Οι μέχρι σήμερα εξελίξεις έχουν ευνοήσει όσους διατήρησαν τις καταθέσεις τους στις ελληνικές τράπεζες. Αυτό θα συνεχίσει να γίνεται και στο μέλλον εφόσον παραμείνουμε στη ζώνη του ευρώ – Μερικοί ενδιαφέροντες υπολογισμοί με χαρτί και μολύβι…
Η πρόσκληση του υπουργού Οικονομικών Ευάγγελου Βενιζέλου προς τους Έλληνες καταθέτες να επιστρέψουν τα κεφάλαιά τους στα γκισέ των εγχώριων χρηματοπιστωτικών ομίλων αποκτά πλέον νέα βαρύτητα, μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup την Τρίτη το πρωί. Και αυτό γιατί:
• Οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες αποφέρουν υψηλότερα επιτόκια σε σύγκριση με τις αντίστοιχες του εξωτερικού και φυσικά είναι αποδοτικότερες έναντι των χρημάτων που κρύβονται σε θυρίδες και… μαξιλάρια.
• Οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες έχουν αποδειχτεί τα τελευταία χρόνια η πλέον συμφέρουσα επένδυση για τα ελληνικά νοικοκυριά.
• Οι καταθέτες του εξωτερικού θα υποβληθούν πιθανότατα σε διαφόρων ειδών ελέγχους.
• Μετά τις αποφάσεις του πρόσφατου Eurogroup, ο κίνδυνος για το τραπεζικό σύστημα της χώρας και για την έξοδό της από τη ζώνη του ευρώ περιορίζεται σημαντικά.
Μια… διδακτική ιστορία
Βρισκόμασταν στο 1994, όταν τα επιτόκια της δραχμής είχαν ξεπεράσει στη διατραπεζική αγορά το 100% και έντονος ήταν ο φόβος για υποτίμηση του νομίσματος. Εκείνη λοιπόν τη χρονιά, ένα βράδυ ευρωεκλογών, και σε συζήτηση τηλεοπτικού καναλιού, ο αείμνηστος Φρέντυ Γερμανός -με το γνωστό καυστικό του χιούμορ- ρώτησε τον τότε υπουργό Εθνικής Οικονομίας Γιάννο Παπαντωνίου: «Κύριε υπουργέ, σας ρωτώ ως… Γερμανός και ζητώ μια ειλικρινή απάντηση: θα υποτιμηθεί τελικά το γερμανικό μάρκο έναντι της δραχμής;».
Και όμως, η αστεία ατάκα του Φρέντυ Γερμανού έγινε πραγματικότητα! Η ελληνική κυβέρνηση τότε είχε εκδώσει ετήσιας διάρκειας έντοκα γραμμάτια με ρήτρα δολαρίου και όσος κόσμος έσπευσε να τα αποκτήσει για να διασφαλιστεί έναντι της υποτίμησης της δραχμής σε έναν χρόνο δεν κατάφερε να εισπράξει σε δραχμές ούτε καν το κεφάλαιο που επένδυσε… Για αρκετά χρόνια, η δραχμή των υψηλών επιτοκίων κέρδιζε έδαφος σε βάρος του δολαρίου, του μάρκου και των άλλων σκληρών νομισμάτων.
Συμπέρασμα: ο φόβος και ο πανικός πολλές φορές οδηγούν τους επενδυτές σε λανθασμένες και επιζήμιες (γι’ αυτούς) επιλογές. Κάτι τέτοιο έχει γίνει μέχρι σήμερα και για όσους έσπευσαν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους από τις τράπεζες.
Εντυπωσιακά κέρδη
Το παλιό αυτό περιστατικό έρχεται στη μνήμη μας με αφορμή όσα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σχετικά με την ασφάλεια των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες και τον φόβο εξόδου της χώρας από τη ζώνη του ευρώ. Ο φόβος και η άκρατη φημολογία οδήγησαν πολλούς συμπολίτες μας:
α) Στο να αποσύρουν τις καταθέσεις τους από τις τράπεζες και να τις τοποθετήσουν σε θυρίδες ή και σε κρύπτες μέσα στα σπίτια τους.
β) Στο να βγάλουν τα λεφτά τους από τη χώρα και να τα τοποθετήσουν είτε σε ξένες τράπεζες, είτε σε επενδυτικά προϊόντα του εξωτερικού.
