Έκκληση στους κοινωνικούς εταίρους να καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια και να ολοκληρώσουν άμεσα, μέχρι τέλος Ιανουαρίου, τις διαπραγματεύσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και την ενίσχυση της απασχόλησης, απηύθυνε ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος κατά τις…
διαδοχικές συναντήσεις που είχε μαζί τους, την Τετάρτη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Περιγράφοντας -όπως τόνισε- «χωρίς ωραιοποιήσεις» την πραγματικότητα ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι αποφάσεις των εταίρων θα παίξουν ρόλο στην αξιολόγηση της οικονομίας και θα επηρεάσουν την χρηματοδότηση της χώρας.
«Χωρίς τη συμφωνία με την τρόικα και την παρεπόμενη χρηματοδότηση, η Ελλάδα τον Μάρτιο αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο άτακτης χρεοκοπίας. Επομένως από τις πράξεις και τις αποφάσεις μας κατά τις επόμενες εβδομάδες, θα κριθούν τα πάντα» υπογράμμισε ο Λ.Παπαδήμος.
Ο πρωθυπουργός δεν ανέλαβε καμία δέσμευση για τη στάση της κυβέρνησης στο θέμα των μισθών, ωστόσο ενδεικτική μπορεί να θεωρηθεί η επισήμανσή του ότι «δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε. Δεν μπορούμε να ξεκινάμε το διάλογο από τη βάση δεδομένων και αμετακίνητων κεκτημένων, διότι αύριο κινδυνεύουμε να μην έχουμε τίποτα».
»Εάν δεν κάνουμε τις αναγκαίες προσαρμογές, είναι δεδομένο ότι δεν μπορούμε να αναμένουμε ότι τα άλλα κράτη της ΕΕ και οι διεθνείς οργανισμοί θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούν μια χώρα που δεν προσαρμόζεται στην πραγματικότητα και δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματά της. Εάν αυτό συμβεί, εάν η χρηματοδότηση των εταίρων μας διακοπεί, τότε οι επιπτώσεις θα είναι πραγματικά τραγικές για τα εισοδήματα των εργαζομένων, και η ανεργία θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο».
Εν συνεχεία ο πρωθυπουργός έγινε ακόμη πιο ξεκάθαρος ως προς το αποτέλεσμα που προσδοκά προκειμένου να ικανοποιηθεί και η τρόικα από τις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων.
«Εάν θέλουμε να διασφαλίσουμε τα πιο σημαντικά κεκτημένα -την συμμετοχή μας σε ένα ισχυρό νόμισμα, το ευρώ, την αποφυγή της μαζικής, κατακόρυφης υποτίμησης των εισοδημάτων που μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και έξοδος από το ευρώ θα συνεπάγονταν. Εάν θέλουμε να εξασφαλίσουμε τα πιο σημαντικά κεκτημένα της χώρας μας, τότε πρέπει να δεχτούμε μια μείωση των εισοδημάτων βραχυπρόθεσμα, στο βαθμό που είναι αναγκαία για την ανάκτηση ανταγωνιστικότητας, και για την δημιουργία πρόσφορων συνθηκών για την αύξηση της απασχόλησης και της οικονομικής δραστηριότητας».
» […] Θα χρειαστεί να δεχτούμε περιορισμένες θυσίες για να αποτρέψουμε μια καταστροφική έκβαση, να δώσουμε λίγα προκειμένου να μην χάσουμε τα πολλά».
Στο ίδιο πνεύμα, σε άλλο σημείο της εισήγησής του, τόνισε «μέσα στις αμέσως επόμενες εβδομάδες θα έχουμε την αποτίμηση των εταίρων μας για το αν μπορούν να εξακολουθούν να στηρίζουν την οικονομία μας. Υπάρχει ισχυρός σκεπτικισμός ως προς την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε σχέση με την έκταση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε. Εάν δεν κάνουμε σημαντικά βήματα, εάν δεν κερδίσουμε τις εντυπώσεις, η αξιολόγηση των εταίρων και της τρόικα δεν θα είναι θετική».
