Αδύναμη να καλύψει τις φορολογικές της υποχρεώσεις τη φετινή χρονιά εμφανίζεται 1 στις 5 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όταν ήδη 4 στις 10 (38,1%) έχουν καθυστερημένες οφειλές προς τον ΟΑΕΕ και 3 στις 10 (31,9%) καθυστερημένες οφειλές προς την εφορία.
Την ίδια ώρα ποσοστό 3% αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο διακοπής λειτουργίας μέσα στο επόμενο τρίμηνο, ενώ τα λουκέτα εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν τις 8.500 που σημαίνει ότι θα χαθούν 20.000 θέσεις απασχόλησης.
Αυτό προκύπτει από την έρευνα οικονομικού κλίματος του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ για το β’ εξάμηνο του 2014 και προσδοκιών για το α’ εξάμηνο του 2015, που πραγματοποιήθηκε από το ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ σε συνεργασία με τη ΜARC σε πανελλαδικό δείγμα 1.009 πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων (0-49 άτομα προσωπικό), στο διάστημα από 17 έως 26 Φεβρουαρίου 2015, και τα αποτελεσματα έχουν ως εξής:
A. Οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων
1) Μόλις 1 στις 4 επιχειρήσεις παρουσίασε κέρδη τη χρήση που πέρασε, ενώ το 37,3% κατέγραψε ζημίες. Οι επιχειρήσεις με υψηλό κύκλο εργασιών και περισσότερο προσωπικό (>5 ατόμων) σημειώνουν καλύτερες επιδόσεις σε όλα τα μεγέθη.
2) Περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις διαπιστώνουν και σε αυτό το εξάμηνο μείωση του τζίρου (53,2%), της ζήτησης (55,2%), των παραγγελιών (58,9%). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ εκτιμάται ότι η συνολική πτώση στον τζίρο την τελευταία χρονιά άγγιξε το 13% (Φεβρουάριος 2014 – Φεβρουάριος 2015). Η συνολική πτώση του τζίρου από την έναρξη της κρίσης αγγίζει το 77 %. Ο κλάδος του εμπορίου εμφανίζει τις περισσότερες απώλειες.
3) Το 62,4% των επιχειρήσεων δήλωσε επιδείνωση στο δείκτη ρευστότητας, ενώ μόλις το 12,1% προχώρησε σε επενδύσεις. Σε αυτές τις κατηγορίες το συγκριτικό πλεονέκτημα φαίνεται να το διατηρούν οι επιχειρήσεις μικρής ηλικίας (έως 5 ετών), με υψηλό τζίρο και με προσωπικό μεγαλύτερο 5 ατόμων.
4) Το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία τείνει οριακά σε θετικότερο μονοπάτι οικονομικής πολιτικής και μακροοικονομικών επιδόσεων αποτυπώνεται στις τάσεις του οικονομικού κλίματος. H διαφορά αρνητικών-θετικών αποτιμήσεων μειώνεται στο -50,2 (από -54,0 στην προηγούμενη έρευνα και -85,5 τον Ιούλιο του 2012), ενώ ενδείξεις σταθεροποίησης δείχνει 1 στις 3 επιχειρήσεις.
5) Περισσότερο ενθαρρυντική (τουλάχιστον την περίοδο όπου διεξήχθη η έρευνα – Φεβρουάριος 2015) είναι η εικόνα που αποτυπώνεται στις προσδοκίες των επιχειρήσεων για το επόμενο εξάμηνο, όπου σε όλους τους δείκτες παρατηρείται σημαντική βελτίωση του ισοζυγίου θετικών – αρνητικών προσδοκιών. Συγκεκριμένα μόλις 3 στις 10 επιχειρήσεις (31,4% από 56,1% στην έρευνα Ιουλίου 2014) προβάλλουν αρνητικές προσδοκίες για το επόμενο εξάμηνο, ενώ για 1 στις 4 οι προοπτικές εμφανίζονται βελτιούμενες.
Για τους δείκτες κύκλου εργασιών και ζήτησης ο λόγος αρνητικών-θετικών προσδοκιών είναι 3:2, ενώ για τους δείκτες ρευστότητας, παραγγελιών και επένδυσης ο λόγος προσεγγίζει το 2:1.
Β. Λουκέτα
1) Σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2014, οι αρνητικές προβλέψεις εξαμήνου των επιχειρήσεων υποχωρούν σημαντικά. Ωστόσο, 1 στις 3 επιχειρήσεις δηλώνει ότι διατρέχει σημαντικό κίνδυνο κλεισίματος. Μάλιστα, το 3% του συνόλου των επιχειρήσεων τοποθετεί το ενδεχόμενο διακοπής λειτουργίας μέσα στο επόμενο τρίμηνο. Αυτό σημαίνει ότι τα λουκέτα για το τρέχον εξάμηνο θα προσεγγίσουν τις 8.500.
