Μετά την αβεβαιότητα στην αγορά εξαιτίας των καθυστερήσεων στην αξιολόγηση, μία νέα επιβαρυντική παράμετρος αναδύεται στο προσκήνιο για τις τράπεζες και τις προσπάθειές τους να επιστρέψουν σταδιακά στην κανονικότητα. Πρόκειται για τις αναμενόμενες πιέσεις από τα νέα μέτρα στο εισόδημα, οι οποίες δυσχεραίνουν τις συνθήκες για την “τιθάσευση” των “κόκκινων” δανείων και την επιστροφή καταθέσεων στις τράπεζες.
Στο α΄ τρίμηνο του 2017, οι συνέπειες της αβεβαιότητας για το μέλλον της αξιολόγησης ήταν εμφανείς τόσο στα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών, δημιουργώντας νέα “κόκκινα” δάνεια που υπολογίζονται σε 1,5 δισ. ευρώ, αλλά και στην καταθετική τους βάση, επιστρέφοντας στο “στρώμα” σχεδόν ό,τι είχε ανακτήσει το τραπεζικό σύστημα από το φθινόπωρο του 2016. Στην αβεβαιότητα έρχεται τώρα να προστεθεί και η αναμενόμενη επίπτωση από τους φόρους και τις περικοπές που έρχονται, η οποία απεικονίζεται στην πρόθεση για αποταμίευση που έπεσε τον Μάρτιο σε νέο ιστορικό χαμηλό.
Όπως αποτυπώνεται στην Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον Μάρτιο, η πρόθεση για αποταμίευση υποχώρησε σε νέο διαχρονικά ελάχιστο επίπεδο. Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες διαμορφώθηκε τον προηγούμενο μήνα σε νέα ελάχιστη τιμή, στις –86,1 μονάδες από -84,2 μονάδες τον Φεβρουάριο, με το 93% των νοικοκυριών να θεωρεί λίγο έως καθόλου πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12µηνο. Πρόκειται για εξέλιξη που αντανακλά την επίπτωση της επερχόμενης οριστικοποίησης των νέων δημοσιονομικών μέτρων, τα οποία συνεπάγονται μελλοντικά πρόσθετες περικοπές και φορολογικές επιβαρύνσεις για τα νοικοκυριά.
Την ίδια στιγμή που η πρόθεση για αποταμίευση πέφτει στα τάρταρα, βουλιάζει και η πρόθεση για κατανάλωση, με τα στοιχεία της έρευνας του ΙΟΒΕ να καταγράφουν συνεχιζόμενη πτώση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Τον Μάρτιο, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχώρησε για τρίτο κατά σειρά μήνα, µε αποτέλεσμα να διαμορφωθεί στις -74,4 μονάδες (από -73,3 μονάδες τον Φεβρουάριο), σε επίπεδο χαμηλότερο από την αντίστοιχη περσινή του επίδοση (-71,9 µον.). Το συγκεκριμένο επίπεδο του δείκτη είναι το χαμηλότερο από τον Σεπτέμβριο του 2013.
Από την Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ προκύπτει επίσης ότι οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες επιδεινώθηκαν περαιτέρω τον Μάρτιο (ο σχετικός δείκτης διαμορφώνεται στις -69,1 από -67,8 μονάδες). Παράλληλα, εκ νέου χειροτέρευσαν τον Μάρτιο οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας το προσεχές 12μηνο, µε το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -80,1 από – 78,3 μονάδες. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα διατηρεί την πρωτιά στην ΕΕ σε όρους απαισιοδοξίας των νοικοκυριών. Ακολουθούν η Βουλγαρία, η Κροατία, η Λετονία και την πεντάδα ολοκληρώνει η Ιταλία.
Τα ευρήματα της Έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ, δυσχεραίνουν για τις τράπεζες τις συνθήκες αντιμετώπισης των “κόκκινων” δανείων τους, αφού δεν προοιωνίζονται βελτίωση στην ανταπόκριση των δανειοληπτών στις οφειλές τους, ούτε αύξηση του τζίρου και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Την ίδια στιγμή, το μεγάλο “στοίχημα” για την επιβίωση των τραπεζών και της Οικονομίας που δεν είναι άλλο από την επιστροφή των καταθέσεων, απομακρύνεται, όχι πια μόνο λόγω της αβεβαιότητας, αλλά και εξαιτίας της βεβαιότητας του “λογαριασμού” των δημοσιονομικών μέτρων που έρχονται.