«Δεν εκβιάζω, δεν τρομοκρατώ»
Σε μια προσπάθεια δε να προλάβει τις αντιδράσεις που θα προκαλέσει με τις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός έσπευσε να τονίσει: «Αυτά δεν συνιστούν εκβιασμό, ούτε ψευδή διλήμματα, ούτε επιχείρηση τρομοκράτησης της κοινής γνώμης, όπως ορισμένοι ενδεχομένως να σπεύσουν να πουν. Αυτά είναι χωρίς ωραιοποιήσεις η πραγματικότητα.»
»Και οφείλω να εκθέσω ενώπιόν σας την πραγματική κατάσταση της χώρας, όσο οδυνηρή κι αν είναι η περιγραφή της. Και έχω επίσης την υποχρέωση να πω ότι οι προσαρμογές που πρέπει να γίνουν δεν είναι μόνο αναγκαίες για να πάρουμε την επόμενη δόση της χρηματοδότησης, αλλά για να ανορθώσουμε την οικονομία μας αποκαθιστώντας την χαμένη ανταγωνιστικότητα και επιτυγχάνοντας τη δημοσιονομική εξυγίανση. Μόνο έτσι διαθέτουμε ελπίδα οικονομικής ανάκαμψης».
Μαχαίρι σε όλα επιθυμεί η τρόικα
Διαψεύδοντας παλαιότερες δηλώσεις αξιωματούχων της κυβέρνησης για το τι απαιτεί και τι θέτει στο τραπέζι η τρόικα, ο Λ.Παπαδήμος είπε ότι όλα για τους δανειστές είναι ανοιχτά: κατώτατος μισθός, 13ος και 14ος μισθός, μισθολογικές ωριμάνσεις.
Ειδικότερα περιγράφοντας ανάγλυφα τις απαιτήσεις της τρόικας είπε: «Οι διεθνείς οργανισμοί και οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν θέσει σειρά θεμάτων προς επανεξέταση στα πλαίσια του κοινωνικού διαλόγου, προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και να ενισχυθεί η απασχόληση.»
» Μεταξύ των θεμάτων αυτών είναι και ο ελάχιστος μισθός, είναι ο 13ος – 14ος μισθός, είναι οι αυτόματες ωριμάνσεις, που συνιστούν ετήσιες αυξήσεις ανεξάρτητες από την παραγωγικότητα και τις άλλες συνθήκες της οικονομίας, που οδηγούν σε σωρευτική διάβρωση της ανταγωνιστικότητας.
» Είναι επίσης διάφορες κανονιστικές ρυθμίσεις που επηρεάζουν αρνητικά την ανταγωνιστικότητα. Εάν δεν κάνουμε σημαντικά βήματα, εάν δεν κερδίσουμε τις εντυπώσεις, η αξιολόγηση των εταίρων και της τρόικα δεν θα είναι θετική».
Φταίνε οι μισθοί για την χαμένη ανταγωνιστικότητα;
«Η λειτουργία της αγοράς εργασίας και η σχέση με τις ανταγωνίστριες οικονομίες είναι καθοριστικοί παράγοντες. Κατά τη δεκαετία από την εισαγωγή του ευρώ έως το 2010, η ελληνική οικονομία υπέστη απώλεια ανταγωνιστικότητας της τάξεως του 25% σε σχέση με τις πιο ανταγωνιστικές χώρες της Ευρωζώνης» είπε ο κ. Παπαδήμος.
Ωστόσο παραδέχθηκε ότι η ανταγωνιστικότητα δεν είναι συνάρτηση ενός μόνο παράγοντα. «Εξαρτάται από το εργασιακό κόστος, τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, το φορολογικό σύστημα, τη βελτίωση των υποδομών, την λειτουργία της δικαιοσύνης, την πάταξη της διαφθοράς, τα επίπεδα της παραγωγικότητας, την ποιότητα των προϊόντων και υπηρεσιών».