2) Ο κίνδυνος λουκέτου είναι σημαντικά αυξημένος (περισσότερο από 50%) για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (έως 1 άτομο προσωπικό και με τζίρο έως 50 χιλ.) και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Λεκανοπέδιο.
Γ. Υποχρεώσεις – Οφειλές
1) Το 38,1% των επιχειρήσεων έχει καθυστερημένες οφειλές προς τον ΟΑΕΕ (το κύριο ασφαλιστικό ταμείο των επαγγελματιών), και το 31,9% προς την εφορία. Την ίδια ώρα 1 στις 5 επιχειρήσεις εκτιμά ότι δεν θα ανταποκριθεί στις φορολογικές υποχρεώσεις της το 2015.
2) Μία στις 4 επιχειρήσεις έχει καθυστερημένες οφειλές προς τις ΔΕΚΟ, ενώ περιορίστηκαν σημαντικά οι καθυστερημένες πληρωμές προς το ΙΚΑ (13%).
3) Στις κατηγορίες οφειλών προς τον ιδιωτικό τομέα, παρατηρείται ύφεση του φαινομένου υπερχρέωσης. Εντούτοις, συνεχίζουν να διατηρούν ληξιπρόθεσμες οφειλές: το 23,8% των επιχειρήσεων σε προμηθευτές, το 17,9% σε ενοίκια, το 15,7% σε δόσεις δανείων.
4) Σχετικά περιορισμένη είναι η χρήση της προηγούμενης ρύθμισης των 72-100 δόσεων για οφειλές στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Μόλις 1 στους 3 επιτηδευματίες που έχει καθυστερημένες πληρωμές έχει κάνει αίτηση υπαγωγής, ενώ 1 στους 3 σκέφτεται να κάνει. Η νέα ρύθμιση των 100 δόσεων για τις ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές που ψηφίστηκε πρόσφατα εκτιμάται από τη ΓΣΕΒΕΕ πως θα διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό τις επιχειρήσεις, δε συμβαίνει όμως το ίδιο για τη ρύθμιση των ασφαλιστικών οφειλών όπου το πλαίσιο παραμένει ασφυκτικό και δεν θα επιτρέψει την ταυτόχρονη εξυπηρέτηση τρεχουσών εισφορών και παλαιότερων χρεών.
Δ. Απασχόληση
1) Το προηγούμενο εξάμηνο (β’ εξάμηνο 2014) οι απώλειες θέσεων απασχόλησης στις ΜμΕ ανήλθαν στις 40.000.
2) Το τρέχον εξάμηνο, αναμένεται ο λόγος απολύσεων-προσλήψεων να είναι 1:1,1 (ενώ το Φεβρουάριο του 2014 ο λόγος ήταν 1:1,6).
3) Δεδομένου μάλιστα ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, 8.500 επιχειρήσεις θα κλείσουν, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος απώλειας 20.000 θέσεων συνολικής απασχόλησης (εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι, μισθωτοί).
4) Το 44,4% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι αντιμετωπίζει δυσκολίες στην καταβολή των μισθών. Επίσης οι τάσεις επιλογής των ευέλικτων μορφών απασχόλησης παγιώνονται σε ποσοστό άνω του 40% (διευρύνθηκε οριακά στο 43%).
Ε. Αντίθετες οι ΜμΕ στην κυριακάτικη λειτουργία
1) Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, μόλις το 4% των επιχειρήσεων σημείωσε αύξηση του κύκλου εργασιών συνεπεία της κυριακάτικης λειτουργίας. 7 στις 10 επιχειρήσεις είναι επί της αρχής αντίθετες στο άνοιγμα των καταστημάτων την ημέρα της Κυριακής.
2) Το 73% αξιολογεί ως σημαντική τη δημιουργία μιας τράπεζας μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το 33,1% θεωρεί ότι πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης η άμεση εφαρμογή αυτής της εξαγγελίας, ενώ το 40,3% αξιολογεί το μέτρο ως πολύ σημαντικό.
ΣΤ. Πολιτική κατάσταση
1) Η νέα κυβέρνηση φαίνεται να χαίρει της εμπιστοσύνης των μικρών επιχειρήσεων (το 44,1% είναι περισσότερο αισιόδοξο για την πορεία της επιχείρησης), με το 57,3% να αναμένει ότι η διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης θα καταλήξει σε έναν έντιμο συμβιβασμό με τους εταίρους.
2) Από τα σημαντικότερα και πιο επείγοντα προβλήματα που καλείται να λύσει άμεσα η νέα κυβέρνηση είναι η μείωση της υψηλής φορολογίας, η ρύθμιση των ασφαλιστικών και φορολογικών οφειλών, καθώς και η διαχείριση της πολιτικής πιστώσεων (αναχρηματοδότηση – ρύθμιση παλαιών δανείων, πρόσβαση σε ρευστότητα).