Η συμφωνία για το οικονομικό πρόγραμμα της Ελλάδας, οι διαβεβαιώσεις για αναπτυξιακές πολιτικές και για αποκλιμάκωση του πληθωρισμού καθώς και οι εξελίξεις στο PSI και στο “κούρεμα” του χρέους δεν αγγίζουν την καθημερινότητα των Ελλήνων.Αντίθετα, τα νοικοκυριά βλέπουν όλο και πιο δυσοίωνη την οικονομική κατάσταση, τόσο τη δική τους όσο και της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Φεβρουάριο καταγράφεται επιδείνωση στον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ενώ αυξάνεται η ανησυχία σε σχέση με νέα έκρηξη της ανεργίας και νέες αυξήσεις στις τιμές. Η μηνιαία έρευνα οικονομικής συγκυρίας του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) είναι απολύτως ενδεικτική των αγωνιών που βιώνουν οι πολίτες.
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης, μετά από την ήπια βελτίωση του προηγούμενου τριμήνου, τον Φεβρουάριο επανέρχεται σε πτωτική τροχιά και διαμορφώνεται στις -83,5 μονάδες (από -80,1 μονάδες), πολύ κοντά στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του περασμένου Οκτωβρίου.
“Η επικύρωση από τη Βουλή του νέου Μνημονίου, αν και συνέβαλε στην άρση του νομισματικού κινδύνου, δεν αμβλύνει την αβεβαιότητα για την οικονομική πορεία της χώρας, καθώς αυτό περιλαμβάνει ένα ευρύ πρόγραμμα διαρθρωτικών παρεμβάσεων, οι οποίες σε βραχυπρόθεσμο τουλάχιστον ορίζοντα θα εντείνουν την ύφεση και την ανεργία, με αποτέλεσμα τη νέα μείωση των πραγματικών εισοδημάτων και των αποταμιεύσεων. Από την άλλη πλευρά, ο σαφής εκλογικός ορίζοντας που έχει σχηματιστεί, έχει παρατηρηθεί διαχρονικά ότι λειτουργεί ως ένα βαθμό αποσυμπιεστικά για ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας, καθώς οι προσδοκίες που δημιουργεί μια νέα κυβέρνηση είναι αρχικά θετικές ή τουλάχιστον λιγότερο αρνητικές αυτών της απερχόμενης”, αναφέρεται χαρακτηριστικά από τους αναλυτές του ΙΟΒΕ.
Και αυτό το μήνα οι Έλληνες καταναλωτές παραμένουν μακράν οι πλέον απαισιόδοξοι ευρωπαίοι, με Πορτογάλους, Ούγγρους, Κύπριους και Βούλγαρους σταθερά να ακολουθούν. Από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η καταναλωτική εμπιστοσύνη κινείται ανοδικά σε 12 από αυτές τον Φεβρουάριο (από 6 τον Ιανουάριο), ενώ θετικοί δείκτες καταγράφονται στην Φινλανδία, την Σουηδία και την Δανία.
Επιδείνωση των προβλέψεων για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών
Οι προβλέψεις των Ελλήνων καταναλωτών τον Φεβρουάριο για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες υποχωρούν, μετά από ένα τρίμηνο ελαφράς ανόδου, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -78,9 μονάδες (από -75,5), πολύ κοντά στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα του περασμένου Οκτωβρίου. Το 71% των καταναλωτών (από 64%) κρίνει ότι στο επόμενο διάστημα η οικονομική του κατάσταση θα επιδεινωθεί αισθητά, ενώ πλέον κανένα νοικοκυριό δεν αναμένει βελτίωση. Από την άλλη πλευρά, οι σχετικοί δείκτες της ΕΕ και της Ευρωζώνης βελτιώνονται ήπια, στις -9,4 και -10 μονάδες.
