Οι τεχνοκράτες της Ευρώπης βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Η πιθανότητα διάσπασης της ευρωζώνης συζητείται πλέον ανοιχτά όχι μόνο στις χρηματιστηριακές αίθουσες αλλά και στις ιδιωτικές συγκεντρώσεις. Δικαίως. Τα τελευταία γεγονότα στην Ελλάδα έχουν φέρει τη χώρα, αν μη τι άλλο, πιο κοντά στην έξοδο. Είναι μία επικίνδυνη περιοχή για τους αξιωματούχους: εάν συζητήσουν για τη διάσπαση της ευρωζώνης, τότε κινδυνεύουν να δημιουργήσουν μία αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Δεν μπορούν, όμως, να μην πουν και τίποτα.
Η συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας ως προς το εάν θα περιλαμβάνεται προειδοποίηση για τον κίνδυνο διάσπασης της ευρωζώνης στις ενημερωτικές εγκυκλίους για τα ομόλογα του EFSF αποτυπώνει αυτό το δίλημμα των αξιωματούχων.
Από τη μία πλευρά, οι υποψήφιοι επενδυτές στα ομόλογα του EFSF θα πρέπει να ενημερωθούν για τον κίνδυνο διάσπασης του ευρώ ή της τελικής του κατάρρευσης. Από την άλλη, όμως, πραγματικά πόσοι επενδυτές υπάρχουν που δεν γνωρίζουν πλέον την ύπαρξη αυτού του κινδύνου;
Ως συνήθως, οι εξελίξεις τρέχουν πιο γρήγορα από τους αξιωματούχους. Το ευρώ βρίσκεται σε χαμηλό 12 μηνών έναντι του δολαρίου. Βασική αιτία είναι οι πραγματικές ανησυχίες για την οικονομία της ευρωζώνης. Η αποδυνάμωσή του, όμως, αντικατοπτρίζει επίσης τα ρήγματα στο οικοδόμημα της Ένωσης που έχουν προκληθεί από την κρίση χρέους. Ρήγματα που έχουν διευρυνθεί σε μεγάλο βαθμό καθώς η Angela Merkel και ο Nicolas Sarkozy, κατά την πρόσφατη κρίση με το δημοψήφισμα, έδωσαν την εντύπωση ότι θα μπορούσαν να ζήσουν και έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Παράλληλα, υπάρχει λιγότερη διάθεση για ένα ακόμη πακέτο στήριξης για τη χώρα (ή την Πορτογαλία) εάν (ή όταν) θα χρειαστεί επιπλέον βοήθεια.
Η πιθανότητα για διάσπαση της ευρωζώνης δεν είναι πλέον μηδενική. Και μετά την κρίση, πάντα θα υπάρχει. Το ερώτημα είναι εάν η πιθανότητα αυτή είναι στο 5%, στο 50% ή στο 100% και με ποια μορφή θα γίνει αυτή η διάλυση.
Οι αξιωματούχοι δεν μπορούν πλέον να κάνουν κάτι γι’ αυτήν. Ο κίνδυνος είναι πως ο χρόνος εξαντλείται και ότι δεν θα έχουν τα χρονικά περιθώρια να εξασφαλίσουν πως η διάσπαση αυτή, όταν γίνει, θα είναι με τη μορφή της συρρίκνωσης και όχι της διάλυσης.