Οι πρώτοι καταγράφουν ήδη απώλειες της τάξεως του 10% (μια μέση απόδοση προθεσμιακών καταθέσεων για τη διετία 2010-2011, πέρα από τα έξοδα της θυρίδας, ή τον κίνδυνο κλοπής, θανάτου και άλλων δεινών που συνεπάγεται η διατήρηση μεγάλου χρηματικού ποσού σε ένα σπίτι).
Οι δεύτεροι επιβαρύνθηκαν αρχικά με σημαντικές προμήθειες και:
• Όσοι μετέφεραν τα κεφάλαιά τους σε ξένες τράπεζες αποκόμισαν κατά κανόνα χαμηλότερα επιτόκια και παράλληλα μπήκαν στο στόχαστρο του υπουργείου Οικονομικών, ό,τι αυτό μπορεί να σημάνει για το μέλλον.
• Κάποιοι άλλοι οδηγήθηκαν λόγω του πανικού τους στο να ενδώσουν σε τοποθετήσεις πολύ διαφορετικές σε σχέση με το επενδυτικό τους προφίλ. Πολλοί λοιπόν από αυτούς όχι μόνο έχασαν το 10% της απόδοσης των τόκων, αλλά επιπλέον καταγράφουν κεφαλαιακές απώλειες 20%-40% στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τον κίνδυνο των εγχώριων τραπεζικών καταθέσεων.
• Τέλος, λίγοι είναι εκείνοι που μετά την αφαίρεση εξόδων και προμηθειών κατάφεραν μέσα στην τελευταία διετία να καταγράψουν κέρδη άνω του 10%, που θα αποκόμιζαν από τις εγχώριες καταθέσεις.
Μέχρι τώρα κερδισμένοι
Σε μια περίοδο, λοιπόν, όπου το PSI Plus φαίνεται να βαδίζει προς τελική διευθέτηση και η είσπραξη της νέας δόσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό θεωρείται σχεδόν βέβαιη (απομένει η έγκριση από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια κ.λπ.), έχει δημιουργηθεί η προσδοκία πως η χώρα θα εξακολουθήσει να βρίσκεται στη ζώνη του ευρώ.
Αν, λοιπόν, οι στόχοι της κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου τελικά επιτευχθούν, οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες θα αναδειχτούν ως η καλύτερη επενδυτική τοποθέτηση των τελευταίων ετών. Ας πάρουμε για παράδειγμα την τελευταία τριετία και έναν επενδυτή που τοποθετούσε τα κεφάλαιά του σε διαφορετικές τοποθετήσεις:
• Μέσα από τραπεζικές καταθέσεις θα καρπωνόταν ένα μέσο ετήσιο επιτόκιο γύρω στο 5%, ή 15,5% στο σύνολο, που θα υπερέβαινε κάπως το ύψος του πληθωρισμού.
• Μέσα από μετοχές θα υποχρεωνόταν σε απώλειες της τάξεως του 60%, ακόμη και αν προσμετρηθούν τα ενδεχόμενα ενδιάμεσα μερίσματα. Άρα, αν ένας επενδυτής πριν από τρία χρόνια διέθετε 100 ευρώ και μπορούσε με αυτά να αγοράσει 100 μετοχές μιας συγκεκριμένης εταιρείας και επέλεγε τον δρόμο των εγχώριων καταθέσεων, σήμερα θα είχε 115 ευρώ και θα μπορούσε να αγοράσει 287,5 μετοχές της ίδιας εταιρείας (το ποσό θα ήταν κάπως χαμηλότερο αν η επιχείρηση διένειμε μέρισμα τη συγκεκριμένη τριετία).
• Μέσα από την αγορά ενός ακινήτου, θα κατέγραφε απώλειες μεταξύ του 18% (πτώση τριετίας στις τιμές κατοικίας, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς) και του 35% (εκτίμηση για πτώση τριετίας στα εμπορικά ακίνητα, σύμφωνα πάλι με παράγοντες της αγοράς). Αν λοιπόν κάποιος προ τριετίας μπορούσε να αγοράσει κατοικία 100 τ.μ. και εμπορικό κατάστημα 100 τ.μ., έχοντας τοποθετήσει τα κεφάλαιά του στην τράπεζα, σήμερα μπορεί να αποκτήσει κατοικία 135 τ.μ. και εμπορικό κατάστημα 177 τ.μ.! Επιπρόσθετα, ο καταθέτης έχει αποφύγει στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα μια ευρύτατη σειρά από φόρους που θα επιβαρυνόταν αν κατείχε ακίνητα.
Εντάξει. Το καταλάβαμε. Είναι άρθρο γραμμένο κατόπιν παραγγελίας.