.Ε. – ΕΚΤ – ΔΝΤ) να συνεισφέρει στην κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού των 15-20 δισ. ευρώ το οποίο είχε εντοπίσει το ΔΝΤ για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους μας ακόμα και μετά το «κούρεμα».
Φυσικά, η συμφωνία δεν είναι άμεσα εκτελεστή, καθώς απομένει ο κρίσιμος δεύτερος γύρος, στη διάρκεια του οποίου θα πρέπει η συμφωνία να «μεταφραστεί» σε πράξεις. Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι όχι μόνο η απρόσκοπτη υλοποίηση του νέου δανειακού προγράμματος προς την Ελλάδα, αλλά και η σχεδόν καθολική συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών μας στην εθελοντική ανταλλαγή των ομολόγων (PSI). Υποτίθεται ότι θα πρέπει να υπερπηδηθεί ο κίνδυνος πιστωτικού γεγονότος που θα πυροδοτούσε την ενεργοποίηση των ασφαλίστρων έναντι κινδύνου χρεωκοπίας (CDS).
Στα επιτελεία των τραπεζών υπάρχουν πολλές σκέψεις και κάποιες από αυτές προετοιμάζουν την κεφαλαιακή τους ενίσχυση. Η Eurobank, για παράδειγμα, ανακοίνωσε την επαναγορά τίτλων μειωμένης εξασφάλισης και υβριδικών τίτλων συνολικής ονομαστικής αξίας 882,2 εκατ. ευρώ, ώστε σε πρώτη φάση να αντλήσει περί τα 300 εκατ. ευρώ, ανεξαρτήτως από το αν επανεμφανισθεί το σενάριο συγχώνευσής της με την Alpha Bank.
Διάφορα εναλλακτικά σενάρια αντιμετώπισης των κεφαλαιακών αναγκών (π.χ. αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, συγχώνευση οργανισμών, διαχείριση στοιχείων ενεργητικού) εξετάζει και η διοίκηση της ATEbank, αν και ο βασικός της μέτοχος -το Δημόσιο- τρέχει και δεν φτάνει αυτή την περίοδο, ενώ σιγήν ιχθύος τηρούν Εθνική και Πειραιώς.
www.avgi.gr