Πτώση και στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας
Οι δυσμενείς προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο καταγράφουν νέα επιδείνωση, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα του προηγούμενου Οκτωβρίου, στις -88,6 μονάδες. Το ποσοστό των καταναλωτών που προβλέπουν ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση διευρύνεται στο 91% (από 87%), ενώ και εδώ, κανένας πολίτης δεν αναμένει μικρή ή μεγάλη βελτίωση. Οι σχετικοί δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη κινούνται ανοδικά, στις -24,6 και 24,3 μονάδες αντίστοιχα.
Σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα η πρόθεση για αποταμίευση
Τον Φεβρουάριο σημειώνεται έντονη πτώση στην πρόθεση για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες, μετά από ένα δίμηνο ήπιας ανόδου, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται σε νέα, ιστορικά χαμηλά επίπεδα, στις -77,8 μονάδες (από -72). Το 1/10 των καταναλωτών θεωρεί και πάλι πιθανή ή πολύ πιθανή την αποταμίευση το επόμενο 12μηνο, ενώ το 79% (από 73%) δεν τη θεωρεί καθόλου πιθανή. Οι αντίστοιχοι αρνητικοί δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη
Εξαιρετικά δυσοίωνες οι προβλέψεις για την ανεργία
Ο δείκτης πρόβλεψης των καταναλωτών για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες, μετά τη μικρή κάμψη των έντονα δυσμενών προβλέψεων τον προηγούμενο μήνα, τον Φεβρουάριο επιδεινώνεται οριακά και διαμορφώνεται στις 88,8 μονάδες (από 87,7). Το 86% των πολιτών (από 82%) προβλέπει ότι η ανεργία θα αυξηθεί αισθητά, ενώ το 2% κρίνει ότι σημειώσει ελαφρά ή αισθητή μείωση (από 1%). Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη αυξάνονται ήπια στις +37,3 και +36,2 μονάδες αντίστοιχα.
Διευρύνονται οι αρνητικές προβλέψεις για μείζονες αγορές
Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών, κλπ.), υποχωρεί τον Φεβρουάριο, μετά από ένα δίμηνο ελαφράς ανάκαμψης, με το σχετικό δείκτη να χάνει σχεδόν 6 μονάδες και να διαμορφώνεται στις -70,4. Μόλις το 3% των Ελλήνων καταναλωτών (από 11%) προβλέπει ότι θα προβεί σε λίγο ή πολύ περισσότερες δαπάνες, με το 83% (από 76%) να δηλώνει το αντίθετο. Οι σχετικοί ευρωπαϊκοί δείκτες επιδεινώνονται οριακά στις -24,5 και -24,7 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη.
Μικρή κλιμάκωση των πληθωριστικών προσδοκιών
Μετά από ένα τετράμηνο συνεχούς, αλλά ήπιας αποκλιμάκωσης στις πληθωριστικές προβλέψεις των τιμών τους προσεχείς 12 μήνες, τον Φεβρουάριο ο σχετικός δείκτης αλλάζει τάση και κινείται ελαφρώς ανοδικά, στις 21,4 μονάδες (από 19,2). Το ποσοστό των καταναλωτών που προβλέπει αύξηση τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό παραμένει στο 52%, ενώ όσοι αναμένουν αύξηση τιμών με βραδύτερο ρυθμό ανέρχονται στο 11% (από 8%) του συνόλου (από 20%). Οι αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί μέσοι όροι παραμένουν σχεδόν αμετάβλητοι στις +25,6 και +26,4 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη.
Άνοδος του ποσοστού εκείνων που «έχουν χρεωθεί»
Σχετικά με την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τον Φεβρουάριο, το ποσοστό των ελληνικών νοικοκυριών που κρίνει ότι έχει αυξήσει λίγο ή πολύ την αποταμίευσή του περιορίζεται στο 9% (από 12%), ενώ το ποσοστό που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» μειώνεται και αυτό ελαφρά στο 52% (από 54% τον Ιανουάριο και 58% τον Δεκέμβριο). Το 1/5 των νοικοκυριών δηλώνει ότι αντλεί από τις αποταμιεύσεις του, ενώ τέλος, αυξάνονται στο 18% (από 15%) όσοι αναφέρουν ότι έχουν χρεωθεί.