»Σε όλους αυτούς τους τομείς επιχειρούμε αλλαγές, ώστε αφενός να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των δυνάμεων που δρουν σήμερα στην οικονομία, και αφετέρου να προσελκυστούν νέες επενδύσεις, που θα φέρουν θέσεις εργασίας. Δεν είναι μόνο το κόστος εργασίας καθοριστικός παράγοντας ανταγωνιστικότητας. Αλλά είναι και το κόστος εργασίας».
Ενδεικτικό βεβαίως της επιτυχίας των αλλαγών που επιχειρούνται στους άλλους καθοριστικούς για την ανταγωνιστικότητα τομείς μπορεί να θεωρηθεί η δριμύτητα της επίθεσης που δέχεται η αγορά εργασίας και οι εργασιακές σχέσεις τα τελευταία μνημονιακά χρόνια.
Να αναλάβουν οι εταίροι τις ευθύνες τους
Αναφερόμενος στις συλλογικές συμβάσεις ο πρωθυπουργός είπε: «οι αποφάσεις που αφορούν συλλογικές συμβάσεις πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους όχι μόνο τα οφέλη για τους εργαζόμενους αλλά και τις επιπτώσεις για όσους δεν έχουν δουλειά.»
»Μεγάλο πρόβλημα της οικονομίας μας είναι το πολύ μεγάλο ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων και των νέων ανέργων. Το πρόβλημα αυτό συνδέεται με κανονιστικές ακαμψίες και δυσκολίες εισόδου στην αγορά εργασίας, συνδέεται επίσης με το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος της εργασίας».
Εν συνεχεία ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα του κοινωνικού διαλόγου.
«Το χρονοδιάγραμμα του κοινωνικού διαλόγου είναι ιδιαίτερα φιλόδοξο καθώς οι συνθήκες είναι εξαιρετικά πιεστικές. Πρέπει οι διαδικασίες να ολοκληρωθούν ως το τέλος του μήνα Ιανουαρίου. Και τούτο διότι το αποτέλεσμά τους θα ληφθεί υπόψη για να αξιολογηθούν οι επιδόσεις της οικονομίας, οι οποίες θα επηρεάσουν τη χρηματοδότηση της χώρας. Δεν έχουμε λοιπόν την πολυτέλεια για παρατεταμένες συλλογικές διαπραγματεύσεις. Πρέπει να ολοκληρωθούν πολύ σύντομα».
Καταλήγοντας ο πρωθυπουργός τόνισε: «στον κοινωνικό διάλογο που ανοίγει, οι εταίροι πρέπει να δείξουν πνεύμα συνεννόησης και συνεργασίας».
«Ο επιχειρηματικός κλάδος να αναλάβει τις υποχρεώσεις του, με πνεύμα κοινωνικής ευθύνης και διασφάλισης θέσεων εργασίας. Τα συνδικάτα να προσαρμόσουν τα αιτήματά τους σε αυτή την δύσκολη συγκυρία υψηλής ανεργίας, προστατεύοντας το αγαθό της κοινωνικής και εργασιακής ειρήνης, που αποτελεί προϋπόθεση για επενδύσεις και δημιουργία θέσεων εργασίας.»
»Οι συνθήκες επιτάσσουν μια μεγάλη κοινωνική συμφωνία, με άξονες την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση. Τέτοιες μεγάλες κοινωνικές συμφωνίες έχουν γίνει σε πολλές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, οι Σκανδιναβικές χώρες. Γενναίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με τη συναίνεση των συνδικάτων, από τις οποίες η οικονομία κέρδισε σε ανάπτυξη και οι εργαζόμενοι ανταμείφθηκαν με σημαντική μείωση της ανεργίας και μεταγενέστερη αύξηση των εισοδημάτων. Από αυτές τις κοινωνικές συμφωνίες κέρδισαν όλοι».